Reklama

Polskie skarby z Tajnego Archiwum Watykańskiego

Wizerunek Matki Bożej Częstochowskiej przekazany papieżowi Piusowi XII przez bp. Józefa Gawlinę

Tajne Archiwum Watykańskie

Wizerunek Matki Bożej Częstochowskiej przekazany papieżowi Piusowi XII przez bp. Józefa Gawlinę

W poprzednim numerze „Niedziela” pisała o ważnej wystawie zorganizowanej w Rzymie z okazji 400-lecia powstania Tajnego Archiwum Watykańskiego. Spośród milionów dokumentów przechowywanych w papieskim archiwum wystawiono sto prawdziwych „skarbów”, wśród których znajdują się polonika

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Największe znaczenie historyczne ma niewątpliwie list króla Jana III Sobieskiego do papieża Innocentego XI. 14 września 1683 r., po zwycięskiej bitwie pod Wiedniem, polski król napisał list do Ojca Świętego, aby poinformować go o zwycięstwie wojsk chrześcijańskich nad armią turecką. W liście tym znajduje się słynne wyrażenie łacińskie: „Venimus, vidimus et Deus vicit” - Przybyliśmy, zobaczyliśmy i Bóg zwyciężył. Król Sobieski parafrazuje tutaj historyczne słowa Juliusza Cezara, którymi miał poinformować swego przyjaciela w Rzymie o odniesionym przez niego zwycięstwie pod Zelą: „Veni, vidi, vici” - Przybyłem, zobaczyłem, zwyciężyłem.
Na wystawie możemy zobaczyć dokument dotyczący innego wielkiego Polaka - suplikę Mikołaja Kopernika. W 1542 r. Kopernik był już człowiekiem w podeszłym wieku z problemami zdrowotnymi. Z niecierpliwością czekał na ukazanie się swego największego dzieła: „De revolutionibus orbium coelestium”, które miało być wydrukowane w Norymberdze. Nie czuł się na siłach administrować dobrami kościelnymi, którymi zawiadywał jako kanonik fromborski, dlatego zdecydował się wystosować do Pawła III list-suplikę, w którym prosi Papieża, by mógł mianować swym koadiutorem 12-letniego siostrzeńca, Jana Loytza. Suplika astronoma, nosząca datę 1 czerwca 1542 r., została wysłana do Rzymu i przepisana w watykańskim „Wykazie suplik” („Registro delle Suppliche”), który jest eksponowany na wystawie. Warto dodać, że prośba Kopernika została spełniona, dlatego obok jego supliki znajduje się łacińska adnotacja: „Concessum in presentia Domini Nostri Pape” (Przyznana w obecności Naszego Pana Papieża). Kopernik zmarł niecały rok później, 24 maja 1543 r.
Wśród dokumentów dotyczących najnowszej historii Polski znajduje się natomiast list biskupa Józefa Gawliny, który przekazał papieżowi wykonany z blachy wizerunek Matki Bożej Częstochowskiej - dar polskich kobiet z niemieckiego obozu jenieckiego w Oberlangen. Obóz ten powstał jeszcze przed wojną i na początku był przeznaczonych dla więźniów politycznych, wrogów reżymu hitlerowskiego. W listopadzie 1944 r. , po zakończeniu Powstania Warszawskiego i podpisaniu umowy kapitulacyjnej, do obozu tego trafiło 1721 Polek-żołnierzy AK. Warunki w obozie były bardzo ciężkie, ale zdecydowana większość więźniarek przeżyła, gdyż obóz został wyzwolony 12 kwietnia 1945 r. przez żołnierzy polskiej Dywizji Pancernej gen. Stanisława Maczka. Polki pozostały w obozie jeszcze cały miesiąc w oczekiwaniu na koniec wojny. 3 maja odwiedził je bp Józef Gawlina, biskup polowy WP i opiekun wychodźctwa polskiego, który odprawił dla nich Mszę św., a niektórym z nich udzielił sakramentu bierzmowania. Z okazji wizyty biskupa kobiety przygotowały prezenta dla Piusa XII - wykonany przez Janinę Krassowską z różnych blach ryngraf Matki Boskiej Częstochowskiej, który owinięto w opaskę powstańczą WSK (Wojskowej Służby Kobiet). Kilka dni później bp Gawlina przekazał te szczególne dary do papieskiego Sekretariatu Stanu wraz ze swym listem napisanym po włosku. Dzisiaj te szczególe polskie pamiątki znajdują się w Archiwum Watykańskim, wśród dokumentów, które nie są jeszcze udostępnione do konsultacji.
Na wystawie eksponowany jest dokument ilustrujący martyrologię narodu polskiego w czasach II wojny światowej - wykaz księży więźniów w obozie w Dachau. Przygotował go austriacki ksiądz Andreas Rieser, który przetrzymywany był w tym obozie od 1942 r. do 26 kwietnia 1945 r., tzn. do dnia wyzwolenia Dachau, pracował tam jako księgowy w „Kommando 44”. W dużym notesie udało mu się sporządzić w alfabetycznym porządku listę księży, którzy w tych latach byli więzieni w obozie - w większości byli to kapłani z Polski. W 1952 r. notes, na którego okładce widniał napis: „Die Priester von Dachau”, otrzymał ks. prał. Giovanni Battista Montini, ówczesny substytut w Sekretariacie Stanu, późniejszy papież Paweł VI. Na wystawie notes ten jest otwarty na stronie, na której ks. prał. Montini znalazł nazwisko swego przyjaciela - ks. Carlo Manziana, oratorianina z Brescii. Na audiencji 13 września 1952 r. substytut pokazał notes Piusowi XII, który z wielkim wzruszeniem przekartkował go i kazał podziękować ks. Rieserowi za ten cenny dowód męczeństwa duchowieństwa katolickiego za czasów reżimu hitlerowskiego.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Podziel się:

Oceń:

2012-12-31 00:00

Wybrane dla Ciebie

Wiemy, kto obejmie parafię Najświętszego Serca Pana Jezusa w Przypkach

2025-07-31 13:08
Abp Adrian Galbas mianował ks. Pawła Sokołowskiego administratorem parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa w Przypkach

Archidiecezja Warszawska

Abp Adrian Galbas mianował ks. Pawła Sokołowskiego administratorem parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa w Przypkach

Abp Adrian Galbas mianował ks. Pawła Sokołowskiego administratorem parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa w Przypkach oraz rektorem Cmentarza Komunalnego Południowego w Antoninowie - poinformowało Biuro Prasowe Archidiecezji Warszawskiej. Proboszcz parafii w Przypkach jest oskarżony o zabójstwo ze szczególnym okrucieństwem 68-letniego mężczyzny w kryzysie bezdomności. Metropolita warszawski zwrócił się do Stolicy Apostolskiej o wydalenie księdza ze stanu kapłańskiego.

Więcej ...

Nie bądź letni! Trzy rady od św. Alfonsa Marii de Liguori o tym, jak wytrwać w wierze

Karol Porwich/Niedziela

Święty Alfons Maria de Liguori to wielki kaznodzieja, który stworzył praktyczny podręcznik życia chrześcijanina, w którym w niezwykle klarowny sposób tłumaczy podstawowe prawdy trwania w łasce Chrystusa. Dziś wielu katolików traci ze swej gorliwości. Jak wytrwać w wierze i nie stać się letnim chrześcijaninem? Oto kilka rad świętego Alfonsa!

Więcej ...

Wiadomo, gdzie Prezydent Karol Nawrocki złoży wizytę w pierwszy dzień urzędowania

2025-08-01 13:50

PAP/Rafał Guz

Prezydent Karol Nawrocki w pierwszy dzień urzędowania po zaprzysiężeniu odwiedzi Kalisz – powiedział w piątek PAP prezydent miasta Krystian Kinastowski. Prezydent elekt spotka się z mieszkańcami i odwiedzi Sanktuarium Św. Józefa.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Nowenna za wstawiennictwem św. Teresy Benedykty od Krzyża

Wiara

Nowenna za wstawiennictwem św. Teresy Benedykty od Krzyża

Kard. Krajewski na Mszy w Casa Polonia: „Polska dla...

Kościół

Kard. Krajewski na Mszy w Casa Polonia: „Polska dla...

Uznanie prawdy o sobie stawia nas we właściwej relacji do...

Wiara

Uznanie prawdy o sobie stawia nas we właściwej relacji do...

Komunikat w sprawie uroczystości pogrzebowych śp. Pana...

Kościół

Komunikat w sprawie uroczystości pogrzebowych śp. Pana...

Rodzina zmarłego harcerza prosi media o uszanowanie...

Kościół

Rodzina zmarłego harcerza prosi media o uszanowanie...

Mazowieckie: Zarzut zabójstwa znajomego dla proboszcza z...

Wiadomości

Mazowieckie: Zarzut zabójstwa znajomego dla proboszcza z...

Komunikat Archidiecezji Warszawskiej w związku ze...

Kościół

Komunikat Archidiecezji Warszawskiej w związku ze...

Zmiany kapłanów 2025 r.

Kościół

Zmiany kapłanów 2025 r.

Abp Adrian Galbas: Jestem zdruzgotany wiadomością, że...

Kościół

Abp Adrian Galbas: Jestem zdruzgotany wiadomością, że...