Według tejże tradycji 2 stycznia 40 roku apostoł modlił się nocą nad brzegiem rzeki Ebro koło dzisiejszej Saragossy i w pewnej chwili ukazała mu się na słupie (lub kolumnie) żyjąca jeszcze wówczas w Jerozolimie Maryja. Poprosiła go, aby w tym miejscu wznieść poświęcony Jej kościół i aby słup (Pilar), na którym stała, znalazł się obok ołtarza. "Miejsce to pozostanie tu aż do końca świata, aby łaska Boża czyniła tu cuda za moim pośrednictwem tym, którzy modlą się o moją pomoc" – powiedziała Matka Boża zdumionemu apostołowi.

Wkrótce po objawieniu on i jego uczniowie zaczęli budować świątynię, w której do dzisiaj na centralnym miejscu obok ołtarza znajduje się kolumna z Bogurodzicą z Dzieciątkiem Jezus na ręku. Chociaż w ciągu wieków była wielokrotnie przebudowywana i z małej kapliczki stała się wielką bazyliką, to jednak uchodzi za pierwszy na świecie kościół poświęcony Matce Bożej.

Tak rozpoczął się kult Maryi del Pilar – jeden z najbardziej rozpowszechnionych kultów maryjnych na świecie, zwłaszcza w świecie języka hiszpańskiego. Nie powstrzymały go ani najazdy barbarzyńców i arabskie, ani liczne wojny, jakie w ciągu wieków przetoczyły się przez te ziemie, łącznie z wojną domową w latach 1936-39.

Co więcej żeglarze i misjonarze hiszpańscy, którzy po odkryciu Ameryki pod koniec XV wieku docierali w tamte strony, też zawieźli ze sobą kopie Pani ze Słupa, która w ten sposób stała się jednym z głównych wizerunków maryjnych, czczonych za oceanem. Znamienne, że przyjęta oficjalnie data odkrycia Ameryki przez Krzysztofa Kolumba wypada w uroczystość Mariiu del Ppilar – 12 października 1492 r. Jest to również święto narodowe Hiszpanii. Biorąc to wszystko pod uwagę św. Jan Paweł II ogłosił w 1984 Dziewicę z Kolumny (Virgen del Pilar) “Patrona de la Hispanidad” (Patronką Hiszpańskości, czyli świata hiszpańskojęzycznego).