Ks. dr Ireneusz Skubiś: - Na stronach internetowych Watykanu ukazała się wiadomość o wydaniu w języku włoskim pracy polskiego kanonisty z KUL-u - ks. prof. Henryka Misztala pt. „Le cause di canonizzazione. Storia e procedura” (Sprawy kanonizacyjne. Historia i procedura). Jest to zapewne fakt godny zauważenia w nauce i w życiu Wydziału.

Ks. prof. dr hab. Antoni Dębiński: - Istotnie, jest to znaczące wydarzenie naukowe. Praca naszego profesora ukazała się jako tom 8. w serii Sussidi per lo studio delle cause dei santi (Materiały do badań w sprawach kanonizacyjnych), autoryzowanej przez Kongregację Spraw Kanonizacyjnych. Oznacza to, że opracowanie zostało zaliczone do specjalnie polecanych przez Kongregację publikacji, obowiązujących przy przygotowywaniu spraw beatyfikacyjnych i kanonizacyjnych. W rezultacie nazwisko naszego naukowca znalazło się wśród znanych klasyków w tej dziedzinie. Bezpośrednią instytucją, która wydała książkę, jest Libreria Editrice Vaticana (LEV) - renomowane wydawnictwo, które powstało już pod koniec XVI wieku, za pontyfikatu papieża Sykstusa V. Konstytucja apostolska Jana Pawła II Pastor bonus z 28 czerwca 1988 r. nadała wydawnictwu status instytucji złączonej ze Stolicą Apostolską w celu „wydawania aktów i dokumentów papieskich i Stolicy Apostolskiej” oraz innych publikacji „służących umacnianiu wiary, nauki, liturgii i kultury katolickiej”.

- Jak doszło do tej publikacji?

- Po nowej kodyfikacji prawa kanonicznego w 1983 r. przez Jana Pawła II sprawy kanonizacyjne zostały wydzielone z Kodeksu i uregulowane konstytucją apostolską Divinus perfectionis Magister z 25 stycznia 1983 r. W związku z tym w ramach reformy naszego Wydziału w 1984 r. z uwagi na prowadzone w Polsce sprawy beatyfikacyjne i kanonizacyjne okazało się celowe powołać Katedrę Prawa Kanonizacyjnego. Jej prowadzenie powierzono ks. prof. Henrykowi Misztalowi, dobrze przygotowanemu w tym zakresie. Jest to dotychczas jedyna tego rodzaju katedra na katolickich uniwersytetach w świecie. Poza KUL-em na innych wydziałach prawa kanonicznego proces kanonizacyjny jest wykładany nie jako odrębny przedmiot, ale w ramach wykładu procesów kanonicznych szczególnych. Dorobek Katedry w okresie 20 lat jej działalności jest znaczący. W ramach badań prowadzonych przez Katedrę powstało wiele publikacji monograficznych i rozpraw naukowych, setki prac magisterskich i 25 doktorskich. Katedra zorganizowała sześć ogólnoświatowych sympozjów oraz udzielała i udziela praktycznej pomocy w prowadzeniu licznych procesów beatyfikacyjnych i kanonizacyjnych w Polsce. W 1997 r. po wielu innych monografiach z tej dyscypliny, ukazała się praca ks. prof. Misztala pt. Prawo kanonizacyjne według ustawodawstwa Jana Pawła II, która, opatrzona wstępem abp. Edwarda Nowaka - sekretarza Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych, spotkała się z pozytywnymi recenzjami w kraju i za granicą. Doczekała się już drugiego wydania. Godzi się wspomnieć, że została ona przetłumaczona w całości na język czeski. Z inspiracji i zachęty władz oraz pracowników Kongregacji w grudniu 2005 r. została w nieco zmienionej formie wydana w języku włoskim.

- Co jest przedmiotem publikacji i jaki jest jej walor naukowy?

- Jest to publikacja naukowa, specjalistyczna, mówiąc najprościej - dotycząca problematyki nie tylko procesów beatyfikacyjnych i kanonizacyjnych, ale także natury i roli kanonizacji w życiu Kościoła. Gwoli jej lepszej charakterystyki posłużę się słowami zaczerpniętymi z prezentacji książki jednego z najwybitniejszych i uznanych znawców tej dyscypliny, profesora Papieskiego Uniwersytetu Świętego Krzyża w Rzymie i jednocześnie długoletniego relatora Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych - prof. José Luisa Gutiérreza, który napisał: „W pracy tej zostały ukazane i zharmonizowane dwa aspekty, które normalnie w sprawach kanonizacyjnych omawia się oddzielnie. Z jednej strony znajdujemy tu wykład historii i doktryny, a z drugiej - poradnik (vademecum) z praktycznymi wskazówkami i formularzami, którymi winien posługiwać się postulator i jego współpracownicy w celu wykonania zadań im powierzonych w ramach prowadzenia spraw czy to na poziomie diecezjalnym, czy w Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych”. Tenże kanonista napisał także: „Książka prof. Misztala ukazuje linię przyjętą w doktrynie, według której ludzkie dowodzenie w tych sprawach może osiągnąć tylko to, co jest dostępne do naukowego i sensytywnego poznania świętości osoby (poznania zewnętrznego), bez dotarcia jednak do jego świata wewnętrznego. Jest przecież oczywiste, że weryfikacja prawna świętości może prowadzić jedynie do pewności moralnej w odniesieniu do cnót, którą to pewnością winni się zadowolić wszyscy ci, którzy są powołani do wyrażenia swego wotum w tym przedmiocie, a nie szukać utopijnej pewności absolutnej, która ze swej natury nie jest osiągalna w tej materii”. Taka pewność moralna, osiągnięta w dowodzeniu procesowym, służy jedynie jako jeden głos w harmonii głosów prowadzących do ostatecznej decyzji papieskiej. Jak wiadomo, orzeczenie papieskie o kanonizacji opiera się także na głosie ludu Bożego, którym jest opinia świętości (fama sanctitatis), i na zjawisku cudownym, uznanym jako niewytłumaczalne w świetle praw natury, które miało miejsce po wezwaniu wstawiennictwa danego kandydata na ołtarze przed Bogiem (vox Dei).

- Co więc nowego wnosi ta publikacja do nauki światowej?

- Jest ona jak dotąd jedynym w literaturze światowej tak obszernym i całościowym komentarzem obowiązującego prawa, uwzględniającym nie tylko prawo formalne (procesowe), ale i materialne (natura i istota świętości) instytucji kanonizacji w Kościele katolickim i w Kościołach prawosławnych. Warto przy tym dodać, że opracowanie wykracza daleko poza zwykłe podręczniki poprzez ukazanie korzeni i natury kanonizacji w kontekście eklezjologii i prawa posoborowego. Autor wykazuje, że kanonizacja, cud, świętość należą do natury Kościoła, dzięki którym on żyje i wzrasta oraz prowadzi do komunii świętych, zwanej w symbolu wiary „świętych obcowaniem”.

- Zatem wydanie publikacji polskiego kanonisty w Watykanie jest dla Wydziału wydarzeniem szczególnym. Czy zostanie jakoś zauważone w życiu Wydziału?

- Niewątpliwie jest to pierwsza publikacja naszego pracownika naukowego, która stanowi duży wkład w naukę światową zarówno ze względu na swą treść, jak i nadanie jej charakteru oficjalnego wydania pod patronatem Kongregacji. Wydanie w języku włoskim zwiększy jej dostępność dla zainteresowanych sprawami kanonizacyjnymi. Książka znacznie przyczynia się do pokazania polskiego wkładu w ogólnoświatową doktrynę prawa kanonicznego, także dlatego, że są w niej cytowane pozycje polskich autorów, które nie zawsze - z uwagi na barierę językową - są w ogóle znane.
Jeśli chodzi o Wydział, zamierzamy zorganizować międzynarodową sesję naukową (z udziałem profesorów z rzymskich uniwersytetów) z prezentacją książki oraz wykładem ks. prof. Henryka Misztala, adresowanym do szerszego grona osób, w celu ukazania nie tyle treści książki, ile twórcy nowego prawa i jednocześnie promotora świętości kanonizowanej - sługi Bożego Jana Pawła II, którego rocznica przejścia do Domu Ojca już się zbliża.

- W imieniu Redakcji „Niedzieli” gratuluję Autorowi wydania publikacji po włosku przez tak prestiżowe wydawnictwo. Gratuluję także Wydziałowi Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji KUL-u, którego pracownikiem jest ks. prof. Henryk Misztal.

Le cause di canonizzazione. Storia e procedura; Autori: Misztal Henryk; Libreria Editrice Vaticana.