Reklama

Patrząc w niebo

Pegaz

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

W tym tygodniu rozpocznijmy nasze wieczorne obserwacje od ustawienia się twarzą w stronę północy. Godzinę po zachodzie Słońca ujrzymy tam znany nam z poprzednich lekcji Wielki Wóz (dyszlem skierowany w dół). Dwie tylne gwiazdy wskazują na Gwiazdę Polarną (w lewo do góry), która to gwiazda jest ostatnią w dyszlu Małego Wozu. Zwróćmy się następnie w stronę południowego zachodu. Tu podziwiamy trzy planety, ułożone w jednej linii. Wysoko i dokładnie na południu widzimy Saturna, dalej na prawo "błyszczy" wspaniale Jowisz, a dużo niżej czerwonawy Mars. Najszybciej (już cztery godziny po Słońcu) zajdzie najniżej położony Mars, potem Jowisz, a około północy Saturn.
W pobliżu tych planet znajdziemy duży gwiazdozbiór Pegaza. Nietrudno dostrzec tę konstelację, gdyż jest ona bardzo duża. Zwróćmy się tylko twarzą dalej w stronę zachodu (tak jak na mapce). Trzy najjaśniejsze gwiazdy Pegaza tworzą z jasnymi gwiazdami Andromedy figurę bardzo podobną do Wielkiego Wozu. Niekiedy też Pegaz i Andromeda nazywane są Olbrzymim Wozem. Górną część gwiazdozbioru stanowi wyraźny czworokąt, ale jedna gwiazda tego czworokąta (Sirrah) należy już do gwiazdozbioru Andromedy. Pegaza zazwyczaj przedstawia się jako skrzydlatego konia ("Pegasus" znaczy "oskrzydlony koń"), a Fenicjanie przyozdabiali jego podobizną kile swoich statków. To właśnie na Pegazie Perseusz jechał na pomoc Andromedzie, zaś wszystkie te gwiazdozbiory możemy zobaczyć blisko siebie.
Wyobraźmy sobie Pegaza jako odwróconego do góry nogami. Najniżej świecąca gwiazda, a zarazem najjaśniejsza w całym gwiazdozbiorze - to Enif ("Nos konia"). Enif świeci pomarańczowym blaskiem, a odległość do tego "nadolbrzyma" wynosi 815 lat świetlnych. Dzisiaj Enif zajdzie pod horyzont już w ciągu paru godzin. Czasu na jego obserwacje jest więc niewiele. Znacznie bliżej nas (109 lat świetlnych) znajduje się Markab - "Siodło". Markab jest gwiazdą niebieskobiałą i emituje 70 razy więcej energii niż Słońce! Następna piękna gwiazda to Scheat. Scheat, czyli "Ramię", ma promień aż 150 razy większy niż Słońce i nazywany jest Czerwonym Olbrzymem. Odległość do Scheata wynosi 217 lat świetlnych. Ostatnia jasna gwiazda w Pegazie to jego skrzydło - Algenib. Jest to gwiazda zmienna, znajdująca się w odległości 466 lat świetlnych. Gdy ją dokładniej obejrzeć, okaże się, że jest niebieskobiała.
Odległości na naszym niebie są ogromne: raz sto, a innym razem osiemset lat świetlnych! Miejmy świadomość tego, że rozpoczęliśmy naszą podróż po niebie od obiektów nam najbliższych. Odległość do planet to "zaledwie" niecałe parę godzin świetlnych. Może za kilkanaście lat człowiek wyląduje na Marsie, bo tam najbliżej, lecz podróż na Marsa trwać będzie prawie rok (w jedną stronę). Opisywane dzisiaj gwiazdy nie są też "tak daleko", gdyż cały "Prawdziwy Kosmos" znajduje się znacznie dalej! Jednak nawet te najbliższe gwiazdy ludzie będą prawdopodobnie tylko oglądać z oddali, bo jakże tam dolecieć? Nawet gdybyśmy potrafili poruszać się z prędkością bliską prędkości światła, to na najbliższą gwiazdę lot trwałby ponad cztery lata. Lecz osiągnięcie kiedykolwiek nawet trzy razy mniejszej prędkości jest raczej niemożliwe. Dzisiaj nie będę opisywał dalszych obiektów. Wypada jednak wspomnieć, że to tak jakby do tej pory opowiedzieć o wnętrzu swojego domu (o planetach) oraz o swojej ulicy (o widocznych gwiazdach). W tej skali do innych kontynentów jest jeszcze bardzo daleko! Czytajcie więc Patrząc w niebo i miejcie wyrozumiałość, że osobiście nie jestem w stanie odpowiedzieć na wszystkie nadchodzące listy. Czytam je jednak uważnie, są one też inspiracją do poszukiwania nowych tematów w następnych odcinkach.
Już po wznowieniu cyklu Patrząc w niebo odezwali się Czytelnicy pamiętający nasze lekcje z 1998 r. Gdy więc wieczorem podziwiam iskrzące się gwiazdami niebo, wiem, że w tej samej chwili czyni to cała "astronomiczna rodzina Niedzieli". To wspaniałe uczucie.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Podziel się:

Oceń:

2000-12-31 00:00

Wybrane dla Ciebie

Watykan: ogłoszono 5 dekretów, w tym dwa do beatyfikacji

2025-12-18 14:04

Adobe Stock

Podczas audiencji udzielone kardynałowi Marcello Semeraro, prefektowi Dykasterii do spraw Kanonizacyjnych, papież upoważnił tę dykasterię do ogłoszenia pięciu dekretów. Jeden z nich dotyczy cudu (do beatyfikacji), jeden męczeństwa (także do beatyfikacji), natomiast trzy heroiczności cnót - poinformowało Biuro Prasowe Stolicy Apostolskiej.

Więcej ...

Tarnów/Świdnica. Muzyczny sukces młodego organisty

2025-12-18 23:28
Uczniowie Diecezjalnego Studium Organistowskiego w Świdnicy. Z dyplomami od lewej siedzą: Filip Zabrzewski i Paweł Krawczyk, wraz pedagogami

Archiwum prywatne

Uczniowie Diecezjalnego Studium Organistowskiego w Świdnicy. Z dyplomami od lewej siedzą: Filip Zabrzewski i Paweł Krawczyk, wraz pedagogami

Środowisko muzyki kościelnej diecezji świdnickiej ma powód do dumy.

Więcej ...

Prezydent: przekazałem Zełenskiemu zdanie Polaków, że pomoc Ukrainie nie spotkała się z należytym docenieniem

2025-12-19 12:52

PAP/Paweł Supernak

Prezydent Karol Nawrocki powiedział w piątek, że przekazał w rozmowie prezydentowi Ukrainy Wołdymyrowi Zełenskiemu, iż według Polaków wielowymiarowa pomoc Polski dla Ukrainy nie spotkała się z należytym docenieniem i zrozumieniem. Dodał, że Kijów ma dziś w ręku instrumenty, by ten trend powstrzymać.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Nowenna do Dzieciątka Jezus

Wiara

Nowenna do Dzieciątka Jezus

Kalendarz Adwentowy: Głos rodzi się z milczenia

Wiara

Kalendarz Adwentowy: Głos rodzi się z milczenia

Wiara

"Wesołych świąt" (tylko za bardzo nie wiadomo jakich),...

Kalendarz Adwentowy: Sprawiedliwy Potomek, Bóg-z-nami

Wiara

Kalendarz Adwentowy: Sprawiedliwy Potomek, Bóg-z-nami

Oświadczenie rzecznika diecezji pelplińskiej w związku z...

Kościół

Oświadczenie rzecznika diecezji pelplińskiej w związku z...

Dr Branca Acevedo: byłam lekarką s. Łucji dos Santos,...

Wiara

Dr Branca Acevedo: byłam lekarką s. Łucji dos Santos,...

Kalendarz Adwentowy: Ogień Eliasza, światło Jana

Wiara

Kalendarz Adwentowy: Ogień Eliasza, światło Jana

Kalendarz Adwentowy: Pokorni, którzy wchodzą pierwsi

Wiara

Kalendarz Adwentowy: Pokorni, którzy wchodzą pierwsi

Kalendarz Adwentowy: Nowy początek!

Wiara

Kalendarz Adwentowy: Nowy początek!