Reklama

Materiały dla kierownictw i członków akcji katolickiej

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

W myśl Statutu Konstytucyjnego ordynariusze poszczególnych diecezji powoływali, w latach 1930-1933, Diecezjalne (Archidiecezjalne) Instytuty Akcji Katolickiej (DIAK, AIAK), z wyjątkiem archidiecezji warszawskiej i diecezji śląskiej, gdzie funkcjonowały sekretariaty Akcji Katolickiej. W archidiecezji lwowskiej obrządku łacińskiego, której część terytorium (d. archidiecezja w Lubaczowie) należy od 1992 r. do diecezji zamojsko-lubaczowskiej, arcybiskup Bolesław Twardowski powołał, w dniu 25 kwietnia 1931 r., Archidiecezjalny Instytut Akcji Katolickiej (AIAK) we Lwowie, zaś w diecezji lubelskiej, której cześć wchodzi dziś także w skład Diecezji Zamojsko-Lubaczowskiej, bp Marian Leon Fulman erygował, dnia 6 lipca 1932 r., Diecezjalny Instytut Akcji Katolickiej (DIAK) w Lublinie. Jego wiceprezesem, a od 1935 r. prezesem, był Stanisław Starowieyski z Łaszczowa, beatyfikowany przez Papieża Jana Pawła II, w dniu 13 czerwca 1999 r. w Warszawie, w gronie 108 męczenników z okresu II wojny światowej. Warto tu dodać, że Akcja Katolicka w diecezji lubelskiej miała także swój własny Statut Akcji Katolickiej Diecezji Lubelskiej, opracowany w oparciu o Statut Konstytucyjny
Akcji Katolickiej w Polsce i zatwierdzony przez biskupa Fulmana, w dniu 6 lipca 1932 r. (zob. Wiadomości Diecezjalne Lubelskie, 1932, nr 7 s. 209-216).
Kierownictwo Instytutu Akcji Katolickiej mocno doceniało w działalności tej organizacji wagę słowa drukowanego. Widziało w nim bowiem rolę łącznika z kierownictwami i oddziałami Akcji w dekanatach i parafiach. W archidiecezji lwowskiej rolę takiego łącznika spełniała od 1931 r. Gazeta Niedzielna - tygodnik dla katolików świeckich, wydawany we Lwowie. Pismo to prezentowało na swoich łamach treści ideowe oraz metody organizacji i pracy Akcji Katolickiej. Informowało też jej członków o najważniejszych wydarzeniach w tej dziedzinie w archidiecezji i w kraju. Od 1935 r. ukazywał się we Lwowie Głos Akcji Katolickiej Archidiecezji Lwowskiej, redagowany przez ks. Andrzeja Gromadzkiego, sekretarza AIAK.
W Lublinie ukazywał się od 1933 r. okólnik Akcji Katolickiej Diecezji Lubelskiej pt. Ogniwo, wydawany przez ks. Zygmunta Surdackiego, dyrektora DIAK w Lublinie.
Diecezjalny Instytut Akcji Katolickiej wykonywał swoje funkcje przez odpowiednie komórki organizacyjne. Kierownictwo i nadzór nad Instytutem, podobnie jak i nad całą Akcją Katolicką w diecezji, pełnił ordynariusz. Miał on w Instytucie swego przedstawiciela w osobie diecezjalnego asystenta kościelnego, który czuwał nad tym, aby działalność Instytutu i całej Akcji Katolickiej w diecezji była zgodna z nauką Kościoła i dyrektywami biskupa. Przy Instytucie istniała Diecezjalna Rada Akcji Katolickiej, której głównym zadaniem, w myśl art. 16 Statutu Konstytucyjnego, było: "badanie potrzeb sprawy katolickiej w diecezji i omawianie zagadnień i zadań Akcji Katolickiej".
Diecezjalnemu (Archidiecezjalnemu) Instytutowi Akcji Katolickiej podlegały Parafialne Akcje Katolickie (PAK), które były najmniejszymi komórkami organizacyjnymi Akcji. PAK posiadała swój zarząd, do którego wchodzili: prezes, wybierany przez proboszcza i zatwierdzany na 3 lata przez DIAK (AIAK), wiceprezes i sekretarz, wybierani przez zarząd spośród jego członków oraz prezesi organizacji przyjętych do Akcji Katolickiej. Członkowie zarządu pełnili swoje funkcje przez 3 lata. Asystentem kościelnym PAK był proboszcz, względnie inny kapłan, mianowany przez ordynariusza (Statut Konstytucyjny Akcji Katolickiej, art. 19 i dołączony doń Regulamin Parafialnej Akcji Katolickiej). Celem PAK było kierowanie Akcją Katolicką w parafii, w porozumieniu z AIAK i w oparciu o zatwierdzony przez ten Instytut Regulamin.
Statut Konstytucyjny Akcji Katolickiej zakładał także tworzenie struktur pośrednich między DIAK (AIAK) i PAK, w postaci Dekanalnej Akcji
Katolickiej (DAK). W skład zarządu DAK wchodzili: prezes, zatwierdzony przez DIAK (AIAK), wiceprezes i sekretarz, wybierani spośród członków zarządu, prezesi PAK i przedstawiciele okręgów stowarzyszeń Akcji Katolickiej. Członkowie zarządu DAK pełnili swoje funkcje przez 3 lata. DAK posiadała również swego asystenta kościelnego, którym był dziekan, względnie inny kapłan, mianowany przez ordynariusza.
W struktury organizacyjne Akcji Katolickiej, oprócz instytutów (DIAK, PAK i DAK), wchodziły także, jako jej drugi człon, organizacje (stowarzyszenia). W pierwszej fazie organizowania Akcji Katolickiej (1930-1934) każdy ordynariusz mógł włączyć do Akcji Katolickiej każde zrzeszenie kościelne.
W archidiecezji lwowskiej abp Twardowski włączył, w latach 1931-1932, w poczet organizacji Akcji Katolickiej następujące zrzeszenia: Archidiecezjalną Ligę Katolicką, Stowarzyszenie Młodzieży Polskiej męskiej i żeńskiej (SMP), Stowarzyszenie Młodzieży Akademickiej "Odrodzenie", Katolicki Związek Polek (KZP) i Związek Inteligencji Katolickiej (ZIK). W archidiecezji, w latach 1931-1934, powoływano PAK głównie w oparciu o trzy organizacje kościelne: Żywy Różaniec, Stowarzyszenie Młodzieży Polskiej Męskiej i Żeńskiej i Ligi Katolickie. Najczęściej jednak Akcję Katolicką tworzono w oparciu o Żywy Różaniec, gdyż istniał on w większości parafii.
W diecezji lubelskiej bp Fulman włączył do Akcji Katolickiej następujące organizacje: Związek Młodzieży Polskiej, Związek Kobiet Katolickich, Towarzystwo Miłosierdzia Chrześcijańskiego, Związek Inteligencji Katolickiej, Stowarzyszenie Inteligencji Katolickiej, Stowarzyszenie Młodzieży Akademickiej "Odrodzenie" i Związek Mężczyzn Katolickich. Z Akcją Katolicką współpracowały tu także: III Zakon, Bractwo Różańca św., Stowarzyszenie Żywego Różańca, Apostolstwo Modlitwy i inne stowarzyszenia katolickie istniejące w parafiach. Statut Konstytucyjny (art. 20) gwarantował wprawdzie wszystkim tym organizacjom autonomię i możliwość swobodnego rozwoju swojej działalności pod kierownictwem swych władz i na podstawie własnych statutów, ale jednocześnie zobowiązywał je do wspólnych działań w Kościele i w środowisku społecznym, w ramach Akcji Katolickiej: "Zrzeszone w Dekanalnej i Parafialnej Akcji Katolickiej organizacje katolickie są obowiązane wychowywać swych członków do apostolstwa świeckiego, wypełniać zlecone im przez Akcję Katolicką zadania w zakresie tegoż apostolstwa i brać udział w pracach i manifestacjach katolickich, zarządzonych przez Akcję Katolicką".

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Podziel się:

Oceń:

2002-12-31 00:00

Wybrane dla Ciebie

Czy szukam Pana w codziennym Słowie?

Adobe Stock

Rozważania do Ewangelii Łk 18, 35-43

Więcej ...

W Brazylii poświęcono 54-metrową figurę Matki Bożej Fatimskiej

2025-11-17 14:45

Vatican News

W mieście Crato w północno-wschodniej Brazylii stoi od kilku dni najwyższa na świecie figura Matki Boskiej. Mierząca 54 metry wysokości, jest większa od słynnej na całym świecie figury Chrystusa Odkupiciela w Rio de Janeiro, która ma 38 metrów. Na uroczystość poświęcenia figury maryjnej przybyło do Crato około 40 tys. pielgrzymów, poinformowały media 16 listopada.

Więcej ...

60 lat temu biskupi polscy napisali słynny list do Episkopatu Niemiec

2025-11-18 08:08

Instytut Prymasowski

60 lat temu - 18 listopada 1965 r. - polscy biskupi podpisali się pod orędziem do biskupów niemieckich. List ten stał się sławny z powodu słów o wzajemnym wybaczeniu i zapoczątkował zmianę w stosunkach polsko-niemieckich.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Służby Tuska biorą się za Ojca Rydzyka. Dyrektor Radia...

Kościół

Służby Tuska biorą się za Ojca Rydzyka. Dyrektor Radia...

Wojewoda lubelski zdjął krzyż z sali urzędu. Sąd...

Wiadomości

Wojewoda lubelski zdjął krzyż z sali urzędu. Sąd...

Św. Elżbieta Węgierska - patronka dzieł miłosierdzia

Święci i błogosławieni

Św. Elżbieta Węgierska - patronka dzieł miłosierdzia

Leon XIV wzywa do dbałości w celebrowaniu liturgii Słowa

Leon XIV

Leon XIV wzywa do dbałości w celebrowaniu liturgii Słowa

Hiszpania: rząd planuje usunąć figury świętych...

Europa

Hiszpania: rząd planuje usunąć figury świętych...

Zaginął ks. dr Marek Wodawski. Wyszedł z mieszkania i...

Kościół

Zaginął ks. dr Marek Wodawski. Wyszedł z mieszkania i...

Diecezja Warszawsko-Praska wydała komunikat ws....

Kościół

Diecezja Warszawsko-Praska wydała komunikat ws....

Wałbrzych. Włamanie i profanacja w sanktuarium. Sprawca...

Niedziela Świdnicka

Wałbrzych. Włamanie i profanacja w sanktuarium. Sprawca...

Modlitwa św. Jana Pawła II o pokój

Wiara

Modlitwa św. Jana Pawła II o pokój