W ostatnim felietonie, dwa tygodnie temu, pisałam m.in. o nowym filmie Toma Tykwera Niebo. Nie przypuszczałam, że w tak krótkim czasie będę znów mieć okazję obejrzenia dobrego kina (i napisania o nim). I to tym razem w całości polskiego. Nie zdarza mi się to często, zwłaszcza że należę do grupy fanów filmów tzw. artystycznych, kameralnych, powiedziałabym nawet "uczuciowo-lirycznych", jeżeli o filmach można w ogóle w ten sposób mówić.
Piękno kameralnego obrazu Artura Więcka Anioł w Krakowie nie polega wcale na wydumanym scenariuszu (swoje trzy grosze wrzucił do niego m.in. Witold Bereś). Jeżeli już, to na jego prostocie. Fabułę bowiem można opowiedzieć w jednym zdaniu: Na Ziemię zostaje zesłany Anioł Giordano, by, czyniąc codziennie jeden dobry uczynek, sprowadzić ludzi na dobrą drogę. Cóż w tym jest takiego niezwykłego? Być może niewiele. W oparciu bowiem o ten sam pomysł powstało przecież wiele filmów, a nawet seriali telewizyjnych, jak choćby Dotyk Anioła czy pokazywane ostatnio w TV Miasto Aniołów z Meg Ryan i Nicolasem Cage). Cóż zatem szczególnego jest w Aniele z Krakowa? Ano, pewna anielsko-ludzka nieporadność.
Anioła Giordano poznajemy, jak nieudolnie pod okiem samego Elvisa próbuje grać na gitarze. Jego ulubionym zajęciem w Niebie jest schodzenie do czyśćca (który w filmie jest dosłownie czysty) i rozmawianie z ludźmi. W ten sposób wie o życiu na ziemi dużo więcej niż przeciętny anioł. Równie "dziwacznie" zachowuje się na ziemi. A prawdziwe dobre uczynki robi w sumie przy okazji, zupełni ich nieświadomy. Naprawiając auto (niebieskim eliksirem - zestaw ekstra) przypadkowo spotkanego małżeństwa, które jedzie właśnie do Krakowa na rozprawę rozwodową, jakby mimochodem dzieli się z nimi przemyśleniami na temat miłości. W ten sposób "zmusza" ich samych do zastanowienia się, co zrobili z własną miłością i w rezultacie sprawia, że szczęśliwi z odzyskania siebie uciekają sprzed sądowej sali. Anielska nieporadność (w rewelacyjnym wręcz wykonaniu Krzysztofa Globisza) i zestaw super plus (mydło, sznurek, zapałki, scyzoryk...) zapewniają mu przychylność krakowskiego kloszarda. Swój swego zawsze wspomoże, czy to łykiem wódki, czy kawałkiem łóżka, a w końcu i pracą.
W filmie Więcka nie tylko Anioł jest nieporadny, co skądinąd jest dla nas w miarę zrozumiałe, a przez to wcale nie mniej zabawne. Równie nieporadni okazują się ludzie. W swej miłości (małżeństwo Ramony i Zdzisława), w postrzeganiu świata (Hanka i jej syn Karol), w przystosowaniu do warunków (krakowscy kloszardzi). W Niebie zaniepokojono się ludzkimi losami, bo wśród ludzi zabrakło życzliwości, prostych słów: dziękuję i proszę, oranżady w proszku i, o zgrozo!, na spotkania trzeba umawiać się przez telefon. Przed tą drogą bohaterów Anioła w Krakowie uchroniła właśnie ich nieporadność. Jak widać czasami okazuje się ona zbawienna i nie pozwala zapomnieć o tym, co naprawdę w życiu jest istotne.
Muszę się tu przyznać, że urzekła mnie w filmie jedna scena. Zdaje się, że ze wszystkich najabsurdalniejsza. Być może dlatego, że bardziej wzięta z kabaretu niż filmu. Anioł Giordano na prośbę kloszarda pomaga jego znajomej Hance piec w nocy na rynku kiełbaski (w ten sposób dziewczyna zarabia na swoje i syna utrzymanie). Gdy jeszcze rozstawiają swój "kram" (w dzień zapakowany do poczciwej Nyski), podchodzi do nich Ktoś i pyta: - Był Bereś? Hanka odpowiada - Jeszcze nie? - To ja idę go poszukać, ale jeszcze tu przyjdę. Po chwili przychodzi Bereś (jako Bereś) i pyta: - Nie było tu Skoczylasa? Hanka odpowiada - Był. - I co powiedział? - Że idzie Cię poszukać i jeszcze tu przyjdzie. Po chwili przychodzi znów Skoczylas (jako Skoczylas) i pyta: - Nie było Beresia. - Był. - I gdzie poszedł? - O tam. - To ja idę go poszukać.
Tak sobie myślę, że czasami tak właśnie wygląda nasze życie. Szukamy czegoś po omacku, obijamy się o przypadkowych ludzi i mijamy ich na tych samych ulicach. Bereś ze Skoczylasem w końcu nad ranem się spotkali. Ale nie wszystko w tym filmie kończy się tak szczęśliwie i być może także w tym tkwi jego piękno.
Pomóż w rozwoju naszego portalu