Reklama

Wspomnienie o śp. Stanisławie Pospieszalskim

Niedziela Ogólnopolska 11/2003

W nocy z 2 na 3 marca 2003 r. zmarł w Częstochowie w wieku 86 lat Stanisław Nikodem Pospieszalski - architekt, wykładowca historii sztuki, nestor rodziny słynnych muzyków.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Stanisław Nikodem Pospieszalski urodził się w Berlinie 28 marca 1917 r. Matka - Helena Meiners, Niemka, we wrześniu 1939 r., w reakcji na agresję hitlerowską na Polskę, przeszła na katolicyzm i zabroniła używania w domu języka niemieckiego. Ukończył Wydział Architektury Politechniki Warszawskiej. Był twórcą sztuki sakralnej.
Jako architekt i konserwator realizował prace w zabytkowych świątyniach, głównie diecezji częstochowskiej - np. odkrycie gotyckich sklepień w Kaplicy Cudownego Obrazu Matki Bożej na Jasnej Górze - to jego zasługa. W czasie okupacji uczestniczył w zakonspirowanych, akademickich ślubowaniach składanych na Jasnej Górze. W pamiątkowych księgach jego podpis figuruje obok autografu krakowskiego studenta Karola Wojtyły.
Jego największa aktywność zawodowa przypadła w okresie stalinowskim i gomułkowskim. Nie budowano wtedy kościołów - nie zrealizował więc własnego projektu świątyni. Pozostawił natomiast po sobie liczne polichromie, witraże, ołtarze, tabernakula, projekty plebanii i otoczenia świątyń, konfesjonały, balustrady, epitafia, sarkofagi, ławki itp.
Z inicjatywy pierwszego ordynariusza częstochowskiego - bp. Teodora Kubiny gromadził inkunabuły, starodruki, księgi mszalne, figury, obrazy, feretrony i inne zabytkowe przedmioty, które już przestały pełnić swą liturgiczną funkcję lub ze względu na zniszczenie zostały wycofane z kościołów. Jego marzeniem było utworzenie muzeum diecezjalnego.
Profesja architekta i budowniczego - z jednej strony oraz talent malarski i kompetencje artystyczne - z drugiej sprawiły, że mógł widzieć świątynie całościowo - jako jedno dzieło na chwałę Pana.
Jako artysta przeżywający głęboko liturgię stanął wobec wymagań, jakie niósł Sobór. To jemu przypadło w udziale być prekursorem zmian wprowadzanych po Soborze Watykańskim II.
Ubolewał nad niefrasobliwym wprowadzaniem do kościołów estetyki agitacyjnej (styropian, muśliny, papieroplastyka). Zwracał uwagę na zagrożenia, jakie niesie brak formacji liturgicznej i duchowej budowniczych świątyń oraz brak formacji artystycznej i estetycznej kapłanów.
Pozostawił po sobie ślady nie tylko w licznych świątyniach, lecz także w ludziach - jako pedagog seminarium duchownego rozbudzał miłość lub przynajmniej szacunek do sztuki wielu roczników alumnów.
Był człowiekiem idei - skromne materialne warunki życia łączył z bogactwem sfery ducha - przede wszystkim częstą Eucharystią. Pogłębiona refleksja nad sztuką owocowała aktywnością literacką (Znak, Więź, Niedziela), opowiadaniami hagiograficznymi, próbami poetyckimi i teoretycznymi szkicami o sztuce.
Uhonorowany został dyplomem Benemerenti Ordynariatu Polowego (1997) oraz Odznaczeniem Prezydenta Częstochowy z okazji Święta Niepodległości (1998).
Wraz z żoną Donatą (z domu Król) wychował dziewięcioro dzieci.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Podziel się:

Oceń:

2003-12-31 00:00

Wybrane dla Ciebie

Józef Wilkoń od drewnianych pastuszków apeluje o… zgodę narodową!

2025-12-07 18:02

Red

Kościół pokamedulski na warszawskich Bielanach, druga niedziela Adwentu. Trwa Msza odprawiana przez biskupa Michała Janochę. W prezbiterium – istna arka Noego: osły, woły, kury, ryby.... Pastuszkowie z tobołkami oraz inne rzeźby autorstwa Józefa Wilkonia. Blisko ołtarza żłóbek z sianem – jeszcze pusty, obok postacie Maryi i Józefa.

Więcej ...

Godzina Łaski

Adobe Stock

W uroczystość Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny 8 grudnia każdego roku od godz. 12:00 do 13:00 trwa Godzina Łaski.

Więcej ...

Świąteczne swetry – must have w szafie każdego miłośnika świąt!

2025-12-09 17:30

Materiał prasowy/pexels.com

Świąteczne swetry od lat są symbolem grudniowej atmosfery, ciepła rodzinnego domu i wszystkiego, co kojarzy się z wyjątkowym klimatem Bożego Narodzenia. To nie tylko zabawny dodatek, ale również element świątecznej tradycji noszony podczas spotkań rodzinnych, pracy, szkolnych wigilii czy domowych seansów filmowych. Ubrania z motywem Świąt łączą wygodę, humor i odrobinę nostalgii, przez co stały się obowiązkową częścią zimowej garderoby.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Godzina Łaski

Kościół

Godzina Łaski

Kalendarz Adwentowy: Od początku w łasce

Wiara

Kalendarz Adwentowy: Od początku w łasce

Instrukcja zabicia dziecka społecznie nieszkodliwa?...

Wiadomości

Instrukcja zabicia dziecka społecznie nieszkodliwa?...

Prezydium Konferencji Episkopatu Polski spotka się z...

Kościół

Prezydium Konferencji Episkopatu Polski spotka się z...

Presja ma sens. Prokuratura zmienia termin przesłuchania...

Wiadomości

Presja ma sens. Prokuratura zmienia termin przesłuchania...

Nowenna przed uroczystością Niepokalanego Poczęcia...

Wiara

Nowenna przed uroczystością Niepokalanego Poczęcia...

Kalendarz Adwentowy: Nowy początek!

Wiara

Kalendarz Adwentowy: Nowy początek!

Kalendarz Adwentowy: Uczta, która ociera łzy

Wiara

Kalendarz Adwentowy: Uczta, która ociera łzy

Kalendarz Adwentowy: Wiara, która otwiera oczy

Wiara

Kalendarz Adwentowy: Wiara, która otwiera oczy