W pierwszym miesiącu każdego nowego roku szczególnie wybrzmiewają słowa dotyczące jedności Kościoła, zwłaszcza wtedy, gdy wypowiadamy je w czasie wyznania wiary: „Wierzę w jeden, święty, powszechny i apostolski Kościół…”. Od ponad stu lat podejmowano wiele wysiłków, aby szukać przyczyn podziału i dróg prowadzących do jedności. Stuletnia historia ekumenicznych dążeń pokazała, że nie jest to sprawa łatwa, że wciąż jest na tej płaszczyźnie wiele niechęci i niezrozumienia. W wielu przypadkach cały zainicjowany ekumeniczny trud przerósł zwykłe ludzkie możliwości.
Należy także zauważyć, że krajobraz ekumeniczny podlega szybkim i radykalnym zmianom. Tradycyjne instytucje ekumeniczne tracą swą motywację i zainteresowanie; wyłaniają się nowe ekumeniczne modele i priorytety. Dochodzi do zawierania nowych ekumenicznych porozumień i partnerstw. Powstają nowe programy ekumeniczne. Krajobraz ekumeniczny przedstawia się dzisiaj, na początku XXI stulecia, inaczej niż w przeszłości.
Mimo zmieniających się wyzwań i sytuacji, na płaszczyźnie ekumenizmu dominującą rolę odgrywa modlitwa o jedność chrześcijan. Papież Leon XIII nie bez inspiracji środowisk anglikańskich dał początek w 1895 r. nowennie modlitw o jedność przed świętem Zesłania Ducha Świętego. Nową inicjatywę zaproponowali w 1908 r. dwaj anglikańscy duchowni - Spencer Jones i Paul James Wattson - w formie oktawy od 18 do 25 stycznia. Oktawa ta nie znalazła szerszego przyjęcia. Z odnowioną motywacją styczniowego tygodnia modlitw wystąpił w 1935 r. ks. Paul Couturier z Lyonu. Wskazał, że punktem wyjścia do jedności chrześcijańskiej jest sam Chrystus, który modlił się i wzywał do jedności. Dlatego chrześcijanie, włączając się w modlitwę Chrystusa, winni modlić się o nadejście takiej jedności. W 1936 r. po raz pierwszy przeprowadzono styczniowy Tydzień Modlitw o Jedność Chrześcijan w Lyonie. Stąd praktyka ta rozszerzyła się na całą Francję, kraje sąsiednie, a następnie dzięki staraniom i charyzmatowi ks. Couturiera znalazła akceptację w innych tradycjach chrześcijańskich.
W historii polskiego ekumenizmu, od dwunastu lat, jest publikowana wspólna broszura na Tydzień Modlitw. Opracowywana jest ona wspólnie przez Radę ds. Ekumenizmu Konferencji Episkopatu Polski Kościoła Rzymskokatolickiego oraz Polską Radę Ekumeniczną. Każdego roku materiały i hasło są proponowane przez chrześcijan pochodzących z kraju, regionu czy kontynentu charakteryzującego się specyficzną sytuacją ekumeniczną i nie tylko. Tegoroczny Tydzień Modlitw o Jedność Chrześcijan został zaproponowany i opracowany przez ekumeniczną grupę chrześcijan z Korei. Kraj ten przeżywa wielki dramat podziału na dwie części: Północną i Południową, między którymi występuje ogromna różnica m.in. w rozwoju ekonomicznym. Chrześcijanie z nadzieją czekają na dzień, w którym Bóg połączy rozdzielone części Korei. Wspólnota katolicka została założona w Korei pod koniec XVIII stulecia. Wspólnoty ewangelickie natomiast pojawiły się tam prawie sto lat później. Ruch ekumeniczny rozwija się dynamicznie w tym azjatyckim kraju. Od 1970 r. Kościół rzymskokatolicki i inne wyznania chrześcijańskie wspólnie organizują nabożeństwa z okazji Tygodnia Modlitw o Jedność Chrześcijan. W 1977 r. protestanccy i katoliccy bibliści ukończyli wspólne tłumaczenie Biblii i od tej pory wszystkie Kościoły koreańskie korzystają z tego wspólnego przekładu. W grudniu 2006 r. przywódcy protestantów i katolików w Korei przybyli do Rzymu do Papieża Benedykta XVI, później odwiedzili Sekretarza Generalnego Światowej Rady Kościołów w Genewie oraz Patriarchę Ekumenicznego w Istambule. Przybyli z propozycją przygotowania materiałów na tegoroczny Tydzień Modlitw. Wytypowani przedstawiciele koreańskich Kościołów wybrali hasło pochodzące z Księgi proroka Ezechiela: „Aby byli jedno w Twoim ręku” (por. 37,17). Fragment ten pozostaje w ścisłym związku z sytuacją na Półwyspie Koreańskim. W kontekście politycznego podziału narodu na dwa państwa koreańscy chrześcijanie odnaleźli uderzające podobieństwo do swojej sytuacji, a także sytuacji podzielonych chrześcijan do rzeczywistości przedstawionej w Księdze Ezechiela. Działający w VI stuleciu przed Chrystusem Ezechiel również żył w narodzie podzielonym na dwa królestwa. Został powołany, aby dać narodowi otuchę w trudnej sytuacji politycznej i religijnej. Ezechielowi dodają nadziei dwie wizje. Jedna z nich to wizja połączenia w Bożych rękach dwóch kawałków drewna, które symbolizują rozdzielone królestwa i należące do nich plemiona (Ez 37, 15-23). Dla Ezechiela podział narodu to konsekwencja grzechu i odejścia od Boga. Wyrzeczenie się grzechu, nawrócenie i powrót do Boga to szansa na jedność. Jedność nie jest tylko ponownym zjednoczeniem przedtem podzielonych grup. Tu chodzi o nowe stworzenie, o narodziny nowego ludu, który jest znakiem nadziei dla wszystkich.
Chrześcijanie mogą dostrzec w proroczych słowach Ezechiela zapowiedź nowego życia w Chrystusie. Dwa kawałki drzewa z Ezechielowej wizji przywołują Chrystusowy krzyż. Przez śmierć na krzyżu Jezus jedna ludzi z Bogiem oraz ludzi między sobą. Ponadto czyż hasło Tygodnia Modlitw o Jedność nie jest wybrzmieniem Arcykapłańskiej Modlitwy Chrystusa, „aby wszyscy stanowili jedno…” (J 17, 21)?
W historii ludzkości podejmowano wiele wysiłków na rzecz przemiany świata. Wszystkie próby polityczne, religijne, ekonomiczne i ideologiczne kończyły się często niepowodzeniem. Globalizacja z jej nowymi systemami wartości, nowymi paradygmatami i ogromnymi siłami wpływu stanowi dalszą próbę przemiany świata. Jako chrześcijanie wierzymy, że tylko Boża łaska może wzmocnić i odnowić wszystkie ludzkie wysiłki, prowadzące do przemiany ludzkości i człowieka. Także ekumenizm nie może być prowadzony tylko zwykłym ludzkim wysiłkiem, jest przede wszystkim otwarciem na łaskę, na to, czego Bóg oczekuje od każdego z nas. Jest pokorną prośbą o dar jedności. Przyjęta w 2001 r. „Karta ekumeniczna” przypomina: „Jezus Chrystus, Pan «jednego» Kościoła, jest naszą największą nadzieją na pojednanie i pokój. W Jego imię chcemy przemierzać w Europie wspólną drogę. Niechaj pomaga nam Bóg przez swojego Ducha Świętego” (nr 12).

Opracowano na podstawie broszury „Tydzień Modlitw o Jedność Chrześcijan” 18-25 stycznia 2009 r.