Reklama

Karta Powinności Człowieka

Radość i zwątpienie

Niedziela Ogólnopolska 38/2000

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Nie ulega wątpliwości, że twórcy Karty Powinności Człowieka poszukują dróg do uzdrowienia naszej libertyńskiej wizji wolności człowieka, która jest odwrotnością antropologicznego błędu wizji materialistycznej, wcielanej przez komunizm i inne totalitaryzmy. Z wielką radością i uznaniem należy przyjąć trud włożony w to poszukiwanie twórczego dla człowieka i ludzkości wyjścia z realnych zagrożeń przypisania człowiekowi wolności absolutnej i wolności bez granic. Czy jednak słuszne postulaty powinności człowieka zostały w tej Karcie zakorzenione w niepodważalnym fundamencie? Wydaje się, że zabrakło tu odniesienia do Boga Stwórcy, który jest tym fundamentem transcendentnym, bez którego najpiękniejsze nawet sformułowania powinnościowe skazane są ostatecznie na porażkę. Przypomina mi się czas po wydarzeniach październikowych 1956 r., kiedy to niektórzy przedstawiciele poglądów laickich proponowali, by nie mówić o trzech pierwszych przykazaniach Dekalogu, ale uznać i wprowadzać siedem następnych, które odnoszą się do człowieka, a bez których nie można zbudować ładu moralnego i zapewnić społecznościom ludzkim właściwych rozwiązań. Wtedy w Tygodniku Powszechnym Jerzy Turowicz przytoczył słowa poety: "Rzekł głupiec: Niech sobie wyschnie woda w górach! Byle mi płynęła w moich miejskich rurach!".
To prawda, że sformułowania Karty wzywają do powinności szacunku dla przekonań religijnych wszystkich ludzi, ale mówią wprost tylko o powinności człowieka względem człowieka, względem ludzi. Tymczasem pierwszą powinnością człowieka jest powinność względem tej Tajemnicy, którą określamy mianem Boga, uznanie której znajduje się u podstaw prawdy o świecie, o człowieku i uzasadnia wszelkie inne powinności człowieka. Jak bowiem można twórczo mówić o słusznej wolności i nadrzędności sumienia w stosunku do "zewnętrznych kodeksów" bez konieczności obiektywizacji tej subiektywnej normy ludzkiego postępowania przez odniesienie jej do transcendentnej Tajemnicy Stwórcy wszelkiego stworzenia? Przecież wtedy skazuje się etos ludzki na relatywizm, na postmodernistyczną zasadę, że każdy ma własną prawdę i własne dobro i ma prawo postępować według tej zasady. To prawda, że w Karcie jest zawarty postulat konfrontowania tej własnej prawdy i dobra z drugim, ale bez oparcia go na wspomnianej, transcendentnej w stosunku do człowieka, Tajemnicy Boga postulat ten skazany jest na subiektywistyczne bezdroża relatywizmu moralnego, popychając ludzkość znów albo do wypaczenia materialistycznego determinizmu, albo do libertyńskiego chaosu, w którym rację miał sprytniejszy i silniejszy, nawet uzbrojony w kodeksy przez siebie stanowione.
Jest rzeczą zrozumiałą, że Karta nie mogła zawierać wizji Boga właściwych dla poszczególnych religii czy wyznań. Jest bowiem faktem zróżnicowanie tych wizji. Jednakże odniesienie człowieka do transcendentnej Tajemnicy Boga, która jest u podstaw wszelkiego stworzenia, osadzałoby słuszne postulaty Karty na zobowiązującym wszystkich fundamencie, dawałoby podstawę do uznania, że absolutna wolność właściwa jest tylko Bytowi Absolutnemu, że człowiekowi naznaczonemu granicami bytu, świadomości i moralnej prawości przysługuje tylko wolność właściwa temu bytowi, czyli wolność respektująca zarówno granice swego bytu, jak też konieczność jej konfrontowania nie tylko z bytami podobnymi sobie, ale także z Bytem Absolutnym, z Bogiem. Tylko pod warunkiem takiego zapewnienia "obecności wody w górach", będzie ona "płynąć także w miejskich rurach".

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Podziel się:

Oceń:

2000-12-31 00:00

Wybrane dla Ciebie

Rada KEP ds. Migrantów i Uchodźców opublikowała Wskazania przed 111. Światowym Dniem Migranta i Uchodźcy

2025-09-25 17:29

Krzysztof Tadej

Rada Konferencji Episkopatu Polski ds. Migrantów i Uchodźców opublikowała Wskazania przed 111. Światowym Dniem Migranta i Uchodźcy, który w tym roku będzie obchodzony 4 i 5 października ze względu na Jubileusz Migrantów i Jubileusz Świata Misyjnego. Tegoroczny temat Dnia brzmi: „Migranci, misjonarze nadziei”. Wskazania przeznaczone są do wykorzystania duszpasterskiego w parafiach.

Więcej ...

Nowy Jork: spotkanie prezydenta RP Karola Nawrockiego i Ronalda Laudera

2025-09-25 20:50
Wizyta prezydenta RP w Stanach Zjednoczonych Ameryki.

PAP/Leszek Szymański

Wizyta prezydenta RP w Stanach Zjednoczonych Ameryki.

Podczas nowojorskiej wizyty na sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ prezydenta Karola Nawrockiego doszło także do jego spotkania z prezydentem Światowego Kongresu Żydowskiego (WJC) Ronaldem Lauderem. Doszło do niego w przededniu Rosz ha-Szana, żydowskiego Nowego Roku, uznawanego za dzień stworzenia świata i pierwszego człowieka przez Wszechmogącego.

Więcej ...

Rozważania abp. Andrzeja Przybylskiego: XXVI niedziela zwykła

2025-09-26 13:10
Abp Andrzej Przybylski

Karol Porwich/Niedziela

Abp Andrzej Przybylski

Każda niedziela, każda niedzielna Eucharystia niesie ze sobą przygotowany przez Kościół do rozważań fragment Pisma Świętego – odpowiednio dobrane czytania ze Starego i Nowego Testamentu. Teksty czytań na kolejne niedziele w rozmowie z Aleksandrą Mieczyńską rozważa abp Andrzej Przybylski.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Nowenna do św. Franciszka z Asyżu

Wiara

Nowenna do św. Franciszka z Asyżu

„A wy za kogo Mnie uważacie?”

Wiara

„A wy za kogo Mnie uważacie?”

Modlitwa św. Jana Pawła II o pokój

Wiara

Modlitwa św. Jana Pawła II o pokój

Patronowie Dnia: Święci Kosma i Damian – święci...

Święci i błogosławieni

Patronowie Dnia: Święci Kosma i Damian – święci...

Tragedia w USA. Nie żyją polscy żołnierze

Wiadomości

Tragedia w USA. Nie żyją polscy żołnierze

Ksiądz zmarł na zawał serca podczas Mszy św.

Kościół

Ksiądz zmarł na zawał serca podczas Mszy św.

Nowenna do św. Ojca Pio

Wiara

Nowenna do św. Ojca Pio

PILNE! Powtórzył się cud św. Januarego

Wiara

PILNE! Powtórzył się cud św. Januarego

Ksiądz, powstaniec, patriota. Powieszony przez Niemców na...

Kościół

Ksiądz, powstaniec, patriota. Powieszony przez Niemców na...