Reklama

Kościół

Kościół dopuszcza osoby z niepełnosprawnością intelektualną do wszystkich sakramentów poza małżeństwem i kapłaństwem

Karol Porwich/Niedziela

Zgodnie z nauczaniem Kościoła katolickiego osoby z poważną niepełnosprawnością intelektualną mają dostęp do wszystkich sakramentów, poza kapłaństwem i małżeństwem - powiedziała PAP Anna Mielecka, specjalistka od katechezy specjalnej.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Dyrektorium katechetyczne wskazuje, że osoba, niezależnie od jej ograniczeń, jest zdolna do wzrostu w świętości.

Katecheza specjalna dotyczy osób z niepełnosprawnościami, czyli różnymi ograniczeniami intelektualnymi, fizycznymi i z ograniczeniami w funkcjonowaniu zmysłów, np. wzroku, słuchu, mowy. Jako odrębna dziedzina funkcjonuje od lat 80., kiedy na Akademii Teologii Katolickiej przedmiot katecheza specjalna zaczął wykładać Krzysztof Lausch – polski pedagog specjalny, współtwórca programu nauczania religii w polskich szkołach specjalnych.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Wyjaśniła, że katecheza specjalna różni się od tradycyjnej metodami, środkami i formami przekazu kierowanymi do uczestników zajęć. "Korzystamy z metod i środków, które proponuje pedagogika specjalna, oligofrenopedagogika, tyflopedagogika, surdopedagogika. Są to tzw. +zajęcia rewalidacyjne+, tylko że tematyka związana jest z Bogiem, Kościołem, z tym światem, o którym mówimy na zajęciach z religii" - powiedziała Mielecka.

Reklama

Wyjaśniła, że "w przypadku uczniów, którzy nigdy będą czytać używamy obrazów. Część z uczniów nie rozumie pojęć abstrakcyjnych, więc terminy teologiczne muszą być im tak przedstawione, żeby jakoś miały związek z ich codziennym życiem". Są też uczniowie - osoby niewerbalne - którzy nie komunikują się językiem mówionym, więc ważną częścią mojej pracy jest komunikacja alternatywna i wspomagająca, czyli systemy, które pozwalają im lepiej rozumieć, co do nich mówimy i też komunikować się z nami. "Miałam również uczniów, którzy nisko funkcjonują, jeśli chodzi o intelektualny odbiór świata, wtedy katecheza jest na poziomie koloru, zapachów, stworzenia pewnego nastroju, który będzie kojarzył się z Bogiem, wspólnego bycia przy Jezusie" - powiedziała katechetka.

W przypadku uczniów niewidomych, pomocą są np. przedmioty związane z Kościołem, które będą mogły dotknąć dłońmi. Z kolei uczniowie niedosłyszący mają katechezę i mszę św. w języku migowym" - powiedziała Anna Mielecka.

Poinformowała, że w kraju "jest ok. 2 tys. szkół i ośrodków specjalnych, w których jest oczywiście zdecydowanie mniej uczniów, niż w szkołach tradycyjnych". "W placówce, gdzie np. ja pracuję uczy się 100 uczniów ze spektrum autyzmu i niepełnosprawnością intelektualną. Z tego mniej więcej 2/3 chodzi na religię. Do pierwszej komunii św. przygotowuje się przeważnie kilka osób" - powiedziała Mielecka.

Zaznaczyła, że spadek uczniów uczęszczających na katechezę specjalną jest zdecydowanie mniejszy, niż na tradycyjną katechezę.

"Wielu rodziców uznaje lekcje religii za kolejne zajęcia w szkole niemające tak mocnego odniesienia do sfery sacrum. Obserwujemy to zwłaszcza na początku szkoły podstawowej. Sytuację weryfikuje dopiero czas pierwszych komunii świętych, kiedy pytamy rodziców, czy chcą, żeby ich dziecko przystąpiło do sakramentu i decydują się na aktywną pomoc w jego przygotowaniu. Pojawiają się wówczas różne odpowiedzi. Czasami rodzice nie chcą, aby ich dziecko przystąpiło do pierwszej komunii św., ale proszą, aby mogło dalej uczestniczyło w katechezie w szkole" - powiedziała Mielecka.

Reklama

Wyjaśniła, że "zainteresowanie Bogiem, czy szeroko rozumianą sferą sacrum u osób z niepełnosprawnością umysłową zależy od wpływu najbliższych - niekoniecznie rodziców, często dziadków czy osób znaczących wśród znajomych".

"W szkole, gdzie pracuję, mamy np. ucznia z zaburzeniami ze spektrum autyzmu, który przyszedł, jako człowiek nieochrzczony, ponieważ rodzice chcieli dać mu wybór, jako dorośnie. Mimo to sam chciał chodzić na religie i prosił o możliwość przystąpienia do sakramentów, więc rodzice wzięli na siebie trud przygotowania go chrztu św. i pierwszej komunii św. Obecnie mocno demonstruje swoją wiarę np. pokazując krzyżyk na szyi" - wskazała Mielecka.

Pytana, które prawdy wiary, osoby z niepełnosprawnością intelektualną najszybciej są w stanie przyjąć, powiedziała, że "Bóg jest Miłością" oraz że jest ich przyjacielem.

"W pracy z osobami z głębszą niepełnosprawnością intelektualną kładziemy bardzo duży nacisk na budowanie relacji, tworzenie klimatu życzliwości i przyjaźni. To przekłada się później na ich postrzeganie więzi z Bogiem" - wyjaśniła. "Moi uczniowie potrafią np. powiedzieć, że rozmawiają z Bogiem, jak z przyjacielem, co nazywają modlitwą" - dodała.

Podkreśliła, że zgodnie z nauczaniem Kościoła katolickiego osoby z niepełnosprawnością intelektualną mają dostęp do sakramentów: chrztu św., spowiedzi, eucharystii oraz do bierzmowania i sakramentu namaszczenia chorych. W przypadku mniejszej niepełnosprawności intelektualnej pod pewnymi warunkami osoby mogą zawrzeć także sakrament małżeństwa.

Reklama

Dyrektorium o katechizacji mówi, że każda osoba, niezależnie od jej ograniczeń, jest zdolna do wzrostu w świętości. W adhortacji posynodalnej "Sacramentum Caritatis", papież Benedykt XVI napisał, że "należy również zapewnić Komunię eucharystyczną na tyle, na ile to jest możliwe, osobom upośledzonym umysłowo, ochrzczonym i bierzmowanym: otrzymują one Eucharystię w wierze, również w wierze ich rodziny lub wspólnoty, która im towarzyszy".

Jak zaznaczył, "ważne jest, aby parafie zapewniły osobom z niepełnosprawnością intelektualną możliwość przyjęcia wszystkich sakramentów wtajemniczenia chrześcijańskiego we właściwym wieku oraz wzięcia udziału w normalnym programie przygotowań. Dla większości dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością intelektualną może zdarzyć się to w wieku, w jakim zazwyczaj ten sakrament jest przyjmowany w danej parafii lub diecezji. Decyzja o przełożeniu na późniejszy czas przyjęcia jakiegoś sakramentu może być podjęta za zgodą rodziców (opiekunów prawnych). Kryterium przyjęcia sakramentów to nie rozwój intelektualny, lecz wiara osób z niepełnosprawnością intelektualną bądź – w przypadku niemożności komunikacji werbalnej – wiara ich rodziców lub wspólnoty, która im towarzyszy" - wskazał papież Benedykta XVI.

"Z mojego doświadczenia, osoby niepełnosprawne nie powinny przystępować do sakramentów ze zdrowymi rówieśnikami, ale w swojej grupie, w której czują się swobodnie. Wtedy taka msza św. jest bardzo uroczysta, ale jednocześnie nie jest długa. Poza tym nad każdym uczniem możemy czuwać" - zaznaczyła Mielecka.

Podkreśliła, że "to rodzice zgłaszają chęć przystąpienia dziecka do danego sakramentu i to oni są głównymi osobami przygotowującymi". "My, jako katecheci wraz z księżmi w parafiach jedynie im pomagamy" - zaznaczyła.

Reklama

"Dzieci, które nawet intelektualnie nie do końca rozumieją, co się dzieje, mają poczucie sacrum i starają się w miarę swoich możliwości spokojnie przyjąć komunię św." - powiedziała Mielecka. "Osoby, które z powodów ograniczeń zdrowotnych mają problem ze spożywaniem pokarmów stałych mogą przyjmować Komunię Święta w postaci kropli Krwi Pańskiej"

W Polsce na poziomie diecezjalnym istnieją duszpasterstwa dla osób z niepełnosprawnością. Są również wspólnoty, m.in. Ruch Wiara i Światło oparty na pracy z osobami niepełnosprawnymi intelektualnie, utworzony przez Marie-Hélène Mathieu i Jean Vaniera czy Katolickie Stowarzyszenie Niepełnosprawnych. (PAP)

Autor: Magdalena Gronek

mgw/ mhr/

Podziel się:

Oceń:

+3 -1
2022-10-08 08:15

[ TEMATY ]

Wybrane dla Ciebie

Chiny: kościoły dozwolone od lat 18

KATARZYNA WOYNAROWSKA

W chińskiej prowincji Henan zakazano wstępu do kościołów wszystkim osobom poniżej 18. roku życia. Wierni, które idą na Mszę muszą zapewnić na ten czas opiekę dzieciom, tak by nie zabierać ich ze sobą. Zabroniono także duchownym prowadzenia jakichkolwiek zajęć z udziałem dzieci i młodzieży.

Więcej ...

Kim był Klemens Kordecki – rocznica śmierci jednego z najbardziej znanych paulinów

2025-03-20 11:27
o. Agustyn Kordecki

Karol Porwich/Niedziela

o. Agustyn Kordecki

Dziś przypada rocznica śmierci przeora Jasnej Góry, o. Augustyna Kordeckiego. Na stałe zapisał się na kartach historii naszego narodu jako najznamienitszy z obrońców Ojczyzny z czasów potopu szwedzkiego. Dziś mówimy o nim jako o „niezłomnym” i „bohaterskim”, a przecież przede wszystkim był…

Więcej ...

Znamy datę ingresu abp. Zbigniewa Zielińskiego do katedry w Poznaniu

2025-03-20 16:36
Abp Zbigniew Zieliński

Karol Porwich/Niedziela

Abp Zbigniew Zieliński

Ingres abp. Zbigniewa Zielińskiego do katedry pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Poznaniu odbędzie się 1 maja – poinformowała w czwartek poznańska kuria. W środę nuncjatura apostolska w Polsce przekazała, że dotychczasowy biskup koszalińsko-kołobrzeski pokieruje archidiecezją poznańską.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Nowenna przed Uroczystością Zwiastowania Pańskiego

Wiara

Nowenna przed Uroczystością Zwiastowania Pańskiego

Zmarł ks. Stanisław Lodziński. Miał 33 lata

Kościół

Zmarł ks. Stanisław Lodziński. Miał 33 lata

Za wiarę w Chrystusa została skazana na śmierć. Św....

Święci i błogosławieni

Za wiarę w Chrystusa została skazana na śmierć. Św....

Jak wypełniasz posługę Słowa względem bliźniego?

Wiara

Jak wypełniasz posługę Słowa względem bliźniego?

Nowenna do św. Józefa

Wiara

Nowenna do św. Józefa

Hiszpania: rośnie liczba pielgrzymów w miejscach...

Europa

Hiszpania: rośnie liczba pielgrzymów w miejscach...

Włochy: 13-letni uczeń ukarany za odmowę korzystania z...

Wiadomości

Włochy: 13-letni uczeń ukarany za odmowę korzystania z...

18-latka umiera po nieudanej 22-tygodniowej aborcji

Wiadomości

18-latka umiera po nieudanej 22-tygodniowej aborcji

Katowice: Tragedia na lotnisku. Funkcjonariuszka Straży...

Wiadomości

Katowice: Tragedia na lotnisku. Funkcjonariuszka Straży...