Reklama

Patrząc w niebo

Księżyce Jowisza

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Wieczorem Trójkąt Letni (Deneb-Wega-Altair) zniża się już do zachodniego horyzontu, a wysoko na południowym niebie widzimy gwiazdozbiory Pegaza oraz Andromedy. Nisko nad północnym horyzontem Wielki Wóz, a gdy "zadrzemy" głowę jeszcze wyżej, obok znanej nam pięknej Kasjopei natrafimy na, opisany tydzień temu, gwiazdozbiór Cefeusza. Ze względu na podobieństwo do domku narysowanego niewprawną ręką, nazywany również bywa "Domkiem Baby-Yagi". Nad ranem Cefeusz znajdzie się już nisko nad północnym horyzontem w przeciwieństwie do Wielkiego Wozu, który świeci wtedy na niebie bardzo wysoko. Najciekawszą gwiazdą w konstelacji Cefeusza jest gwiazda "Delta" - jasny olbrzym odległy o 652 lata świetlne od nas. Jest to pierwsza poznana gwiazda zmienna, od której ten typ gwiazd nazywamy cefeidami. Cefeidy służą astronomom do wyznaczania odległości obiektów znajdujących się w naszej Galaktyce.
Dwie godziny po zachodzie Słońca wschodzą dwie piękne i jasne planety: Jowisz (najjaśniejszy w tej części nieba) i Saturn. Widzimy je na tle gwiazdozbioru Byka, a wraz z jego Plejadami tworzą mały trójkąt. W następną niedzielę podziwiać będziemy piękne zjawisko, bowiem Księżyc w pełni znajdzie się właśnie w tym trójkącie. Obydwie planety ozdabiać będą nasze wieczorne niebo przez najbliższe miesiące, warto więc powrócić do opowieści o wielkim Jowiszu.
Okazuje się, że w całym Układzie Słonecznym jest bardzo dużo księżyców krążących wokół swoich planet. Jowisz jako wielka planeta posiada ich aż szesnaście! Przy nim znajdziemy największy księżyc naszego Układu Słonecznego o nazwie Ganimedes. Mierzy on ok. 5260 km średnicy, posiada duże skaliste jądro, a na jego powierzchni widać wiele śladów pozostałych po uderzeniach meteorytów. Najciemniejszym satelitą Jowisza jest Kallisto, nieco tylko mniejsza od Ganimedesa, również gęsto pokryta kraterami. Najjaśniejszym zaś księżycem jest Europa, a przyczyną jej jasności jest gruba warstwa lodu, doskonale odbijająca światło. Najpiękniejszym satelitą jest księżyc Io, krążący bardzo blisko Jowisza. Bajeczne wprost kolory zawdzięcza ogromnej ilości siarki wypływającej z jego wnętrza. Znajdziemy na nim wiele czynnych wulkanów, z których dosłownie całe fontanny płynnej siarki wyrzucane są na wysokość do 200 km! Można powiedzieć, że są to najwyższe znane człowiekowi kolorowe fontanny.
Te cztery największe księżyce Jowisza nazywamy galileuszowymi, gdyż to właśnie Galileusz w 1610 r. opisał dokładnie ich ruch wokół tej planety. Sami możemy powtórzyć jego obserwacje przez mały teleskop albo dużą lornetkę. Ustawiwszy lornetkę na statywie, zauważymy blisko Jowisza cztery jasne punkty, które (obserwowane co noc) zmieniają wzajemnie swe położenia. Są to (według rosnącej odległości od planety): Io, Ganimedes, Europa i Kallisto. Jeżeli pozwoli pogoda, obserwujmy Jowisza przez kilka tygodni. Można wówczas samemu oszacować okresy orbitalne każdego z czterech księżyców. Np. księżycowi Io wystarczą zaledwie
42 godziny na okrążenie Jowisza, podczas gdy Kalliście zajmie to ponad dwa tygodnie. Można też zauważyć, że im dalej od Jowisza znajduje się księżyc, tym dłuższy posiada okres obiegu wokół tej planety. Czasami odkryjemy też i zaćmienia. Zdarzają się wówczas, gdy księżyce wchodzą w cień Jowisza. Znikają nam wtedy z pola widzenia, a my możemy cierpliwe czekać na ich powtórne wyjście z cienia wielkiej planety.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Podziel się:

Oceń:

2000-12-31 00:00

Wybrane dla Ciebie

Przepisy o uzgadnianiu płci? PiS chce dymisji Kotuli

2025-01-28 10:53
Katarzyna Kotula, minister do spraw równości

gov.pl

Katarzyna Kotula, minister do spraw równości

PiS złoży we wtorek wniosek o wotum nieufności wobec minister do spraw równości Katarzyny Kotuli w związku z planami wprowadzenia przepisów o uzgadnianiu płci. Zapowiedział to szef klubu PiS Mariusz Błaszczak, który uważa ponadto, że do dymisji powinna podać się szefowa MEN Barbara Nowacka.

Więcej ...

Watykan/ Dokument: AI szansą, ale człowiek może przez nią stać się niewolnikiem maszyn

2025-01-28 08:12

Adobe.Stock

Sztuczna inteligencja (AI) jest szansą, ale człowiek może z jej powodu stać się niewolnikiem maszyn - to główna myśl z noty watykańskich Dykasterii: Nauki Wiary oraz Kultury i Edukacji na temat relacji między sztuczną inteligencją i inteligencją człowieka. Wcześniej o AI wypowiadał się papież Franciszek.

Więcej ...

Ponad 300 wizerunków Matki Bożej w jednym miejscu. Jutro otwarcie wystawy

2025-01-29 09:40
Wernisaż wystawy „Oblicza. Matka Boska Skępska wczoraj i dziś”

Muzeum Mazowieckie w Płocku

Wernisaż wystawy „Oblicza. Matka Boska Skępska wczoraj i dziś”

W Muzeum Mazowieckim w Płocku w ramach projektu badawczego realizowanego z Muzeum Archeologicznym i Etnograficznym w Łodzi 30 stycznia otwarta zostanie wystawa „Oblicza. Matka Boska wczoraj i dziś”. Na ekspozycji znajdzie się prawie 300 przedstawień Królowej Mazowsza, Kujaw i Ziemi Dobrzyńskiej.

Więcej ...
Przejdź teraz
REKLAMA: Artykuł wyświetli się za 15 sekund

Reklama

Najpopularniejsze

Modlitwa św. Tomasza z Akwinu

Modlitwa

Modlitwa św. Tomasza z Akwinu

Skandal! Nowacka:

Wiadomości

Skandal! Nowacka: "Na terenie okupowanym przez Niemcy...

„Polscy naziści”? Prof. Wojciech Roszkowski ostro o...

Wiadomości

„Polscy naziści”? Prof. Wojciech Roszkowski ostro o...

Aby Słowo Boże mogło w nas wzrastać, potrzeba...

Wiara

Aby Słowo Boże mogło w nas wzrastać, potrzeba...

Kielecka Kuria zgłosiła do prokuratury możliwość...

Niedziela Kielecka

Kielecka Kuria zgłosiła do prokuratury możliwość...

Biskup Ważny ukarał księdza, który chodził po...

Kościół

Biskup Ważny ukarał księdza, który chodził po...

Trzeba prosić Boga o dobre oczy, aby widzieć i docenić...

Wiara

Trzeba prosić Boga o dobre oczy, aby widzieć i docenić...

Kanclerz Uniwersytetu Szczecińskiego przyznał, że są...

Wiadomości

Kanclerz Uniwersytetu Szczecińskiego przyznał, że są...

Warszawa: Muzeum Sztuki Nowoczesnej promuje deprawację i...

Wiadomości

Warszawa: Muzeum Sztuki Nowoczesnej promuje deprawację i...