Reklama

Na cmentarnych ścieżkach

Nekropolie w Żninie

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

W Żninie na Pałukach znajdują się dwa cmentarze rzymskokatolickie: jeden przy ul. 700-lecia, administrowany przez parafię pw. św. Floriana, oraz drugi, starszy należący do parafii pw. św. Marcina przy ul. Pałuckiej.

Cmentarz przy ul. 700-lecia założony został na początku XIX w. i zajmuje powierzchnię 3,76 ha.

Przed bramą wejściową, w 100. rocznicą Wiosny Ludów, Koło Związku Powstańców Wielkopolskich w Żninie wystawiło bohaterom walk o wolność i niepodległość z 1848 r. figurę Matki Bożej. Opiekę nad figurą sprawują uczniowie Szkoły Podstawowej nr 6 w Żninie.

Już od bramy wejściowej cmentarza, w centralnej jego części, widoczny jest obelisk z piaskowca, zwieńczony metalowym krzyżem z 1825 r. Za nim, na końcu alei, wzniesiono grobowiec-mauzoleum, na którym umieszczono napis "Cześć i chwała Bohaterom" oraz tablice, na której widnieje 16 nazwisk rodaków poległych w powstaniu styczniowym i wielkopolskim. W pobliżu, po prawej stronie, znajduje się kwatera z figurą Matki Bożej z 1996 r. Pochowano tu siostry Służebniczki Najświętszej Maryi Panny wraz z przełożoną Zgromadzenia Generalnego M. Alojzą Dobczyńską (1902-49).

Z najstarszych nagrobków z drugiej połowy XIX w. zachowało się osiemnaście. Charakterystyczną architekturę z tego okresu przedstawiają kaplice-grobowe rodzin: Frankowskich i Tschierse, Grajkowskich, Jączyńskich i Siuchmińskich, Kneichidów, Pasche, Płazolskich, Rogalińskich i Helińskich, Żwielskich oraz Rychlewskich. Ten ostatni, wolno stojący grobowiec, wyróżnia się wystrojem ludowym. Nad jego wejściem w 1992 r. syn Janusz umieścił tablicę informacyjną poświęconą swemu ojcu por. Kazimierzowi Rychlewskiemu (1885-1942), komendantowi żnińskiego oddziału powstania wielkopolskiego - w 40. rocznicę stracenia w obozie zagłady Mauthausen, za wskazanie mu drogi: jak żyć?

Na uwagę zasługuje także grobowiec-kaplica z początku wieku, należący do Smorawskich - zasłużonych dla Żnina i Pałuk, lekarzy społeczników. Dobrze prezentuje się grobowiec, pokryty imitacją cegły, Marianny Januszewskiej (zm. 1968) oraz murowany otynkowany Smorawskich i Nyków.

Na żnińskiej nekropolii spoczęło wielu zasłużonych obywateli Pałuk i jej stolicy. Wśród nich znalazł się, pochowany w rodzinnym grobowcu, Alfred Krzycki (1909-64), drukarz i wydawca Ilustrowanego Kuriera Pałuckiego. Są nagrobki: znanego artysty malarza, portrecisty i pejzażysty, Tadeusza Małachowskiego (zm. 1987), browarnika Zygmunta Zgorzelewicza, dziennikarza i żołnierza AK Stanisława Czabańskiego ( zm. 1995), lekarza Andrzeja Hoffmana (zm. 1991), kustosza Muzeum Elżbiety z Hernetów Żurawskiej (1927-97), zasłużonej dla krajoznawstwa polskiego Janiny z Ziętaków Balskiej (1913-97) i wielu innych.

Na mogile literatki Wandy z Niedziałkowskich Dobaczewskiej umieszczono płytę z szarego granitu z atrybutem zawodowym - otwartą książką. Do zasłużonych pedagogów, którzy znaleźli tu wieczny spoczynek, należy niewątpliwie małżeństwo Piotrowskich: Roman (zm. 1971) i Jadwiga ( zm. 1968). Ciekawy plastycznie nagrobek, w formie pulpitu dyrygenckiego i harfy, postawił Chór im. Moniuszki "tym, którzy odeszli i tym, którzy odejdą" - daty 1909-94. Swoją formą od pozostałych wyróżnia się jeszcze nagrobek ze stelą w kształcie piszczałek organowych na mogile rodziny Piwkowskich.

Uwagę zwraca także granitowa figura Chrystusa: na grobie Aleksandra Jagodzińskiego, żołnierza ruchu oporu straconego w 1942 r. w berlińskim więzieniu, na nagrobku z czarnego marmuru u Władysława i Kunegundy Brzezińskich oraz u Stanisławskich. Na kilku grobach umieszczono figurę Matki Bożej. Swoistą architekturę prezentuje nagrobek Juliana (zm. 1910) i Franciszki (zm. 1907) Pławińskich - kolumna z tablicą inskrypcyjną w obejściu z granitu i artystycznie kutego łańcucha. Jest też nagrobek-głaz kamienny z mosiężnymi literami u Heleny Smorowskiej (zm. 1965) i Wandy Hoffmanowej (zm. 1968), matki lekarza Andrzeja.

Pogrążeni w żalu rodzice, którzy nie mogli pogodzić się z odejściem ukochanych pociech, pożegnali je marmurowymi sercami; widzimy je u Marylki i Krzysia Pawłowiczów oraz miesięcznego Sebastiana Pawlika. We wspólnej mogile z rodzicami pochowana została zmarła w powstaniu warszawskim, Maria Piotrowska, porucznik AK. Jedna z inskrypcji nagrobkowych informuje, że spoczął tu więzień obozu jenieckiego w Woldenbergu, kapitan Jan Curzytek, którego w 1951 r. na wieczny spoczynek odprowadzało tysiące mieszkańców stolicy Pałuk. Na tym cmentarzu jest też nagrobek postawiony na mogile 15. żołnierzy Armii Czerwonej, poległych w Żninie w 1945 r. Obok swoich wiernych parafian spoczęli ich duszpasterze, a wśród nich: proboszcz ks. Ludwik Hoffmann ( zm. 1940) - płyta z wykonaną w białym marmurze płaskorzeźbą przedstawiającą insygnia władzy kościelnej, ks. Jan (zm. 1977) i ks. prob. Wszednia Edmund Zdrojewski, ks. Stanisław Posadzy (zm. 1922), pochowany obok swoich rodziców ks. Stanisław Cynakowski (zm. 1932) i długoletni więzień obozu koncentracyjnego w Dachau ks. Tomasz Seweryn (1914-98) .

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Podziel się:

Oceń:

2000-12-31 00:00

Wybrane dla Ciebie

Wytrwajcie w miłości mojej!

2024-05-03 22:24

Agata Kowalska

Wytrwajcie w miłości mojej! – mówi jeszcze Jezus. O miłość czy przyjaźń trzeba zabiegać, a kiedy się je otrzymuje, trzeba starać się, by ich nie spłoszyć, nie zmarnować, nie zniszczyć. Trzeba podjąć wysiłek, by w nich wytrwać. Rzeczy cenne nie przychodzą łatwo. Pojawiają się też niezmiernie rzadko, dlatego cenić je trzeba, kiedy się wreszcie je osiągnie, trzeba podjąć starania, by w nich wytrwać.

Więcej ...

Litania nie tylko na maj

Karol Porwich/Niedziela

Jak powstały i skąd pochodzą wezwania Litanii Loretańskiej? Niektóre z nich wydają się bardzo tajemnicze: „Wieżo z kości słoniowej”, „Arko przymierza”, „Gwiazdo zaranna”…

Więcej ...

Majowy Męski Różaniec ulicami Piotrkowa

2024-05-04 15:00

Maciej Hubka

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Zatrzymajmy się dziś i mocno przyjmijmy krzyż naszego...

Wiara

Zatrzymajmy się dziś i mocno przyjmijmy krzyż naszego...

#NiezbędnikMaryjny: Litania Loretańska - wezwania

Wiara

#NiezbędnikMaryjny: Litania Loretańska - wezwania

Św. Florian, żołnierz, męczennik

Święci i błogosławieni

Św. Florian, żołnierz, męczennik

Wytrwajcie w miłości mojej!

Wiara

Wytrwajcie w miłości mojej!

Czy 3 maja obowiązuje wstrzemięźliwość od pokarmów...

Kościół

Czy 3 maja obowiązuje wstrzemięźliwość od pokarmów...

Nakazane święta kościelne w 2024 roku

Kościół

Nakazane święta kościelne w 2024 roku

Czy 3 maja obowiązuje nas udział we Mszy św.?

Kościół

Czy 3 maja obowiązuje nas udział we Mszy św.?

Świadectwo: Maryja działa natychmiast

Rodzina

Świadectwo: Maryja działa natychmiast

Nabożeństwo majowe - znaczenie, historia, duchowość +...

Wiara

Nabożeństwo majowe - znaczenie, historia, duchowość +...