Reklama

Witraże zielonogórsko-gorzowskich kościołów

Szlakiem kolorowych okien

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Ponad 100 fotogramów znalazło się na wystawie "Witraże XIX i XX w. (do 1945 r.) w kościołach diecezji zielonogórsko-gorzowskiej". Ekspozycja zdjęć autorstwa ks. Olgierda Banasia została otwarta 27 sierpnia w gmachu Wyższego Seminarium Duchownego w Gościkowie-Paradyżu.

Fascynacja

Droga ks. Olgierda Banasia do paradyskiej wystawy trwała aż 18 lat. Wszystko zaczęło się bowiem od witraża św. Szymona i św. Judy Tadeusza spadającego na posadzkę kościoła w Grodowcu w dzień wizytacji biskupiej i bierzmowania młodzieży. Prowizorycznym rusztowaniem uratowano go, a z czasem trafił do pracowni konserwatorskiej we Wrocławiu i teraz ­ po latach ­ cieszy wraz z pozostałymi 11 oczy parafian i gości pięknem barw. Witraż pozostał w parafii w Grodowcu, gdzie ks. Olgierd był proboszczem, ale zamiłowanie do tej dziedziny sztuki zabrał ze sobą na następną parafię w Łęgowie Sulechowskim, której do tej pory jest proboszczem. Okazało się, że kościół w Łęgowie też posiada witraże. Tak od kościoła do kościoła przemierzył ks. Olgierd prawie całą diecezję w poszukiwaniu witraży wykonanych przed 1945 r. Przemierzył setki kilometrów, odwiedził prawie sto kościołów, zrobił około 400 zdjęć. Marzy mu się, by opracować pełny katalog wszystkich witraży w diecezji, a na jego podstawie szlak kolorowych okien, który umożliwiłby wszystkim zainteresowanym zapoznanie się z posiadanym przez kościoły w diecezji kolorowymi skarbami.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Najsłynniejsze pracownie

Zaprezentowane na paradyskiej wystawie fotografie przedstawiają witraże z ok. 60 kościołów. Na blisko 700 świątyń ok. 70 posiada dzieła z XIX i pierwszej połowy XX w. Część okien witrażowych (z 33 kościołów) posiada sygnaturę: imię i nazwisko twórcy, miejsce i czas powstania dzieła. Na tej podstawie ks. O. Banaś ustalił nazwy 11 pracowni. Większość zachowanych witraży pochodzi ze znanych pracowni niemieckich i śląskich XIX i początku XX w. Do najstarszych należą te z wrocławskiej pracowni Adolpha Seilera, która w latach 60. XIX w. należała do najpoważniejszych firm witrażowych w Europie i odegrała wiodącą rolę w odrodzeniu sztuki witrażu na Śląsku. Firma założona w 1846 r. wykonywała witraże figuralne i ornamentowe głównie do nowo wybudowanych kościołów, najczęściej neogotyckich. Na obszarze naszej diecezji witrażami z tej pracowni szczyci się m.in. kościół pw. św. Michała Archanioła w Świebodzinie, pw. Oczyszczenia Najświętszej Maryi Panny w Kożuchowie, pw. Wniebowstąpienia Pana Jezusa w Nietkowie, pw. św. Bartłomieja w Łysinach, pw. Matki Bożej Bolesnej w Gądkowie Wielkim oraz kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Otyniu. W sumie zachowały się 33 okna w 9 kościołach wykonane przez tę pracownię.

Drugą znaczącą pracownią z Wrocławia była firma Adalberta Radnera, działająca w pod koniec XIX w. Witraże tego warsztatu zdobią 21 okien w 5 kościołach: Grodowcu, Kłobuczynie, Sławie, Siedlnicy i Przewozie. Pozostałe sygnowane witraże pochodzą z pracowni Ferdynanda Müllera z Quedlinburga (15 okien w 5 kościołach), Puhla&Wagnera z Berlina (20 okien w 3 kościołach), W. Baluna z Berlina (2 okna w 2 kościołach), Dr. Heinricha Oidtmanna z Linnich k. Aachen (33 okna w 3 kościołach), Franza Meyera z Monachium (4 okna w 2 kościołach) . Ta ostatnia pracownia jest jedną z nielicznych, która przetrwała do dziś.

Reklama

Najstarszy, najmniejszy...

Najstarszy witraż w diecezji pochodzi z 1673 r. i znajduje się w kościele św. Józefa w Dobiegniewie, zaś najwięcej posiada kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Żarach o łącznej powierzchni przeszklenia ok. 250 m2. Jednym z ulubionych witraży ks. O. Banasia jest ten przedstawiający uczniów idących do Emaus z kościoła w Krzepielowie. Jak podkreśla ­ powiedział o nim niejedno kazanie. Jego staraniem swoje dawne piękno odzyskała także kaplica chrzcielna kościoła w Ojerzycach, którą zdobi pięć niewielkich witraży.

Najmniejsze znajdują się w kościele pw. Królowej Polski w Jeziorach oraz pw. świętych Apostołów Piotra i Pawła w Starym Kurowie.

Technika

Klasyczna technika witrażowa polegała na łączeniu kawałków szkła białego lub barwnego za pomocą ołowianych listew. Podstawę wykonania kolorowego okna stanowił projekt naturalnej wielkości, tzw. karton. Stosowano głównie szkoło barwione w masie w kolorach: błękit, żółty, czerwień, zieleń i nieprzeźroczysta biel. Zwykłe listwy ołowiane tworzyły zasadniczy kontur, ciemną patyną zaś malowano szczegóły, bądź wykonywano modelowanie postaci. W renesansie technika produkcji uległa zmianie. Teraz duże płaszczyzny, głównie bezbarwnego szkła, maluje się różnymi farbami naszkliwnymi i następnie wypala. Takie malowidło witrażowe stanowi już jednak spore odstępstwo od pierwotnej techniki. Dlatego tak ważne jest, by zabezpieczyć piękno dawnych witraży. By cieszyły nie tylko swoją kolorystyką, ale i kunsztem wykonania.

Podziel się:

Oceń:

0 0
2002-12-31 00:00

Wybrane dla Ciebie

Tajemnica Wielkiego Czwartku wciąga nas w przepastną ciszę Ciemnicy

Karol Porwich/Niedziela

Święte Triduum – dni, których nie można przegapić. Dni, które trzeba nasączyć modlitwą i trwaniem przy Jezusie.

Więcej ...

Widowisko „Pasja. Misterium Męki Pańskiej” w Kalwarii Zebrzydowskiej

2024-03-28 21:51

Artur Brocki/Mat.prasowy/Pasja

Już 29.03.2024r. na antenie głównej Polsatu o godzinie 20:00 będzie miała miejsce emisja wyjątkowego widowiska. „Pasja. Misterium Męki Pańskiej” to program muzyczny, na który składa się rejestracja 12 pieśni pasyjnych w wykonaniu znanych polskich artystów m.in. Roksany Węgiel, dla której udział w tym wydarzeniu będzie osobistym przeżyciem.

Więcej ...

Rozważania bp. A. Przybylskiego: w Kościele spotykamy się ze Zmartwychwstałym pod postacią Chleba i Wina

2024-03-29 14:17

Karol Porwich/Niedziela

Każda niedziela, każda niedzielna Eucharystia niesie ze sobą przygotowany przez Kościół do rozważań fragment Pisma Świętego – odpowiednio dobrane czytania ze Starego i Nowego Testamentu. Teksty czytań na kolejne niedziele w rozmowie z Aleksandrą Mieczyńską rozważa bp Andrzej Przybylski.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Nowenna do Miłosierdzia Bożego

Wiara

Nowenna do Miłosierdzia Bożego

Przerażające dane: 1937 osób między 15. a 17. rokiem...

Wiadomości

Przerażające dane: 1937 osób między 15. a 17. rokiem...

Dziś Wielki Piątek - patrzymy na krzyż

Kościół

Dziś Wielki Piątek - patrzymy na krzyż

Całun Turyński – badania naukowe potwierdzają, że nie...

Wiara

Całun Turyński – badania naukowe potwierdzają, że nie...

Bratanek Józefa Ulmy o wujku: miał głęboką wiarę,...

Kościół

Bratanek Józefa Ulmy o wujku: miał głęboką wiarę,...

Jak przeżywać Wielki Tydzień?

Wiara

Jak przeżywać Wielki Tydzień?

Świadectwo Abby Johnson: to, że zobaczyłam aborcję na...

Wiara

Świadectwo Abby Johnson: to, że zobaczyłam aborcję na...

Abp Galbas: Mówienie, że diecezja sosnowiecka jest...

Kościół

Abp Galbas: Mówienie, że diecezja sosnowiecka jest...

Komisja Liturgiczna: apel do kapłanów o wygłaszanie...

Kościół

Komisja Liturgiczna: apel do kapłanów o wygłaszanie...