Reklama

Odkrywamy Jasną Górę (38)

Obrazek...

Niedziela Ogólnopolska 50/2003

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Ojciec dyżurny poświęcający dewocjonalia w zakrystii jasnogórskiej chyba nie zauważa małego obrazka, który znajduje się na wysokości jego wzroku. Nie jest to zresztą jedyny obrazek. Na płycinach szafek wieńczących wystrój meblarski zakrystii jasnogórskiej widnieje cykl dziesięciu obrazków o wymiarach 46x63 cm o bardzo ciekawej ikonografii. Cykl namalował polski malarz Krzysztof Fokelski. W szczególny sposób wyeksponowana jest w nich rola Anioła Stróża w życiu człowieka. Należy tutaj przypomnieć, że na Jasnej Górze istniało od 1625 r. Arcybractwo Świętych Aniołów Stróżów. Wstępowali do tego bractwa królowie, dostojnicy kościelni, magnaci, szlachta, przedstawiciele różnych stanów oraz zwykli pielgrzymi. Zachowała się też księga, w której znajdują się wpisy wstępujących do tego bractwa. Wspomniany cykl malarski z zakrystii, jego usytuowanie przedstawień na wysokości wzroku przygotowujących się do odprawiania Mszy św. kapłanów, świadczy o szczególnym jego przeznaczeniu. Obrazki nie miały chyba przemawiać do ogółu wiernych, lecz do wąskiego grona paulinów, a ukazane sceny stanowiły jakby ilustracje drogi powołania zakonnego i kapłańskiego. Stanowiły owoc współpracy dwóch osób: artysty i teologa - zapewne jednego z ojców paulinów. Obrazki mają swoje pierwowzory graficzne. Pochodzą one z dzieła jezuity Antoine’a Sucqueta Via vitae aeternae iconibus illustrata, a ich twórcą był flamandzki rytownik Boetius Adams Bolswert. Dziełko to znajduje się w zbiorach Biblioteki Jasnogórskiej. Spróbujmy wniknąć w jeden obrazek z tego cyklu, w jego wymowę ideową. Wzorowana na rycinie scena przedstawia grzesznika, który klęczy przed Chrystusem ukazującym mu swe rany oraz krzyż. Za Chrystusem stoi anioł wskazujący ręką na niebo. Klęczący człowiek, choć patrzy na Chrystusa, jednak ręce ma wyciągnięte w kierunku pewnej postaci - kobiety. Za nią artysta przedstawił postać diabła. Kobieta trzyma w jednej ręce wachlarz, w drugiej zaś zwierciadło. Na jej głowie umieszczony jest mundus - model świata. Takie przedstawienie określa się ikonograficznie jako „Pani - Świat”. Jest personifikacją ułudy, przemijalności bogactw tego świata. Ważne tu jest też ukazanie roli zmysłów człowieka. Klęczący człowiek oczy i uszy ma skierowane ku Chrystusowi i są to zmysły doskonałe. Dzięki nim może czytać Pismo Święte i słuchać. Wiara w człowieku rodzi się właśnie ze słuchania słowa Bożego. Ręce tego człowieka jednak skierowane są ku marnościom tego świata. Jego postawa wskazuje na występujące u niego wewnętrzne rozdarcie. Trafnie ujmuje to św. Paweł Apostoł: „Jestem bowiem świadom, że we mnie, to jest w moim ciele, nie mieszka dobro; bo łatwo przychodzi mi chcieć tego, co dobre, ale wykonać - nie. Nie czynię bowiem dobra, którego chcę, ale czynię właśnie zło, którego nie chcę. Jeżeli zaś czynię to, czego nie chcę, już nie ja to czynię, ale grzech, który we mnie mieszka. A zatem stwierdzam w sobie to prawo, że gdy chcę czynić dobro, narzuca mi się zło. Albowiem wewnętrzny człowiek [we mnie] ma upodobanie zgodnie z Prawem Bożym. W członkach zaś moich spostrzegam prawo inne, które toczy walkę z prawem mojego umysłu i bierze mnie w niewolę pod prawo grzechu mieszkającego w moich członkach. Nieszczęsny ja człowiek! Któż mnie wyzwoli z ciała, [co wiedzie ku] tej śmierci? Dzięki niech będą Bogu przez Jezusa Chrystusa, Pana naszego! Tak więc umysłem służę Prawu Bożemu, ciałem zaś - prawu grzechu” (Rz 7, 18-25).
Jak już było wspomniane, obrazek z zakrystii jasnogórskiej ma pierwowzór graficzny we wspomnianym wyżej dziele Antoine’a Sucqueta, a ta rycina ma napisany po łacinie komentarz, który w tłumaczeniu polskim brzmi następująco:

Dlaczego zwlekasz, zwrócić się do Pana, twego Boga i wszelkiego dobra?
Zwróć się szybko, grzeszniku, do swego Stwórcy i Odkupiciela,
A nie ociągaj się, jak ten wahający się.
Oto bowiem nadchodzi śmierć, oto Jezus gotowy cię przyjąć, spójrz na Jego rany,
Zwróć uwagę na tortury i na życzliwe spotkanie Jego.
Wzgardź światem i jego oszukaństwem,
Przeklnij grzech, najwstrętniejszą poczwarę, i idź za Jezusem i Cnotą,
Którą wskazuje ci anioł: bacz na jej nagrodę i do niej, wzbudziwszy żal za grzechy,
I uczyniwszy kapłanowi spowiedź, przybiegnij i przykłady pokutników, abyś Boga zadowolił, naśladuj.
Tą drogą uwolnisz się od jarzma faraona piekielnego i jego niewoli,
Tak jak synowie Izraela wyjściem z ziemi egipskiej.
I nie zatrzymuj się tu, wędrowcze, lecz idź do ojczyzny, a drogę wyrównaj i umocnij
Jałmużną, postem i modlitwą.
O, jakże cieszą się aniołowie z powodu jednego grzesznika pokutę czyniącego!
O, jakimiż nagrodami zostanie w niebie uwieńczona jego dusza!

Wielka szkoda, że tego komentarza nie ma na obrazku w zakrystii jasnogórskiej. Dopełniałby przecież wspomnianą kompozycję, i nie tylko dla kapłanów, ale i dla pielgrzymów przychodzących do zakrystii stanowiłby swoistą Biblię pauperum.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Podziel się:

Oceń:

2003-12-31 00:00

Wybrane dla Ciebie

Dlaczego Kościół wymaga od kapłanów i biskupów życia w celibacie?

2025-04-15 20:55

Karol Porwich/Niedziela

Wielki Post to czas modlitwy, postu i jałmużny. To wiemy, prawda? Jednak te 40 dni to również czas duchowej przemiany, pogłębienia swojej wiary, a może nawet… powrotu do jej podstaw? Dlaczego celibat? Czy był od zawsze? Dlaczego Kościół wymaga od kapłanów i biskupów życia w celibacie?

Więcej ...

Pruszcz Gdański: Wandal zniszczył figurę Matki Bożej

2025-04-16 09:58

Parafia MBNP Pruszcz Gdański

W nocy z poniedziałku na wtorek doszło do zniszczenia figury Matki Bożej na Wzgórzu Maryjnym w Pruszczu Gdańskim. Internauci biorą sprawy w swoje ręce, chcąc pomóc służbom w znalezieniu wandala - informuje TV Republika.

Więcej ...

Łódź: Noworodek znaleziony w pustostanie

2025-04-16 10:15

Karol Porwich/Niedziela

Jednodniowego noworodka porzuconego w pustostanie na Starych Bałutach w Łodzi znalazł mężczyzna, który przypadkowo skręcił z ulicy w przechodnią bramę opustoszałej kamienicy przy ul. Zgierskiej. Dzięki jego reakcji dziecko przeżyło. Dziewczynka jest w szpitalu. Policja szuka matki.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Zakaz fotografowania wchodzi w życie. Za złamanie...

Wiadomości

Zakaz fotografowania wchodzi w życie. Za złamanie...

Szczegóły pogrzebu bpa Piotra Turzyńskiego

Kościół

Szczegóły pogrzebu bpa Piotra Turzyńskiego

Wyciekły dane pochówków z zakładu pogrzebowego....

Wiadomości

Wyciekły dane pochówków z zakładu pogrzebowego....

Zmarła aktorka Jadwiga Jankowska-Cieślak

Wiadomości

Zmarła aktorka Jadwiga Jankowska-Cieślak

Wielka Brytania: ks. Glas uznany za winnego, diecezja...

Kościół

Wielka Brytania: ks. Glas uznany za winnego, diecezja...

Dziecko we wrocławskim Oknie Życia

Niedziela Wrocławska

Dziecko we wrocławskim Oknie Życia

Oleśnica: Dziecko zabite w 9. miesiącu ciąży

Wiadomości

Oleśnica: Dziecko zabite w 9. miesiącu ciąży

PILNE! Opat tyniecki podał się do dymisji

Kościół

PILNE! Opat tyniecki podał się do dymisji

Watykan wydał nowy dekret. Chodzi o dyscyplinę intencji...

Kościół

Watykan wydał nowy dekret. Chodzi o dyscyplinę intencji...