Reklama

Wspomnienie o śp. Stanisławie Pospieszalskim

Niedziela Ogólnopolska 11/2003

W nocy z 2 na 3 marca 2003 r. zmarł w Częstochowie w wieku 86 lat Stanisław Nikodem Pospieszalski - architekt, wykładowca historii sztuki, nestor rodziny słynnych muzyków.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Stanisław Nikodem Pospieszalski urodził się w Berlinie 28 marca 1917 r. Matka - Helena Meiners, Niemka, we wrześniu 1939 r., w reakcji na agresję hitlerowską na Polskę, przeszła na katolicyzm i zabroniła używania w domu języka niemieckiego. Ukończył Wydział Architektury Politechniki Warszawskiej. Był twórcą sztuki sakralnej.
Jako architekt i konserwator realizował prace w zabytkowych świątyniach, głównie diecezji częstochowskiej - np. odkrycie gotyckich sklepień w Kaplicy Cudownego Obrazu Matki Bożej na Jasnej Górze - to jego zasługa. W czasie okupacji uczestniczył w zakonspirowanych, akademickich ślubowaniach składanych na Jasnej Górze. W pamiątkowych księgach jego podpis figuruje obok autografu krakowskiego studenta Karola Wojtyły.
Jego największa aktywność zawodowa przypadła w okresie stalinowskim i gomułkowskim. Nie budowano wtedy kościołów - nie zrealizował więc własnego projektu świątyni. Pozostawił natomiast po sobie liczne polichromie, witraże, ołtarze, tabernakula, projekty plebanii i otoczenia świątyń, konfesjonały, balustrady, epitafia, sarkofagi, ławki itp.
Z inicjatywy pierwszego ordynariusza częstochowskiego - bp. Teodora Kubiny gromadził inkunabuły, starodruki, księgi mszalne, figury, obrazy, feretrony i inne zabytkowe przedmioty, które już przestały pełnić swą liturgiczną funkcję lub ze względu na zniszczenie zostały wycofane z kościołów. Jego marzeniem było utworzenie muzeum diecezjalnego.
Profesja architekta i budowniczego - z jednej strony oraz talent malarski i kompetencje artystyczne - z drugiej sprawiły, że mógł widzieć świątynie całościowo - jako jedno dzieło na chwałę Pana.
Jako artysta przeżywający głęboko liturgię stanął wobec wymagań, jakie niósł Sobór. To jemu przypadło w udziale być prekursorem zmian wprowadzanych po Soborze Watykańskim II.
Ubolewał nad niefrasobliwym wprowadzaniem do kościołów estetyki agitacyjnej (styropian, muśliny, papieroplastyka). Zwracał uwagę na zagrożenia, jakie niesie brak formacji liturgicznej i duchowej budowniczych świątyń oraz brak formacji artystycznej i estetycznej kapłanów.
Pozostawił po sobie ślady nie tylko w licznych świątyniach, lecz także w ludziach - jako pedagog seminarium duchownego rozbudzał miłość lub przynajmniej szacunek do sztuki wielu roczników alumnów.
Był człowiekiem idei - skromne materialne warunki życia łączył z bogactwem sfery ducha - przede wszystkim częstą Eucharystią. Pogłębiona refleksja nad sztuką owocowała aktywnością literacką (Znak, Więź, Niedziela), opowiadaniami hagiograficznymi, próbami poetyckimi i teoretycznymi szkicami o sztuce.
Uhonorowany został dyplomem Benemerenti Ordynariatu Polowego (1997) oraz Odznaczeniem Prezydenta Częstochowy z okazji Święta Niepodległości (1998).
Wraz z żoną Donatą (z domu Król) wychował dziewięcioro dzieci.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Podziel się:

Oceń:

2003-12-31 00:00

Wybrane dla Ciebie

Watykan podjął decyzję ws. domniemanych objawień blisko polskiej granicy

2025-07-09 08:31
Litmanowa. Kaplica z obrazem Matki Boskiej Litmanowskiej

Jerzy Opioła - Praca własna, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid

Litmanowa. Kaplica z obrazem Matki Boskiej Litmanowskiej

List Dykasterii Nauki Wiary do arcybiskupa metropolity preszowskiego obrządku bizantyjskiego: liczne owoce duchowe w miejscu domniemanych objawień Maryi, do których miało dojść w latach 1990-1995 w pobliżu niewielkiej miejscowości Litmanowa.

Więcej ...

Spotkanie Papieża w Castel Gandolfo z przedstawicielami kapituł generalnych

2025-07-12 11:42

Vatican Media

W przesłaniu do przełożonych generalnych i członków rad niektórych kapituł i zgromadzeń zakonnych Papież Leon XIV mówił o potrzebie odnowienia ducha misyjnego, przyswojenia sobie uczuć „jakie miał Chrystus Jezus” oraz szerzenia na całej ziemi światła Chrystusa.

Więcej ...

Radom: Ks. Krzysztof Dukielski biskupem pomocniczym diecezji radomskiej

2025-07-12 12:00
Ks. Krzysztof Dukielski

Diecezja Radomska

Ks. Krzysztof Dukielski

Ks. Krzysztof Dukielski, dotychczasowy proboszcz parafii św. Jana Chrzciciela w Magnuszewie, został mianowany biskupem pomocniczym diecezji radomskiej. Decyzję Ojca Świętego Leona XIV ogłosiła dziś w południe Nuncjatura Apostolska w Polsce.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Świadectwo: 52 lata spełnionego małżeństwa. Jak to...

Wiara

Świadectwo: 52 lata spełnionego małżeństwa. Jak to...

Francja: profanacja w bazylice Sacré-Coeur; mężczyzna...

Kościół

Francja: profanacja w bazylice Sacré-Coeur; mężczyzna...

Trwa walka ze zdejmowaniem krzyży w... Niemczech. Jest...

Europa

Trwa walka ze zdejmowaniem krzyży w... Niemczech. Jest...

Watykan podjął decyzję ws. domniemanych objawień blisko...

Kościół

Watykan podjął decyzję ws. domniemanych objawień blisko...

Zmiany kapłanów 2025 r.

Kościół

Zmiany kapłanów 2025 r.

Najmodniejsze firany gotowe 2025 – te wzory i tkaniny...

Wiadomości

Najmodniejsze firany gotowe 2025 – te wzory i tkaniny...

Watykan: zmiany w nuncjaturach, w tym w Warszawie

Kościół

Watykan: zmiany w nuncjaturach, w tym w Warszawie

Zmarł bp Władysław Bobowski

Kościół

Zmarł bp Władysław Bobowski

Kościół odmawia katolickiego pochówku tylko tym,...

Kościół

Kościół odmawia katolickiego pochówku tylko tym,...