Reklama

Od piszczałki do organów

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Gdy 22 listopada wspominamy patronkę muzyki kościelnej św. Cecylię, warto ukazać w skrócie wielkość i historię organów, instrumentu, który towarzyszy nam niemal w każdej świątyni.
O pierwszych instrumentach, pierwowzorach organów, mówią stare przekazy z Grecji. Instrument, który dziś znamy, powstał z wielu prymitywnych instrumentów. Były to zestawione rzędem piszczałki wydające piękne dźwięki. Organy z klawiaturą są dziełem matematyka z Aleksandrii, Ktesibiosa z III wieku przed Chrystusem. Do takich organów powietrze wpędzał prąd wody. Ich brzmienie zachwycało wielu, tak że stały się popularne w Rzymie, Bizancjum i Aleksandrii, stanowiąc wyposażenie pałaców.
W IV wieku po Chrystusie w Bizancjum pojawił się prototyp organów pneumatycznych, w których zastosowano miech (coś w rodzaju miecha kowalskiego) do napełniania powietrzem piszczałek.
Za papieża Witaliana (657-672) organy zaczęto instalować w świątyniach, by towarzyszyły śpiewom liturgicznym, jednak więcej ich było w kaplicach królewskich niż w zwykłych kościołach i dlatego nazywano je instrumentem królewskim.
XV-XVIII wiek - to złoty okres w dziedzinie budowy organów, choć początkowo były one skromne i miały tylko od 8 do 15 piszczałek.
Do Polski organy zawitały już w XI wieku. Za najstarsze zachowane organy uważa się te z kościoła farnego w Olkuszu z XV wieku.
Najsłynniejsze natomiast organy znajdują się w Oliwie i Leżajsku. Pierwsze zbudował w XVIII wieku Jan Wulf. Mają one 101 rejestrów i 5112 piszczałek. Te drugie, najpiękniej brzmiące w Europie są dziełem Jana Głowińskiego i Stanisława Studzińskiego z lat 1680-93.
Żal, że współczesne trendy zubożyły modę na okazałe organy w świątyniach, zwłaszcza tych nowych. Szkoda że budowniczowie świątyń nie współpracują z twórcami organów, by stwarzać dzieła, które kiedyś mogą być podziwiane przez kolejne pokolenia.
Słuchając organowych kompozycji wielkich mistrzów, również i tych współczesnych, łatwiej wznosimy swe serca i myśli ku Bogu - Dobru Najwyższemu.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Podziel się:

Oceń:

2007-12-31 00:00

Wybrane dla Ciebie

Pogrzeb kard. Amato: pewność bycia z Chrystusem zmartwychwstałym oświetliła jego ziemską drogę

2025-01-02 16:07

Wikipedia.org

Pewność bycia z Chrystusem zmartwychwstałym oświetliła ziemską drogę kardynała Amato - powiedział kard. Giovanni Battista Re. Dziekan Kolegium Kardynalskiego przewodniczył Mszy św. pogrzebowej byłego prefekta Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych w watykańskiej Bazylice św. Piotra. Papież uczestniczył w końcowej części obrzędów.

Więcej ...

11 stycznia 2025 r. wejdą w życie zmiany w prawie oświatowym

2024-12-30 17:33

Adobe Stock

11 stycznia 2025 r. wejdą w życie zmiany w prawie oświatowym dotyczące m.in. przeprowadzenia egzaminów zewnętrznych. Nowe przepisy wydłużają o kolejne trzy lata szkolne brak wymogu uzyskania 30 proc. punktów z jednego wybranego przedmiotu dodatkowego na egzaminie maturalnym.

Więcej ...

Tysiące rolników na proteście w Warszawie

2025-01-03 14:38
Protest rolników w Warszawie

PAP

Protest rolników w Warszawie

Rolnicy rozpoczęli w piątek na ulicach Warszawy protest przeciwko m.in. umowie handlowej UE z Mercosur, Zielonemu Ładowi, importowi z Ukrainy. Minister rolnictwa poinformował, że oczekuje od protestujących przekazania precyzyjnych postulatów.

Więcej ...
Przejdź teraz
REKLAMA: Artykuł wyświetli się za 15 sekund

Reklama

Najpopularniejsze

Zmarł ks. Dariusz Tuszyński

Aspekty

Zmarł ks. Dariusz Tuszyński

Laptopy dla nauczycieli, w tym dla nauczycieli religii

Wiadomości

Laptopy dla nauczycieli, w tym dla nauczycieli religii

Nakazane święta kościelne w 2025 roku

Kościół

Nakazane święta kościelne w 2025 roku

W imieniu Jezus

Niedziela Świdnicka

W imieniu Jezus

11 stycznia 2025 r. wejdą w życie zmiany w prawie...

Wiadomości

11 stycznia 2025 r. wejdą w życie zmiany w prawie...

Małopolskie: Znaleziono ciało proboszcza na plebanii

Kościół

Małopolskie: Znaleziono ciało proboszcza na plebanii

Watykan: półnaga Ukrainka próbowała zniszczyć...

Wiadomości

Watykan: półnaga Ukrainka próbowała zniszczyć...

Niepokojące informacje o stanie zdrowia ks. Michała...

Wiadomości

Niepokojące informacje o stanie zdrowia ks. Michała...

Kard. Dziwisz kategorycznie dementuje fałszywe oskarżenia

Kościół

Kard. Dziwisz kategorycznie dementuje fałszywe oskarżenia