Przypadająca w 1967 r. setna rocznica urodzin Władysława Stanisława
Reymonta została wpisana przez konferencję generalną UNESCO na listę
rocznic o znaczeniu międzynarodowym - był to wspaniały przejaw hołdu
dla pisarza. W bieżącym Roku Reymontowskim na nowo przeżywamy renesans
artysty. Dla nas, mieszkańców Przemyśla, szczególnie ważny jest fakt,
że o tym niezwykłym człowieku i artyście nie zapomniano w naszym
mieście, przygotowując imprezy kulturalne, którymi włączono się w
uroczystości tego Roku.
Inauguracyjnym punktem obchodów było otwarcie w Przemyskiej
Bibliotece Publicznej wystawy pod tytułem Życie i twórczość Władysława
Reymonta (3-28 października). Następnie w kinie "Kosmos" miały miejsce
projekcje filmów: Chłopi, w reżyserii J. Rybkowskiego (4 października)
i Ziemia obiecana w reżyserii A. Wajdy (6 października). 6 października
gościliśmy również dr. hab. Jana Majdę z UJ w Krakowie, który w swoim
wykładzie przedstawił Władysława Reymonta jako człowieka i pisarza.
Dużym powodzeniem cieszył się program Chłopi na żywo - przygotowany
przez Grupę Teatralną "Garderoba" (17 października). Były to inscenizacje
fragmentów powieści Chłopi wzbogacane tańcami ludowymi w wykonaniu
Zespołu Pieśni i Tańca "Przemyśl".
Wszystkie te wydarzenia pozwoliły nam na nowo odkrywać
tajemnice geniuszu tego pisarza, a zarazem wskrzesiły do nowego życia
poszczególne jego utwory. Twórca ten nie jest dla nas tylko przedmiotem
ciekawości, ale przede wszystkim jest jednym z nas. To, co go czyni
podobnym do nas, to zarówno jego biografia, jak i świat jego utworów.
Władysław Stanisław Reymont (właściwie Stanisław Władysław
Rejment) żył w latach 1867-1925. Urodził się w miejscowości Kobiele
Wielkie, jako dziewiąte dziecko wiejskiego organisty Józefa Rejmenta
i Antoniny z Kupczyńskich. W domu Rejmentów panowała atmosfera patriotyzmu,
a matka przyszłego pisarza, pomimo wielu obowiązków potrafiła rozbudzić
w swoich dzieciach potrzeby kulturalne. Była zawsze dla nich nie
tylko wielkim autorytetem, ale przede wszystkim powierniczką i przyjaciółką.
Reymont od najmłodszych lat pisał wiersze, poematy i
dramaty, które najpierw inspirowane były opowiadanymi przez matkę
baśniami i legendami, a następnie obserwacjami i własnymi doświadczeniami,
gdyż postanowił Życie przedstawiać, jakim jest, a nie jakim być powinno.
Zadebiutował Wigilią Bożego Narodzenia (1892), jednak jego karierę
literacką poprzedziły lata "terminowania" w zakładzie krawieckim
i w teatrze wędrownym, później krótkie epizody w handlu, w przemyśle,
w cyrku, następnie praca na kolei, a nawet zamysły życia kontemplacyjnego
w klasztorze Jasnogórskim.
Pierwsze laury Reymont zdobył po ukazaniu się Pielgrzymki
do Jasnej Góry. Utwór ten (jak większość jego twórczości) zrodził
się z osobistych doświadczeń i przeżyć pisarza, który pielgrzymował
z Warszawy na Jasną Górę w 1894 r., w setną rocznicę zwycięstwa pod
Racławicami. Niekwestionowaną sławę zyskał jako autor Chłopów, Ziemi
obiecanej, Komediantki, Fermentów i trylogii Rok 1794. Często natomiast
zapominamy, że przeszło jedną trzecią jego spuścizny stanowią mniejsze
formy prozaiczne - nowele, opowiadania, obrazki i reportaże, pochodzące
z różnych okresów i obejmujące kilka nurtów problematyki.
W listopadzie 1924 r. za powieść Chłopi Reymont otrzymał
literacką Nagrodę Nobla. Był wówczas już ciężko chory i nie mógł
osobiście przybyć do Sztokholmu. Zmarł w rok po otrzymaniu nagrody.
Nagrodzona literacką Nagrodą Nobla powieść Chłopi, należąca do największych
i najpoczytniejszych utworów Reymonta, została przetłumaczona na
27 języków.
Pomóż w rozwoju naszego portalu