Reklama

Oblicze człowieka

Niedziela Ogólnopolska 2/2000

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

23 października 1999 r. w kościele polskim pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Paryżu ambasador RP Stefan Meller i rektor Polskiej Misji Katolickiej - ks. Stanisław Jeż odsłonili tablicę pamiątkową ku czci Juliusza Słowackiego. Tu, na emigracji, przeżywaliśmy tę uroczystość bardzo mocno. Modliliśmy się za spokój duszy poety, tak głęboko wpisanego w historię i literaturę Ojczyzny.
Życie Juliusza Słowackiego zamknęło się między dwoma niezbyt odległymi od siebie datami. Urodzony 4 września 1809 r. w Krzemieńcu, zmarł 40 lat później - 3 kwietnia 1849 r. w Paryżu. Podczas powstania listopadowego musiał wyjechać z Warszawy na Zachód, gdzie pozostał do końca życia. Na jego pogrzebie nad trumną pochyliło się zaledwie 30 ziomków. "... Nikt głosu nie zabrał, nikt nie uczcił choćby jednym słowem pamięci największego mistrza rymów polskich" - pisał poeta i przyjaciel Słowackiego, Zygmunt Krasiński.
Dziś w kościele, z którego 150 lat temu wyprowadzono na cmentarz doczesne szczątki Słowackiego, umieszczono tablicę, by była czytelnym znakiem żywej o poecie pamięci.
W kazaniu wygłoszonym z racji tej uroczystości mówiłem, że ożywia nas pragnienie zachowania w pamięci słów Wieszcza, wypowiedzianych przed ponad 150 laty i przechowywanych głęboko w pamięci narodu. Chcielibyśmy, jak on, wyryć je na skale, by nie zginęły. Dziś rzeźbimy w mosiądzu jego twarz, by przemawiała dalej. Tę twarz, która nawet po śmierci jaśniała nadzwyczajnością. Zygmunt Szczęsny Feliński, przyjaciel poety, pisał: Jego twarz "była tak niepospolita i pełna wyrazu, że skoro mówić począł, zapominało się o wątłej jego postaci, tak olbrzymia siła ducha opanowała całą słuchaczów uwagę. Wielu w życiu moim poznałem mężów znakomitych, nikogo jednak nie spotkałem, kto by do tego stopnia miał uduchowione oblicze".
14 kwietnia 1927 r. otwarto grób poety. Kości, proch i pukiel włosów, czyli wszystko, co po nim pozostało, włożono do hebanowej trumny, którą następnie owinięto biało-czerwonym sztandarem i karawanem zaprzężonym w sześć białych koni przewieziono do kościoła Wniebowzięcia. We Mszy św. uczestniczyli sam prezydent Republiki Francuskiej, arcybiskup Paryża i cały korpus dyplomatyczny. Trumna popłynęła statkiem do Polski.
28 czerwca złożono ją w podziemiach katedry na Wawelu obok prochów Adama Mickiewicza. Józef Piłsudski, kończąc przemówienie, zwrócił się do grupy oficerów: "W imieniu Rządu Rzeczpospolitej - polecam Panom odnieść trumnę Juliusza Słowackiego do krypty królewskiej, by królom był równy" (J. Borkowska, E. Gałczyńska, Z. Garczak, E. Szczepańska, O poetach i pisarzach inaczej, Płock 1997, s. 219).
Co sprawia, że dziś zatrzymujemy się wspólnie, by wspominać i upamiętniać jego życie? Czego może nas nauczyć i co przekazać? Wydaje się, że życie Juliusza Słowackiego było i jest lekcją: tęsknoty za Ojczyzną, życia wartościami, wierności ideałom, twórczości nawet w trudnych czasach.
Rzucony przez los, błąkał się po świecie, pędząc życie emigranta. Talentem swym przerastał współczesną mu epokę. Tęsknił ciągle za Ojczyzną i skarżąc się Bogu, wspominał "lotne w powietrzu bociany", które pamiętał jeszcze "na polskim ugorze". Ta tęsknota napełniała smutkiem jego serce, dlatego pisał:
Żem często dumał nad mogiłą ludzi,
Żem prawie nie znał rodzinnego domu,
Żem był jak pielgrzym, co się w drodze trudzi
Przy blaskach gromu,
Że nie wiem, gdzie się w mogiłę położę,
Smutno mi, Boże!
W ziemi ojczystej odnajdywał swojego Boga, którego prosił o siłę i moc, nosząc w sobie mesjanistyczną wizję zbawienia Polski, wolę zwycięstwa.
Wierząc Bogu i wierząc w Boga, modlił się. Ufał bowiem, że tam, gdzie człowiek wierzący ponosi klęskę, mocą Boga jaśnieje przed nim zmartwychwstanie.
Z pokorą teraz padam na kolana,
Abym wstał silnym Boga robotnikiem.
Gdy wstanę - mój głos będzie głosem Pana,
Mój krzyk - ojczyzny całej będzie krzykiem,
Mój duch - aniołem, co wszystko przemoże.
Tak mi dopomóż, Chryste Panie Boże!
Swoją poezją pragnął "zjadaczy chleba w aniołów przerobić", dlatego nie skąpił swym rodakom słów gorzkich, bolesnych. To nic, że nie otaczało go grono wielbicieli. Jego poezji, zakorzenionej w Stwórcy, początkowo nie przyjęto, odkrywano ją dopiero na przestrzeni kolejnych lat, pomnażając sławę poety i czyniąc go ulubieńcem szczególnie młodego pokolenia, przy którym - jak pisał Józef Ignacy Kraszewski - "słoneczny blask Mickiewicza pobladł chwilowo".
W swej wizji wiary widział już papieża Słowianina, może Jana Pawła II, gdy pisał:
Pośród niesnasek Pan Bóg uderza
W ogromny dzwon:
Dla Słowiańskiego oto Papieża
Otworzył tron.
Dzień odsłonięcia tablicy był jak apel poległych, których się przywołuje, by wskrzesić we współczesnym pokoleniu płomień, który czasem przygasa i zanika. Modliliśmy się za spokój jego duszy, wspominając dzieło życia poety, by na nim uczyć się żyć. Poradził sobie z kompleksami, nie zaniedbał bogactwa intelektu. Pozostał wierny Bogu
i Ojczyźnie w powodzeniu i niedowartościowaniu, w Ojczyźnie i na emigracji.
Zygmunt Krasiński do swego przyjaciela Augusta Cieszkowskiego pisał: "Mistrza takich rymów język polski już nie dostanie. Znikł człowiek, lecz póki mowy polskiej, póty i imienia jego."
Niech pomnik Juliusza Słowackiego na cmentarzu w Montmartre, wmurowana tablica w kościele polskim w Paryżu i trumna na Wawelu cieszą, prowokują i budzą do wysiłków sięgających nieba.
Niech Twoja dusza, Juliuszu, leci do Boga, któremu ofiarowałeś swoje krótkie i pracowite życie, wzbudzając nową siłę w następnych pokoleniach Polaków.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Podziel się:

Oceń:

2000-12-31 00:00

Wybrane dla Ciebie

W. Brytania: Polski ksiądz Piotr G. oskarżony o 10 przestępstw seksualnych wobec dzieci

2024-06-25 10:25

Red.

Angielska diecezja Portsmouth nie komentuje sprawy polskiego ks. Piotra Glasa, oskarżonego o 10 przestępstw wobec osób małoletnich. Miał się ich dopuścić w latach 2002-2008, gdy był duszpasterzem na wyspie Jersey.

Więcej ...

Paulini zapraszają na pielgrzymkowy szlak na Jasną Górę

2024-06-25 19:14

Karol Porwich/niedziela

- Jasna Góra nie ma wakacji - uśmiecha się rzecznik Sanktuarium o. Michał Bortnik i zapewnia, że paulini jak zawsze „z wielką gotowością otwierają drzwi Kaplicy Matki Bożej i bramy Jasnej Góry” przed „pątniczą rzeką”. Zakonnik podkreśla, że „po to tu jesteśmy, by ludzi prowadzić do Matki Najświętszej”. Paulini zapraszają na pielgrzymkowe szlaki, a te wiodą ze wszystkich zakątków Polski. Oprócz tych najbardziej tradycyjnych, sięgających początków istnienia częstochowskiego klasztoru, czyli pieszych, są i te dla rowerzystów, rolkowców czy pielgrzymów na koniach.

Więcej ...

Abp Gänswein: usunięcie z Watykanu było gorzkim osobistym doświadczeniem

2024-06-26 09:58

Włodzimierz Rędzioch

Arcybiskup Georg Gänswein postrzega swoją nominację na nuncjusza apostolskiego w krajach bałtyckich jako koniec swojego "wygnania". „Usunięcie z Watykanu przez papieża Franciszka było dla niego gorzkim osobistym doświadczeniem", powiedział były prywatny sekretarz papieża Benedykta XVI i emerytowany prefekt Domu Papieskiego niemieckiemu tygodnikowi "Die Tagespost" z Würzburga.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Kielce: siostry boromeuszki odchodzą z seminarium, a tym...

Niedziela Kielecka

Kielce: siostry boromeuszki odchodzą z seminarium, a tym...

W. Brytania: Polski ksiądz Piotr G. oskarżony o 10...

Kościół

W. Brytania: Polski ksiądz Piotr G. oskarżony o 10...

Zmiany kapłanów 2024 r.

Kościół

Zmiany kapłanów 2024 r.

Jak wygląda moja modlitwa?

Wiara

Jak wygląda moja modlitwa?

Wakacyjny savoir vivre w Kościele

Niedziela Łódzka

Wakacyjny savoir vivre w Kościele

Zmiany personalne w diecezji bielsko-żywieckiej 2024

Niedziela na Podbeskidziu

Zmiany personalne w diecezji bielsko-żywieckiej 2024

Diecezja kielecka: zmiany kapłanów 2024

Kościół

Diecezja kielecka: zmiany kapłanów 2024

Zmiany personalne w diecezji rzeszowskiej

Kościół

Zmiany personalne w diecezji rzeszowskiej

Nauczycielu, nic Cię to nie obchodzi, że giniemy?

Kościół

Nauczycielu, nic Cię to nie obchodzi, że giniemy?