Reklama

Patrząc w niebo

Dziwny teleskop

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Godzinę po zachodzie Słońca na południowym niebie możemy obserwować czerwoną planetę Mars. Szukamy go nisko nad horyzontem, więc w mieście należy wybrać do jego wygodnej obserwacji odpowiednie miejsce. W ciągu następnych paru godzin Mars zajdzie pod horyzont. Na wieczornym niebie widać też wielki Trójkąt Letni. Najniżej rozpoznajemy gwiazdę Altair w konstelacji Orła, wysoko w zenicie Deneb w Łabędziu oraz Wegę w Lutni. Ustawiając się w stronę zachodu, rozpoznajemy gwiazdozbiór Herkulesa, jasną Perłę w maleńkiej Koronie Północnej oraz olbrzymią konstelację Wolarza z nisko świecącym na czerwono Arkturem. Na południowo-wschodnim niebie Ryby oraz wielki gwiazdozbiór Pegaza. Obok gwiazdozbiory Andromedy, Kasjopei (w kształcie literki W) oraz Perseusza. Nisko nad horyzontem odznacza się jasna Capella w Woźnicy. Pod Herkulesem znajdziemy opisaną tydzień temu dużą konstelację Wężownika. Od niego pochodzi znany symbol medycyny kaduceusz, czyli znana powszechnie laska opleciona dwoma wężami. Głowę w tej konstelacji oznacza biała gwiazda Ras Alhague, zaś wyraźną żółtą barwą świeci Cebalrai, znajdująca się na prawym ramieniu postaci. Ta wielka konstelacja jeszcze przed północą zniknie, niestety, pod horyzontem. 40 lat temu odkryto prawie nieuchwytne i bardzo tajemnicze cząstki elementarne, zwane neutrinami. Nie posiadają ładunku elektrycznego, a materia jest dla nich prawie przezroczysta. Gdybyśmy np. chcieli zatrzymać takie neutrino, musielibyśmy na jego drodze ustawić ołowianą barierę grubości roku świetlnego! Nic dziwnego, że wcześniej ludzie nie mieli o tych cząstkach najmniejszego pojęcia. One po prostu w nieodczuwalny dla nas sposób przeszywały wszystko na wskroś. Dlaczego jednak te nieszkodliwe cząstki są takie ważne dla naukowców? Otóż przy ich pomocy można by zajrzeć w sam środek rozgrzanych do milionów stopni gwiazd i przyjrzeć się dokładniej największym kosmicznym fajerwerkom, czyli wybuchającym supernowym. Można by też obejrzeć najbliższe otoczenie tajemniczych czarnych dziur! Neutrina podróżują przez przestrzenie kosmosu z prędkością bliską prędkości światła, niosąc cenne informacje o procesach, w których brały udział. Jakże jednak schwytać tak bardzo nieuchwytne cząstki, które jako sygnał SOS wysyłają np. przyszłe supernowe? Na świecie działa wiele detektorów neutrin, ale dopiero teraz powstaje pierwszy międzynarodowy neutrinowy teleskop, nazwany Amanda. Dziwny to teleskop, bowiem zamiast w górę patrzy w dół. Składa się z kilkunastu detektorów światła umieszczonych do dwóch kilometrów pod lodami Antarktydy. Na tych wielkich głębokościach lód jest krystalicznie czysty, a więc przezroczysty dla tzw. promieniowania Czerenkowa. Pojedynczego neutrina nie można tak po prostu zatrzymać. Kiedy jednak ich gromada dociera do Ziemi, to niektóre z nich zderzają się z jądrami ziemskich atomów. Czasami wywołuje to reakcję, w której powstają inne cząstki, zwane mionami. Rozpędzone miony emitują błysk błękitnego światła, czyli właśnie promieniowanie Czerenkowa, a te potrafi zarejestrować nasza Amanda. Wskazuje ona wówczas precyzyjnie miejsce na niebie, gdzie zaszło jakieś gwałtowne kosmiczne zdarzenie. Ten dziwny teleskop patrzy w dół i rejestruje tylko te miony, które nadlatują od wnętrza Ziemi, bowiem tylko one posiadają neutrinowy rodowód. Tylko neutrina potrafią bowiem przelecieć przez wnętrze kuli ziemskiej, zderzyć się od dołu z cząsteczkami lodu i wytworzyć lecące w górę miony.
Naukowcy mają różne sposoby na obserwacje kosmosu. Niektórzy patrzą w niebo gołym okiem, inni przez lunetę lub teleskop. A jeszcze inni patrzą w dół, co po przeczytaniu dzisiejszego odcinka nie powinno nas już dziwić.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Podziel się:

Oceń:

2001-12-31 00:00

Wybrane dla Ciebie

Rozporządzenie w sprawie lekcji religii do Trybunału w Strasburgu

2024-10-26 17:50
Andrzej Sosnowski

Red.

Andrzej Sosnowski

Jeśli minister Barbara Nowacka myślała, że awanturą o nowy przedmiot z tzw. edukacji zdrowotnej przykryje spór o lekcje religii w szkołach, to była w błędzie. Na horyzoncie jawi się skarga katechetów do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu na rozporządzenie w sprawie ograniczenia zajęć religii w szkole.

Więcej ...

Szopka z Polski zostanie zaprezentowana na wystawie w Watykanie

2024-10-30 17:10

Adobe Stock

Ceramiczna szopka z diecezji radomskiej zostanie zaprezentowana na Międzynarodowej Wystawie Szopek Bożonarodzeniowych w Watykanie. Jej twórcą jest Jarosław Rodak. W czasie ekspozycji zostanie zaprezentowanych 100 najpiękniejszych szopek z całego świata. Eksponat przekaże Muzeum Jacka Malczewskiego w Radomiu, które od roku jest w jego posiadaniu.

Więcej ...

Hiszpania: Liczba ofiar powodzi wzrosła do 158

2024-10-31 16:54
Zdjęcie kompozytowe przedstawia amerykańskie zdjęcia satelitarne wschodniej prowincji Walencji w dniach 08.10.24  i 30.10.24, ilustrujące skalę największej powodzi w Hiszpanii od dziesięcioleci.

PAP/USGS, processed by ESA HANDOUT

Zdjęcie kompozytowe przedstawia amerykańskie zdjęcia satelitarne wschodniej prowincji Walencji w dniach 08.10.24 i 30.10.24, ilustrujące skalę największej powodzi w Hiszpanii od dziesięcioleci.

Liczba ofiar gwałtownych powodzi, które przetoczyły się przez południe i wschód Hiszpanii we wtorek i środę, wzrosła do 158 – podało centrum zarządzania kryzysowego (CECOPI).

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Czy w piątek 1 listopada obowiązuje wstrzemięźliwość...

Kościół

Czy w piątek 1 listopada obowiązuje wstrzemięźliwość...

Nowenna za dusze czyśćcowe

Wiara

Nowenna za dusze czyśćcowe

Anglia: Od dziś modlitwa w milczeniu będzie przestępstwem

Wiadomości

Anglia: Od dziś modlitwa w milczeniu będzie przestępstwem

Watykańska maskotka Luce ma inspirować do duchowej...

Kościół

Watykańska maskotka Luce ma inspirować do duchowej...

Książka pornograficzna dla dzieci w Biedronce....

Wiadomości

Książka pornograficzna dla dzieci w Biedronce....

Rozporządzenie w sprawie lekcji religii do Trybunału w...

Felietony

Rozporządzenie w sprawie lekcji religii do Trybunału w...

Nie będzie zbiórki na kaucję dla ks. Olszewskiego i...

Wiadomości

Nie będzie zbiórki na kaucję dla ks. Olszewskiego i...

Aktor Piotr Mróz skrytykował Halloween: W zamian...

Wiara

Aktor Piotr Mróz skrytykował Halloween: W zamian...

DZIEŃ NADZIEI. Sercanie wydają komunikat

DZIEŃ NADZIEI. Sercanie wydają komunikat