Niemal po zakończeniu tegorocznego Tygodnia Modlitw o Jedność Chrześcijan, w przeważającej mierze, luterańskiej Finlandii miał miejsce fakt o kapitalnej wymowie ekumenicznej. Nominowany 30 listopada 2000 r. na biskupa Helsinek ks. prof. dr Józef Wróbel, sercanin z Polski, przyjął 27 stycznia br. sakrę biskupią w stolicy Finlandii, obejmując swoją skromną stolicę biskupią w Helsinkach. " Niedziela" pisała już o nieobojętnej również dla Kościoła w Polsce, a zwłaszcza dla polskich Księży Sercanów, nominacji ks. J. Wróbla. Ale oto nadarza się nowa okazja, żeby do nominacji tej wrócić na tych właśnie łamach, z racji otrzymania święceń biskupich Czcigodnego Nominata.
Sakra ta zasługuje na uwagę polskiego Czytelnika nie tylko ze względu na jej obiektywnie doniosłą treść, ale także ze względu na wyjątkowe okoliczności, jakie temu niezwykłemu wydarzeniu kościelnemu towarzyszyły. Pierwszą z nich był fakt, że owa sakra biskupa katolickiego została udzielona w świątyni protestanckiej.

Prawosławny znak jedności

Fakt udzielenia święceń biskupich w Kościele protestanckim posiada wyjątkową wymowę ekumeniczną. Wspomniano już w poprzednim artykule w Niedzieli, że w Finlandii wyjątkowo dobrze układa się współżycie istniejących tam społeczności chrześcijańskich. Bardzo konkretnym tego przykładem było użyczanie przez Kościół prawosławny swoich świątyń księżom katolickim wyjeżdżającym z posługą duszpasterską w teren. Niewątpliwie radujące i wielce obiecujące na przyszłość jest to zjawisko.
Ale tym razem jest do odnotowania donioślejsze jeszcze wydarzenie, leżące na linii stosunków luterańsko-katolickich, wydarzenie o większej chyba nośności aniżeli serdeczna gościnność Kościoła prawosławnego. Oto z wyjątkową siłą taką właśnie gościnność, jeśli nie braterskie otwarcie chrześcijańskiej wspólnoty luterańskiej, trzeba odnotować w stosunku do wspólnoty katolickiej w Finlandii. Okazją do tego stała się właśnie sakra biskupia nowego ordynariusza katolickiego w Helsinkach. Katolicki bowiem kościół katedralny pw. św. Henryka jest świątynią stosunkowo małą, zbudowaną w XIX wieku jako kościół garnizonowy przy udziale Polaków pełniących różne funkcje urzędowe w ówczesnej Finlandii, z ramienia panującej także i tu carskiej Rosji.
Pracujący obecnie na terenie Finlandii kapłani katoliccy, na wieść o nominacji ich nowego Biskupa pochodzącego z Polski, wyrazili życzenie, aby jego święcenia biskupie odbyły się na miejscu, tzn. w Finlandii, a konkretnie w Helsinkach i to w kościele protestanckim, znajdującym się obok małej katedry katolickiej. Jest to kościół rzeczywiście imponujący tak z zewnątrz, jak i wewnątrz, a nade wszystko mogący pomieścić dużą liczbę wiernych. Należy on do parafii protestanckiej z bardzo życzliwym dla katolików Pastorem. Kościół ten jest pw. św. Jana Chrzciciela. Władze Kościoła luterańskiego były gotowe użyczyć świątyni jako miejsca sakry biskupiej ks. J. Wróbla. Rzecz, oczywiście, wymagała również zgody władz Kościoła katolickiego i to na najwyższym jej szczeblu - Stolicy Apostolskiej. I tu jest do odnotowania kolejna fascynująca okoliczność.

Katolicki znak jedności

Stolica Apostolska nie tylko wyraziła swoją zgodę, ale zasugerowała, żeby pierwszym konsekratorem nowego Biskupa w Finlandii był sam przewodniczący Papieskiej Rady ds. Jedności Chrześcijan - kard. Edward Cassidy. Z punktu widzenia ekumenicznego nie można tego faktu nie docenić, nie można nie dostrzec bowiem sensu braterskiego otwarcia ekumenicznego tego właśnie gestu. To już jest nie tylko dialog miłości, lecz dialog braterskiego współdziałania, świadczący o tym, jak daleko za sobą chrześcijaństwo, przynajmniej w Finlandii, ma wrogość, rywalizację i zgubną izolację. Ciśnie się jeszcze pod pióro słowo "wielkoduszność" i to w tym, co jakże często i długo w konkretnym życiu wielkiej rodziny chrześcijańskiej było nie do pomyślenia. Z jednej strony bowiem idzie o gest łaskawości luterańskich władz kościelnych w Finlandii, a z drugiej - odwzajemnienie go przez Stolicę Świętą przez zgodę oraz wyznaczenie tak wysokiego przedstawiciela Kościoła katolickiego na dokonanie świętego obrzędu, którego głęboki sens wyrażają słowa: " Tyś jest kapłanem na wieki".

Konsekracja

Święcenia biskupie ks. J. Wróbla odbyły się w sobotę 27 stycznia 2001 r. w pięknym neogotyckim kościele.
Położony on jest w centrum miasta, zaledwie kilkaset metrów od niewielkiej katedry katolickiej pw. św. Henryka. Było to rzeczywiście wielkie wydarzenie, przede wszystkim dla niedużej wspólnoty Kościoła katolickiego w Finlandii. Złożyła się na to przede wszystkim ceremonia udzielenia pełni kapłaństwa przez głównego konsekratora - kard. Cassidy´ego oraz współkonsekratorów - abp. Piero Biggio z Kopenhagi i abp. Gerharda Schwenzera z Oslo w otoczeniu kilkunastu biskupów z krajów skandynawskich i niemieckich i - oczywiście - polskich: abp. Józefa Życińskiego, wielkiego kanclerza KUL, oraz bp. Kazimierza Nycza, biskupa pomocniczego z Krakowa. Na wzmiankę także zasługuje obecność, z racji polskiego pochodzenia, biskupa z Danii - Czesława Kozonia. Z przedstawicieli katolickich wymienić trzeba delegacje z KUL na czele z dziekanem Wydziału Teologicznego - o. prof. Gabrielem Witaszkiem i ks. prof. Januszem Nagórnym - kierownikiem Sekcji Teologii Moralnej. Nie zabrakło, oczywiście, prowincjała prowincji polskiej Księży Sercanów - ks. Zbigniewa Bogacza ze swoją Radą i ks. prof. Stanisława Hałasa - rektora domu macierzystego Sercanów w Krakowie, bliskiego krewnego nowego Biskupa. Obecny był także ambasador Polski w Finlandii - Stanisław Stebelski oraz licznie zgromadzona Polonia, a także przedstawicielki żeńskich Zakonów Sióstr: Brygidek, Katarzynek oraz Szarych Urszulanek, z zastępczynią matki generalnej - s. Franciszką Saguń. Uczulonego na problematykę ekumeniczną musiała zainteresować obecność arcybiskupa Kościoła prawosławnego Jana, metropolity Leona, a z Kościoła luterańskiego - biskupa Helsinek Aero Huovinnena i licznego grona duchownych luterańskich. Kościół wypełniony był po brzegi, głównie przez wspólnotę katolicką, ale także przez członków innych wspólnot chrześcijańskich, szczególnie luteranów, anglikanów, metodystów i baptystów.
Ceremonia udzielenia sakry biskupiej i związanej z nią Mszy św. odbyła się w języku łacińskim, natomiast śpiew i liturgia słowa w trudnym języku fińskim. W pierwszym swoim przemówieniu po Ewangelii nowo wyświęcony Biskup skupił się przede wszystkim na teologicznym sensie biskupstwa i wypływających z niego obowiązkach związanych z powierzonym mu Kościołem. Za jeden z nich uznał pełną lojalność wobec potraktowanej przez siebie jako drugą ojczyznę Finlandii. Skorzystał przy tym z okazji, aby wyrazić swój głęboki szacunek dla najwyższych władz politycznych z Panią Prezydent i Panem Premierem Finlandii na czele. Nie omieszkał też powiedzieć, jak wiele zawdzięcza Polsce i istniejącemu w niej Kościołowi. Jedno i drugie zabrzmiało niezwykle sympatycznie i wzruszająco. Druga część przemówienia zawierała podziękowanie dla obecnych na podniosłej uroczystości, wśród których był m.in. administrator apostolski Jan Aarts, kierujący diecezją po śmierci bp. Paula Verschurena. Oczywiście, lista podziękowań była długa, ale w sumie nie robiła wrażenia kościelnej formalności, lecz pozwalała poczuć się jak w prawdziwie religijnej rodzinie, powiązanej w różnym stopniu we wspólnotę żyjącą z Chrystusem i w Chrystusie, wspólnotę zgromadzoną w Kościele luterańskim wokół sakramentalnej promocji katolickiego biskupa w luterańskiej Finlandii. Dla przybyłych katolików z Polski, tu, w kraju prawie powszechnie dominującego luteranizmu, było to głębokie przeżycie ekumenizmu "na żywo", w konkrecie jego teoretycznej zawartości.
W ostatniej części bogatego - niestety nie po fińsku, ale po niemiecku wygłoszonego - przemówienia bp J. Wróbel zaprezentował z konieczności prowizoryczny program swojej działalności pasterskiej w przyszłości.
Podniosłą uroczystość w kościele św. Jana dopełniło urzędowe objęcie katedry katolickiej przez nowego jej Pasterza.
Bardziej świecki, ale też nie pozbawiony klimatu religijno-ekumenicznej agapy, był obiad w historycznym kasynie oficerskim, pamiętającym jeszcze czasy rosyjskiej zależności. Ten kończący uroczystości religijne posiłek stał się kanwą, podczas której uczestnicy wydarzenia skorzystali z okazji, by w licznych wypowiedziach wyrazić swoje odczucia z przeżytego wydarzenia i swój ciepły stosunek do głównego jego Bohatera. Poza wątkiem i tu żywo odczuwanej chrześcijańskiej wspólnoty, który wyraźnie wybijał się na czoło, był wątek więzi między Finlandią i Polską, przyjaciółmi i sąsiadami przez ukochany Bałtyk, a także motyw głębokiego szacunku dla nowego Biskupa katolickiego, rozpoczynającego co prawda działalność duszpasterską w trudnym języku włącznie, ale gruntownie wykształconego uczonego i wybitnego specjalisty w nowej, niezwykle aktualnej dziedzinie, jaką jest teologia na styku z medycyną. Oby dobry Bóg błogosławił tej wielkiej sprawie dotyczącej zarówno luterańskiej Finlandii, jak i katolickiej Polski.