Kościół katolicki w Hiszpanii poniósł w latach 1931-39 dotkliwe straty. Męczeńskie świadectwa kapłanów i zakonnic były przez długie lata przemilczane i cenzurowane w publikacjach polskich. Poza antykwarycznymi opracowaniami z końca lat 30. brak było całościowego opracowania tego zagadnienia. Vicente Ortí przeprowadził badania źródłowe, których owocem stała się dokumentacja prześladowań oraz ocena wydarzeń sformułowanych przez Episkopat Hiszpanii w 1986 r. Całość dopełnia katalog świętych i błogosławionych męczenników hiszpańskich wyniesionych na ołtarze przez Jana Pawła II.

Vicente Cárcel Ortí, „Mrok nad ołtarzem”, przekł. z jęz. włoskiego Karol Klauza, PAX, Warszawa 2003.