Nie jest szeroko wiadome, że w Warszawie od 1993 r. działa Muzeum Katyńskie, będące filią Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie. Idea utworzenia tego Muzeum możliwa była do zrealizowania dopiero po upadku systemu komunistycznego. Powstało ono przy współudziale Federacji Rodzin Katyńskich oraz Rady Ochrony Pamięci Walki i Męczeństwa, a także przy współpracy wojskowych służb budowlanych. Muzeum zlokalizowane zostało w Forcie im. gen. Jana H. Dąbrowskiego na Sadybie (ul. Powsińska 13). Trafić tam łatwo - już z daleka z arterii do Wilanowa widać ceglano-ziemną budowlę, a wokół potężne cielska dział, czołgów i transporterów, gdyż Muzeum Katyńskie sąsiaduje z Muzeum Broni Pancernej.
Muzeum Wojska Polskiego zainteresowane było zbrodniami sowieckimi przeciwko narodowi polskiemu od 1990 r. Zorganizawano najpierw dwie duże wystawy: Nie tylko Katyń i Ostaszków - Miednoje, Starobielsk - Charków - dowody zbrodni. Również upadek systemu sowieckiego w Rosji w znacznym stopniu umożliwił badania w tym zakresie. Władze rosyjskie ujawniły w 1992 r. wiele dokumentów archiwalnych z początków 1940 r. Przypomnijmy, że dopiero 13 kwietnia 1990 r. agencja TASS przyznała, że odpowiedzialne za wymordowanie oficerów polskich jest NKWD. Było to dokładnie w 50. rocznicę podania pierwszej wiadomości przez Radio Berlin. Jednak - jak wiadomo - władze demokratycznej nawet Rosji utrudniają szeroki dostęp do dokumentów, jak również czynią trudności w upamiętnianiu i uświęcaniu miejsc zbrodni.
Muzeum Katyńskie od czasu swego powstania rozrasta się. Obecnie ekspozycja stała obejmuje pięć sal. W sali pierwszej pokazano polityczne źródła planowanej likwidacji Państwa Polskiego. Pokazano realizatorów niemiecko-sowieckiego układu Ribbentrop-Mołotow oraz pełny tekst tajnego załącznika, stanowiącego wyrok na istnienie Polski i państw bałtyckich. Nienawiść Niemiec i Sowietów do Polski doprowadziła do IV rozbioru kraju.
Pierwszymi, którzy odkryli w 1942 r. masowe groby oficerów polskich w Katyniu, byli polscy robotnicy przymusowi zatrudnieni przez Niemców. Robotnicy postawili w tym miejscu dwa brzozowe krzyże, ale lękali się szerszego prowadzenia sprawy. Wystawa muzealna obejmuje również miejsca kaźni oficerów polskich z obozów w Starobielsku i Ostaszkowie, a hasło "Katyń" jest obejmującym to wszystko symbolem.
Ekspozycja stwarza nastrój tragizmu i dostojeństwa, ukazując, co pozostało po zamordowanych. Nastrój ten podkreśla aranżacja plastyczna - bezlistne brzózki, czerń plansz tekstowych - jakby postrzępione chorągwie żałobne, złamane drzewo, głowa umęczonego Chrystusa ponad niezliczoną ilością fotografii pomordowanych. Aranżację tę zainicjowała Maria Irzyk. Na wystawie pokazano pierwsze niemieckie fotografie z ekshumacji w 1943 r. W gablotach leżą m.in. klamry i sprzączki od pasów, krzyże i odznaki pułkowe, szczątki ubiorów, dokumentów osobistych, drobne przedmioty codziennego użytku, listy... Wszystko jest wydobyte z grobów.
Pamiętajmy, że zbrodnia katyńska to były także wielkie straty intelektualne - wyniszczenie części elity kraju, co szczegółowo ukazują plansze muzealne. Przecież oprócz oficerów zawodowych wśród pomordowanych byli oficerowie rezerwy - ludzie wykształceni, elita intelektualna państwa, decydująca o tożsamości narodu.
W maju br. ukazać się ma obszerna monografia Muzeum Katyńskiego.
Muzeum Katyńskie czynne jest od środy do niedzieli w godzinach 10.00-16.00.