W lipcu br. rozpoczęto remont renesansowej kaplicy Najświętszej
Maryi Panny przy kościele katedralnym we Włocławku. Pracownicy firm
konserwatorskich z Torunia wykonują renowację zarówno na zewnątrz,
jak i wewnątrz kaplicy.
Wnikliwe oględziny obiektu ukazały jego zróżnicowany
stan zachowania. Stopień zniszczenia zależny jest od poszczególnych
materiałów oraz historii budowlanej obiektu. Zauważono znaczne zniszczenie
cokołu kaplicy, elementów sztukatorskich, gzymsu i fryzu wieńczącego
budowlę.
W podobnym stanie, wymagającym natychmiastowego remontu
jest znany wszystkim włocławianom zegar słoneczny i wpisana w koło
mapa diecezji włocławskiej. W równie złym stanie jest dekoracja kamieniarska
znajdująca się w górnej części kaplicy. Wewnątrz renowacji wymagają
detale architektoniczne, które są świadectwem piękna renesansowego
zabytku.
Kilka słów o renesansie
Po okresie gotyckim w Italii, kraju o głęboko zakorzenionych
tradycjach sztuki antycznej, wyczuwającej zawsze obecność gotyku,
rozwinął się w XV w. nowy kierunek - renesans (odrodzenie).
W dziedzinie architektury okres ten charakteryzował nawrót
do wzorów klasycznych. Za kolebkę architektury renesansowej uznano
Florencję. Zaczęto wysoko cenić artystów malarzy, rzeźbiarzy, architektów.
Do twórców epoki renesansu należą m.in.: Sandro Botticeli, Rafael
Santi, Michał Anioł, Berecci, Leonardo da Vinci i inni.
Florencki renesans przenoszony był do Polski; włoscy
artyści napływali do naszego kraju poprzez dwór królewski Zygmunta
I. Do dalszego rozwoju renesansu przyczyniło się małżeństwo króla
Zygmunta I z włoską księżniczką Boną Sforzą. Kraków stał się głównym
ośrodkiem architektury renesansowej. Liczni artyści tworzyli dzieła
dla dworu królewskiego, arystokracji i bogatego mieszczaństwa: wśród
nich Bernardo Morando, Giovanni Trevano, Berecci Bartolommeo, Santi
Gucci. Obok nich tworzyła niemała rzesza polskich budowniczych, np.
krakowscy mistrzowie murarscy Stanisław Flak i Gabriel Słoński oraz
Matys i Samuel Świętkiewicz, Samuel Michałowicz i inni mistrzowie
kamieniarscy.
Do najwcześniejszych i najwybitniejszych budowli renesansowych
w Polsce należy zamek na Wawelu i Kaplica Zygmuntowska dobudowana
do Katedry Wawelskiej. Powstały liczne zamki i pałace, m.in. w Niepołomicach,
Szydłowcu, Brzegu, Pieskowej Skale, w Kazimierzu n. Wisłą i Zamościu.
Renesansowe elewacje mają bardzo bogaty wystrój: gzymsy,
bonie, pilastry, attyki; okna i portale otrzymały różnorodnie ukształtowane
obramienia, rzeźba miała przebogate formy, dotychczasowe malarstwo
freskowe zastąpione zostało techniką sgraffito.
Rozkwit renesansowej architektury sakralnej przypada
na przełom XVI i XVII w. Wówczas to szczególnie często budowano kaplice
przylegające do istniejących kościołów. Wznoszono je na planie kwadratu.
Zwieńczone były kopułą z latarnią; zawierały ołtarz, nagrobki i epitafia
fundatorów.
Niedoścignionym wzorem, często naśladowanym przez budowniczych (
z większym lub mniejszym powodzeniem) stała się Kaplica Zygmuntowska
na Wawelu, stanowiąca pierwowzór wielu polskich kaplic grobowych.
cdn.
Pomóż w rozwoju naszego portalu