Reklama

Tadeusz Chciuk (Marek Celt) nie żyje

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

W nocy 10 kwietnia 2001 r. w szpitalu w Monachium zmarł Tadeusz Chciuk-Celt, legendarny Biały Kurier, cichociemny, były wicedyrektor Sekcji Polskiej Radia Wolna Europa. Odszedł człowiek ważny dla kultury i historii naszej Ojczyzny. Człowiek, któremu losy rodzinnego kraju nigdy nie pozostały obojętne, pomimo życia na obczyźnie.

Tadeusz Chciuk urodził się w 1916 r. w Drohobyczu. We Lwowie - na Uniwersytecie Jana Kazimierza uzyskał przed wojną dyplom magistra prawa. Od 1927 r. działał w Związku Harcerstwa Polskiego jako harcmistrz.
W czasie wojny brał czynny udział w walce zarówno z sowieckim, jak i hitlerowskim okupantem. Odbywał liczne kursy jako kurier (tzw. Biały Kurier) Związku Walki Zbrojnej między okupowaną przez ZSRR Małopolską Wschodnią a Budapesztem. Służbę w Wojsku Polskim odbywał we Francji i Szkocji, gdzie ukończył Szkołę Podchorążych Artylerii. W grudniu 1941 r. jako kurier rządu gen. Sikorskiego wylądował na spadochronie w okupowanym kraju. Jego zadaniem było sporządzenie dla gen. Sikorskiego raportu o stanie kraju. Na skutek różnych trudności do Londynu wrócił dopiero w czerwcu 1943 r. Po powrocie do Anglii został szefem kurierów w MSW. Był członkiem zespołu redakcyjnego tajnej Rozgłośni Polskiej "Świt" z siedzibą w Anglii.
W kwietniu 1944 r. ponownie skacze na spadochronie do kraju jako emisariusz premiera Mikołajczyka. Wraca do Anglii w lipcu tego samego roku tzw. Trzecim Mostem. Jego podwójny skok "cichociemnego" - w obu wypadkach zakończony szczęśliwym powrotem do centrali w Londynie - był jedynym przypadkiem w dziejach tej formacji.
Po zakończeniu działań wojennych Tadeusz Chciuk udaje się w grudniu 1945 r. do Polski jako sekretarz Misji ds. Demobilu. Zostaje aresztowany przez UB, a po kilku miesiącach zwolniony. W kraju pracuje w Wojewódzkim Urzędzie Ziemskim w Krakowie. Współdziała także z Polskim Stronnictwem Ludowym w walce przeciw sowietyzacji kraju. Doznaje prześladowań ze strony UB i we wrześniu 1948 r. zmuszony jest uchodzić z Polski.
We Francji wstępuje do PSL. Do jego zadań należy redagowanie Biuletynu Informacyjnego PSL oraz sprawowanie funkcji prezesa PSL w Okręgu Paryż. We Francji działa też w harcerstwie - jest instruktorem i naczelnikiem "Sokoła" w Paryżu.
Następnie Tadeusz Chciuk udał się do Monachium. Tam był współtwórcą działającej od 1952 r. Sekcji Polskiej Radia Wolna Europa, gdzie pod pseudonimem "Michał Lasota" walczył na falach eteru przeciw komunizacji Polski. Był redaktorem działu wiejskiego, czołowym komentatorem politycznym rozgłośni, a także autorem słuchowisk radiowych i audycji harcerskich. W późniejszych latach został zastępcą dyrektora Sekcji Polskiej RWE. Funkcję tę piastował do czasu przejścia na emeryturę w 1983 r.
Przez kilka lat był prezesem Syndykatu Dziennikarzy Polskich w Niemczech Zachodnich. Od 1981 r. pełnił funkcję prezesa Samodzielnego Oddziału byłych Żołnierzy AK w RFN, a w 1988 r. został prezesem ( ostatnim) PSL na uchodźstwie.
Tadeusz Chciuk-Celt był autorem kilku książek (pisanych pod pseudonimem Marek Celt): By Parachute to Warsaw, Koncert - opowiadanie cichociemnego, Biali Kurierzy (za tę książkę otrzymał nagrodę pisarską Kombatantów Polskich) oraz Raport z podziemia - 1942, w których opisywał walkę z okupantem sowieckim i niemieckim oraz własne przeżycia. Książki te stanowią niezwykle ważny dokument historii naszego kraju.
Za zasługi w walce o wolną i niepodległą Polskę władze RP na uchodźstwie nadały Tadeuszowi Chciukowi w 1943 r. Order Virtuti Militari, a Komenda Główna AK przyznała mu dwukrotnie Krzyż Walecznych. Po odzyskaniu przez Polskę pełnej suwerenności prezydent Lech Wałęsa nadał mu Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski ("Polonia Restituta") . Tadeusz Chciuk został również odznaczony Krzyżem Armii Krajowej i Krzyżem Batalionów Chłopskich, a także Harcerskim Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami. Był też jednym z pięciu Polaków - kawalerów Orderu św. Graala, przyznawanego przez Kapitułę w Walencji (Hiszpania).
Miałem zaszczyt znać Tadeusza Chciuka - mojego wuja ze strony rodziny mojej matki. Wiele razy byliśmy zapraszani do "Celtowa" - rodzinnego domu Ewy i Tadeusza Chciuk-Celt w podmonachijskiej miejscowości Planegg - na letni wypoczynek. Długie rozmowy z wujkiem o historii, literaturze, sztuce, a przede wszystkim o muzyce były czymś wyjątkowym, czymś, czego się nie zapomina. Tadeusz Chciuk-Celt był nie tylko wielkim patriotą, był kimś więcej - erudytą o szerokich i wszechstronnych zainteresowaniach, pośród których muzyka zajmowała ważne miejsce ( studiował muzykę w Konserwatorium Lwowskim). Jego znajomości literatury muzycznej mógłby pozazdrościć niejeden wykształcony muzyk... Utrzymywał rozległe kontakty z różnymi osobistościami na całym świecie. Każdego ranka po śniadaniu zasiadał do przeglądania korespondencji i niezwłocznie odpowiadał na listy.
Miał w sobie wiele ciepła, serdeczności, życzliwości. Zawsze pogodny, uśmiechnięty, otwarty dla wszystkich, rozmowny, towarzyski, a nade wszystko gościnny.
Odszedł wielki Polak.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Podziel się:

Oceń:

2001-12-31 00:00

Wybrane dla Ciebie

„Człowiek, który był blisko” - ostatnie pożegnanie śp. brata Savio Standerskiego

2025-07-31 18:08
Ostatnie pożegnanie śp. brata Savio Standerskiego

BPJG/Krzysztof Świertok

Ostatnie pożegnanie śp. brata Savio Standerskiego

Został zapamiętany jako sumienny zakonnik, człowiek, który „zawsze był gdzieś blisko, tam, gdzie trzeba – bez rozgłosu, bez wielkich słów”. Na Jasnej Górze odbyło się ostatnie pożegnanie śp. brata Savio Standerskiego. Mszy św. pogrzebowej przewodniczył przełożony generalny o. Arnold Chrapkowski, homilie wygłosił o. Michał Lukoszek, wikariusz generalny Zakonu Paulinów.

Więcej ...

Polski ksiądz chce w 72 godziny dojechać rowerem z Niemiec do papieża – dla dzieci chorych na raka

2025-07-31 14:16
Ks. Paweł Nowak

Polska Misja Katolicka Bremen

Ks. Paweł Nowak

Ksiądz katolicki z Bremy, pochodzący z Polski 39-letni Paweł Nowak, chce dojechać rowerem do papieża Leona XIV w Rzymie w ciągu 72 godzin bez przerwy na sen. Na liczącej 1630 kilometrów trasie zamierza zebrać datki na hospicjum dziecięce „Löwenherz” („Lwie Serce”) w Syke koło Bremy.

Więcej ...

Watykan: Leon XIV spotka się z katolikami z Rosji

2025-08-01 11:35

Vatican Media

Ojciec Święty został poinformowany o planowanej w październiku jubileuszowej pielgrzymce katolików Federacji Rosyjskiej do Rzymu i zapowiedział, że z radością się z nimi spotka - informuje po wczorajszej papieskiej audiencji dla arcybiskupa Paolo Pezziego serwis Vaticannews.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Nowenna za wstawiennictwem św. Teresy Benedykty od Krzyża

Wiara

Nowenna za wstawiennictwem św. Teresy Benedykty od Krzyża

Kard. Krajewski na Mszy w Casa Polonia: „Polska dla...

Kościół

Kard. Krajewski na Mszy w Casa Polonia: „Polska dla...

Uznanie prawdy o sobie stawia nas we właściwej relacji do...

Wiara

Uznanie prawdy o sobie stawia nas we właściwej relacji do...

Komunikat w sprawie uroczystości pogrzebowych śp. Pana...

Kościół

Komunikat w sprawie uroczystości pogrzebowych śp. Pana...

Rodzina zmarłego harcerza prosi media o uszanowanie...

Kościół

Rodzina zmarłego harcerza prosi media o uszanowanie...

Mazowieckie: Zarzut zabójstwa znajomego dla proboszcza z...

Wiadomości

Mazowieckie: Zarzut zabójstwa znajomego dla proboszcza z...

Komunikat Archidiecezji Warszawskiej w związku ze...

Kościół

Komunikat Archidiecezji Warszawskiej w związku ze...

Zmiany kapłanów 2025 r.

Kościół

Zmiany kapłanów 2025 r.

Abp Adrian Galbas: Jestem zdruzgotany wiadomością, że...

Kościół

Abp Adrian Galbas: Jestem zdruzgotany wiadomością, że...