Reklama

Oblicze człowieka

Niedziela Ogólnopolska 2/2000

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

23 października 1999 r. w kościele polskim pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Paryżu ambasador RP Stefan Meller i rektor Polskiej Misji Katolickiej - ks. Stanisław Jeż odsłonili tablicę pamiątkową ku czci Juliusza Słowackiego. Tu, na emigracji, przeżywaliśmy tę uroczystość bardzo mocno. Modliliśmy się za spokój duszy poety, tak głęboko wpisanego w historię i literaturę Ojczyzny.
Życie Juliusza Słowackiego zamknęło się między dwoma niezbyt odległymi od siebie datami. Urodzony 4 września 1809 r. w Krzemieńcu, zmarł 40 lat później - 3 kwietnia 1849 r. w Paryżu. Podczas powstania listopadowego musiał wyjechać z Warszawy na Zachód, gdzie pozostał do końca życia. Na jego pogrzebie nad trumną pochyliło się zaledwie 30 ziomków. "... Nikt głosu nie zabrał, nikt nie uczcił choćby jednym słowem pamięci największego mistrza rymów polskich" - pisał poeta i przyjaciel Słowackiego, Zygmunt Krasiński.
Dziś w kościele, z którego 150 lat temu wyprowadzono na cmentarz doczesne szczątki Słowackiego, umieszczono tablicę, by była czytelnym znakiem żywej o poecie pamięci.
W kazaniu wygłoszonym z racji tej uroczystości mówiłem, że ożywia nas pragnienie zachowania w pamięci słów Wieszcza, wypowiedzianych przed ponad 150 laty i przechowywanych głęboko w pamięci narodu. Chcielibyśmy, jak on, wyryć je na skale, by nie zginęły. Dziś rzeźbimy w mosiądzu jego twarz, by przemawiała dalej. Tę twarz, która nawet po śmierci jaśniała nadzwyczajnością. Zygmunt Szczęsny Feliński, przyjaciel poety, pisał: Jego twarz "była tak niepospolita i pełna wyrazu, że skoro mówić począł, zapominało się o wątłej jego postaci, tak olbrzymia siła ducha opanowała całą słuchaczów uwagę. Wielu w życiu moim poznałem mężów znakomitych, nikogo jednak nie spotkałem, kto by do tego stopnia miał uduchowione oblicze".
14 kwietnia 1927 r. otwarto grób poety. Kości, proch i pukiel włosów, czyli wszystko, co po nim pozostało, włożono do hebanowej trumny, którą następnie owinięto biało-czerwonym sztandarem i karawanem zaprzężonym w sześć białych koni przewieziono do kościoła Wniebowzięcia. We Mszy św. uczestniczyli sam prezydent Republiki Francuskiej, arcybiskup Paryża i cały korpus dyplomatyczny. Trumna popłynęła statkiem do Polski.
28 czerwca złożono ją w podziemiach katedry na Wawelu obok prochów Adama Mickiewicza. Józef Piłsudski, kończąc przemówienie, zwrócił się do grupy oficerów: "W imieniu Rządu Rzeczpospolitej - polecam Panom odnieść trumnę Juliusza Słowackiego do krypty królewskiej, by królom był równy" (J. Borkowska, E. Gałczyńska, Z. Garczak, E. Szczepańska, O poetach i pisarzach inaczej, Płock 1997, s. 219).
Co sprawia, że dziś zatrzymujemy się wspólnie, by wspominać i upamiętniać jego życie? Czego może nas nauczyć i co przekazać? Wydaje się, że życie Juliusza Słowackiego było i jest lekcją: tęsknoty za Ojczyzną, życia wartościami, wierności ideałom, twórczości nawet w trudnych czasach.
Rzucony przez los, błąkał się po świecie, pędząc życie emigranta. Talentem swym przerastał współczesną mu epokę. Tęsknił ciągle za Ojczyzną i skarżąc się Bogu, wspominał "lotne w powietrzu bociany", które pamiętał jeszcze "na polskim ugorze". Ta tęsknota napełniała smutkiem jego serce, dlatego pisał:
Żem często dumał nad mogiłą ludzi,
Żem prawie nie znał rodzinnego domu,
Żem był jak pielgrzym, co się w drodze trudzi
Przy blaskach gromu,
Że nie wiem, gdzie się w mogiłę położę,
Smutno mi, Boże!
W ziemi ojczystej odnajdywał swojego Boga, którego prosił o siłę i moc, nosząc w sobie mesjanistyczną wizję zbawienia Polski, wolę zwycięstwa.
Wierząc Bogu i wierząc w Boga, modlił się. Ufał bowiem, że tam, gdzie człowiek wierzący ponosi klęskę, mocą Boga jaśnieje przed nim zmartwychwstanie.
Z pokorą teraz padam na kolana,
Abym wstał silnym Boga robotnikiem.
Gdy wstanę - mój głos będzie głosem Pana,
Mój krzyk - ojczyzny całej będzie krzykiem,
Mój duch - aniołem, co wszystko przemoże.
Tak mi dopomóż, Chryste Panie Boże!
Swoją poezją pragnął "zjadaczy chleba w aniołów przerobić", dlatego nie skąpił swym rodakom słów gorzkich, bolesnych. To nic, że nie otaczało go grono wielbicieli. Jego poezji, zakorzenionej w Stwórcy, początkowo nie przyjęto, odkrywano ją dopiero na przestrzeni kolejnych lat, pomnażając sławę poety i czyniąc go ulubieńcem szczególnie młodego pokolenia, przy którym - jak pisał Józef Ignacy Kraszewski - "słoneczny blask Mickiewicza pobladł chwilowo".
W swej wizji wiary widział już papieża Słowianina, może Jana Pawła II, gdy pisał:
Pośród niesnasek Pan Bóg uderza
W ogromny dzwon:
Dla Słowiańskiego oto Papieża
Otworzył tron.
Dzień odsłonięcia tablicy był jak apel poległych, których się przywołuje, by wskrzesić we współczesnym pokoleniu płomień, który czasem przygasa i zanika. Modliliśmy się za spokój jego duszy, wspominając dzieło życia poety, by na nim uczyć się żyć. Poradził sobie z kompleksami, nie zaniedbał bogactwa intelektu. Pozostał wierny Bogu
i Ojczyźnie w powodzeniu i niedowartościowaniu, w Ojczyźnie i na emigracji.
Zygmunt Krasiński do swego przyjaciela Augusta Cieszkowskiego pisał: "Mistrza takich rymów język polski już nie dostanie. Znikł człowiek, lecz póki mowy polskiej, póty i imienia jego."
Niech pomnik Juliusza Słowackiego na cmentarzu w Montmartre, wmurowana tablica w kościele polskim w Paryżu i trumna na Wawelu cieszą, prowokują i budzą do wysiłków sięgających nieba.
Niech Twoja dusza, Juliuszu, leci do Boga, któremu ofiarowałeś swoje krótkie i pracowite życie, wzbudzając nową siłę w następnych pokoleniach Polaków.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Podziel się:

Oceń:

2000-12-31 00:00

Wybrane dla Ciebie

Młody pasjonat liturgii

2024-06-04 12:34

Niedziela Ogólnopolska 23/2024, str. 68-69

Dawid Makowski

archiwum prywatne

Dawid Makowski

W życiu bym nie przypuszczał, że teraz będę robił to, co robię, i to na taką skalę, ale... Pan Bóg potrafi zaskakiwać i robi to codziennie! – mówi Dawid Makowski.

Więcej ...

Dzierżoniów. Pogrzeb Marii Chlipały - matki dziesięciorga dzieci

2024-06-07 22:02
Ostatnie pożegnanie ś.p. Marii Chlipały

ks. Andrzej Adamiak

Ostatnie pożegnanie ś.p. Marii Chlipały

Jej dzieciom zabraknie teraz osoby, którą nazywały prawdziwą przyjaciółką, chętną i otwartą do szczerych rozmów, troskliwą i opiekuńczą mamą – powiedział bp Ignacy Dec o Marii Chlipale, mamie kapłana i siostry zakonnej.

Więcej ...

Polska przegrała z Holandią 1:2 w meczu piłkarskich mistrzostw Europy

2024-06-16 16:55

PAP/EPA/ROBERT GHEMENT

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Ulicami Warszawy przeszedł XIX Marsz dla Życia i Rodziny

Kościół

Ulicami Warszawy przeszedł XIX Marsz dla Życia i Rodziny

Rozważania na niedzielę: Lekarz odpuszczał grzechy

Wiara

Rozważania na niedzielę: Lekarz odpuszczał grzechy

Panie, rozbudź we mnie nadzieję, że z Tobą mogę...

Wiara

Panie, rozbudź we mnie nadzieję, że z Tobą mogę...

Budować z Bogiem

Wiara

Budować z Bogiem

Anita Włodarczyk zdobyła srebrny medal w rzucie młotem w...

Sport

Anita Włodarczyk zdobyła srebrny medal w rzucie młotem w...

Dzierżoniów. Pogrzeb Marii Chlipały - matki...

Niedziela Świdnicka

Dzierżoniów. Pogrzeb Marii Chlipały - matki...

Jednoosobowe biuro rzeczy znalezionych

Wiara

Jednoosobowe biuro rzeczy znalezionych

12 czerwca: Rocznica objawień w Akicie. Uzdrowienia,...

Wiara

12 czerwca: Rocznica objawień w Akicie. Uzdrowienia,...

Lekkoatletyczne ME: Wojciech Nowicki zdobył złoty medal w...

Sport

Lekkoatletyczne ME: Wojciech Nowicki zdobył złoty medal w...