Reklama

Niewidomy organista wirtuoz

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Bydgoszczy jest parafią, która w szczególny sposób zapisała się w okupacyjnej historii tego miasta. Księży z nim związanych spotkał wyjątkowo okrutny los. Bł. ks. prob. Narcyz Putz oraz bł. ks. Franciszek Dachtera zginęli w Dachau, ks. kan. Kazimierz Stepczyński, proboszcz parafii do września 1939 r., został zamordowany przez hitlerowców jesienią 1939 r., a jego szczątków nigdy nie znaleziono. Na tle tych tragicznych losów trudno nie wspomnieć człowieka, który stał się legendą tamtych czasów, który swoją muzyką przez długie lata ściągał słuchaczy na cudowne koncerty organowe.
Szczepan Jankowski urodził się 26 grudnia 1900 r. w Wudzyniu k. Bydgoszczy. W 9. roku życia stracił wzrok. W Zakładzie dla Niewidomych w Bydgoszczy zauważono jego niezwykłe zdolności muzyczne. W 1915 r. podjął naukę w Bydgoskim Konserwatorium Muzycznym. W 1921 r. zaczął grać jako drugi organista w kościele Najświętszego Serca Pana Jezusa przy placu Piastowskim w Bydgoszczy. W latach 1926-1930 kształcił się w Państwowym Konserwatorium Muzycznym w Poznaniu i uzyskał dyplom organisty wirtuoza. Od 1928 r. był już organistą samodzielnym. W 1935 r. podjął studia zaoczne w Akademii Muzycznej w Lipsku i Monachium. W 1936 r. zajął pierwsze miejsce w konkursie muzyki organowej w Berlinie. Stypendium Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego uzyskał w 1939 r. Wybuch II wojny światowej uniemożliwił dalszą jego edukację.
Po związaniu się na stałe z parafią Najświętszego Serca Pana Jezusa Szczepan Jankowski zaangażował się w pracę z chórami. Razem z ks. dr. Łuczakiem założył w 1925 r. Chór Panien Różańcowych, dla którego skomponował 64 pieśni w języku polskim, 25 po łacinie oraz 2 msze. Od 1939 r. prowadził jeszcze chór „Harmonia”, a po wojnie chór dziecięcy.
W czasie okupacji Niemcy nie pozwalali na granie polskiej muzyki w kościołach i właśnie wtedy parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa zasłynęła jako enklawa polskości. Organista Jankowski podczas Mszy św. wplatał polskie pieśni patriotyczne. Jerzy Sulima-Kamiński w „Moście Królowej Jadwigi” pisze: „Pójdziemy do kościoła na plac Piastowski. Wysłuchamy niemieckiego kazania, a pod koniec Mszy organista Jankowski zagra na organach coś, co przejmuje do szpiku kości. U wylotu Warszawskiej wita nas organowa muzyka. «Vater unser» - a potem oczyszczające płomienne akordy. Cóż to gra organista Jankowski? - «Bogurodzicę»”.
I tak właśnie było. Jedni śpiesznie opuszczali kościół, inni z bijącym sercem i gardłem zdławionym łzami słuchali. „Mazurka Dąbrowskiego” również. I tak trwała w tym koszmarnym czasie Polska na placu Piastowskim. W organach Szczepan Jankowski ukrywał nuty i teksty polskich kompozytorów, a można było za to stracić życie. Tak walczył z okupantem.
Po wojnie dawał w każdą niedzielę o godz. 17 koncerty organowe, a muzyczna oprawa Pasterek sprawiała, że do świątyni przychodzili słuchacze z całego miasta. Papież Paweł VI odznaczył Jankowskiego orderem „Pro Ecclesia et Pontifice”. Do końca życia zasiadał przy organach, jednak wiek i choroba spowodowały, że grywał tylko raz w tygodniu na niedzielnej Mszy św.
Szczepan Jankowski zmarł 7 kwietnia 1990 r., został pochowany na cmentarzu parafialnym. Umilkły organy. Nie usłyszymy już niepowtarzalnego wykonania mistrzów Bacha, Beethovena i Haendla. Nie zadrżą już mury świątyni.
Prof. dr hab. Barbara Gogol-Drożniakiewicz, która ujęła działalność Szczepana Jankowskiego w książce o życiu muzycznym w Bydgoszczy w latach 1920-1939, pragnie poświęcić niezwykłemu organiście osobne wydawnictwo, a wkrótce z inicjatywy Towarzystwa Miłośników Miasta Bydgoszczy zostanie odsłonięta tablica na kamienicy przy ul. Śniadeckich 55, gdzie mieszkała rodzina Jankowskich.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Podziel się:

Oceń:

2008-12-31 00:00

Wybrane dla Ciebie

Papież na XXXIII Światowy Dzień Chorego: Przy łóżku chorego uczymy się nadziei

2025-01-27 19:33

Adobe Stock

Nigdy, tak bardzo jak w cierpieniu, nie uświadamiamy sobie, że wszelka nadzieja pochodzi od Pana – pisze papież Franciszek w orędziu na XXXIII Światowy Dzień Chorego, który przypada 11 lutego i wpisuje się w obchody Roku Świętego. Papież podejmuje w nim pytania m.in. o to, jak pozostać mocnym, gdy jesteśmy dotknięci poważnymi chorobami, a koszty leczenia przekraczają nasze możliwości, czy wówczas, gdy widzimy cierpienie naszych bliskich.

Więcej ...

Święci, księża i zakonnice w KZ Auschwitz

2025-01-27 08:41

Anna Wiśnicka

W związku z przypadającą 27 stycznia 80. rocznicą wyzwolenia niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego Auschwitz niemiecka agencja katolicka KNA przypomniała, że wśród śmiertelnych ofiar obozy byli też księża i zakonnice okazujący odwagę i gotowość do poświęcenia w najbardziej mrocznych czasach. Polski franciszkanin o. Maksymilian Kolbe oddał życie za innego człowieka. Niemiecka filozof i zakonnica Edyta Stein została zamordowana w Auschwitz, ponieważ była pochodzenia żydowskiego.

Więcej ...

Kościół będzie miał nową świętą i sześciu błogosławionych męczenników

2025-01-28 13:06

Adobe Stock

Papież Franciszek przyjął na prywatnej audiencji kard. Marcello Semeraro, prefekta Dykasterii Spraw Kanonizacyjnych i zezwolił na promulgację dekretów uznających cud za wstawiennictwem bł. Vincenzy Marii Poloni, założycielki Instytutu Sióstr Miłosierdzia, oraz męczeństwo pięciu Braci Mniejszych, zamordowanych w 1597 r. w USA, i marysty Lycarione Maya, zamordowanego w 1909 r. w Barcelonie.

Więcej ...
Przejdź teraz
REKLAMA: Artykuł wyświetli się za 15 sekund

Reklama

Najpopularniejsze

Modlitwa św. Tomasza z Akwinu

Modlitwa

Modlitwa św. Tomasza z Akwinu

Czy jesteśmy gotowi stracić wszystko z miłości do Boga?

Wiara

Czy jesteśmy gotowi stracić wszystko z miłości do Boga?

Św. Tomasz z Akwinu

Święci i błogosławieni

Św. Tomasz z Akwinu

Toruń: Skrytykowała niejasności finansowe związane z...

Wiadomości

Toruń: Skrytykowała niejasności finansowe związane z...

Kielecka Kuria zgłosiła do prokuratury możliwość...

Niedziela Kielecka

Kielecka Kuria zgłosiła do prokuratury możliwość...

Biskup Ważny ukarał księdza, który chodził po...

Kościół

Biskup Ważny ukarał księdza, który chodził po...

Trzeba prosić Boga o dobre oczy, aby widzieć i docenić...

Wiara

Trzeba prosić Boga o dobre oczy, aby widzieć i docenić...

Kanclerz Uniwersytetu Szczecińskiego przyznał, że są...

Wiadomości

Kanclerz Uniwersytetu Szczecińskiego przyznał, że są...

Warszawa: Muzeum Sztuki Nowoczesnej promuje deprawację i...

Wiadomości

Warszawa: Muzeum Sztuki Nowoczesnej promuje deprawację i...