Reklama

Na cmentarnych ścieżkach...

Górski cmentarz

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Góra jest jedną z najstarszych miejscowości na Pałukach. Pierwsza wzmianka o wsi, jako własności Arcybiskupa Gnieźnieńskiego, pochodzi z 1136 r. O istniejącym tutaj kościele po raz pierwszy napisano w dokumencie z 1301 r. Od XVI do XIX w. był on filią zarządzaną przez dominikanów ze Żnina.

Obecny kościół wzniesiono w XIV w., a wokół niego założony został cmentarz, na którym nie dokonuje się już pochówku. Na bocznej ścianie wieży kościelnej zamocowana jest tablica z białego piaskowca ku czci 13 parafian, zamordowanych przez hitlerowców w czasie II wojny światowej (w tym pięciu uczestników powstania wielkopolskiego), zdobi ją artystyczny relief krzyża i wykonana w brązie rzeźba głowy Chrystusa Boleściwego.

Drugą tablicę z szarego granitu wmurowano dla upamiętnienia żołnierzy AK z Dobrylewa: ppor. Henryka Maciejewskiego i pchor. Benedykta Maciejewskiego - obaj polegli w powstaniu warszawskim. Ich ciała pochowane zostały w rodzinnym grobowcu na cmentarzu parafialnym.

Na cmentarzu przykościelnym znajdują się trzy nagrobki z końca ubiegłego wieku i tyleż z początku obecnego. Swoją budową odróżnia się klasycystyczny nagrobek z białego piaskowca ks. Józefa Lipkowskiego (1844-82) i jego siostry Zofii. Jest to zarazem najstarszy grób tej nekropolii. Można też zwrócić uwagę na płyty nagrobne: ks. Romana Sikorskiego (1839-1922) i ziemianina Antoniego Tychowicza ( zm. 1894).

Do górskiej parafii należy drugi cmentarz grzebalny o powierzchni 2,02 ha, założony w końcu XVIII w. przy obecnej ul. Topolowej. Od bramy cmentarnej z końca XIX w. wiedzie pomnikowa aleja wysadzana lipą drobnolistną. Z najstarszych nagrobków zachowały się trzy z XIX w. (najczytelniejszy z 1892 r.) oraz 11 z początku XX. Z ubiegłego wieku są dwa grobowce-kaplice, jedna bezimienna, druga rodzin Adamskich i Musiałów.

Pobyt na górskim cmentarzu parafialnym można rozpocząć od zapalenia zniczy na mogile zasłużonych dla kraju, dawnych właścicieli pobliskiego Młodocina i okolic, Skarbów Malczewskich, herbu Abdank. Zaniedbany grobowiec, z zachowaną częścią w ziemi wypełnioną wodą, usytuowany jest w narożniku, po prawej stronie od głównego wejścia. Ze słabo czytelnych napisów można jedynie odczytać, że pochowani tu zostali Tytus Malczewski (4.I.1843-23.VI.1928) i syn Edward (1.VI.1888-3.I.1985) .

Tytus Skarbek Malczewski był więziony za udział w powstaniu styczniowym. Założył cukrownię w Żninie. W 1871 r. powiększył dobra rodzinne, zakupując majątek Młodocin. Ożenił się z Wandą Czarnicką z Dobrego na Kujawach i miał z nią synów: Edwarda i Józefa oraz córki: Mieczysławę, Halinę (żonę Kozłowskiego, zamordowanego w Inowrocławiu w 1940 r.), Izabelę i Irenę.

W końcowej części cmentarza, także po prawej stronie, znajduje się zbiorowa mogiła stu bezimiennych obywateli polskich, pochodzenia żydowskiego, zamęczonych w obozie hitlerowskim w pobliskim Murczynie. Wykonany z kamienia i cegły nagrobek, oprócz tablicy pamiątkowej, zawiera elementy dekoracyjne w formie siedmioramiennego świecznika i łańcuchów. Założony w listopadzie 1942 r. obóz, usytuowany był w budynku starej szkoły i został ogrodzony drutem kolczastym. Przebywało w nim około 150 osób, z których w chwili likwidacji obozu w sierpniu 1943 r. pozostało jedynie 30. Pozostali zmarli z głodu i wyczerpania. Więźniowie zatrudnieni byli przy budowie kanału melioracyjnego.

Przy metalowym krzyżu znajduje się grób proboszcza parafii górskiej w latach 1937-64, ks. kanonika Czesława Malewskiego (1894-1964) . Wśród mogił odnaleźć można grób Heleny i Benedykta Maciejewskich z Dobrylewa, którzy zginęli w powstaniu warszawskim w 1944 r. oraz Jana, uczestnika strajku szkolnego w 1906 r. w pobliskim Januszkowie.

Na górskiej nekropolii znajduje się kilka ciekawych plastycznie nagrobków, a wśród nich ceglano-kamienny na mogile Jana (zm. 1929) i Agnieszki Krauze (zm. 1945) z figurą Matki Bożej. Widzimy miniaturową grotę Matki Bożej na grobie Różańskich, nagrobek w kształcie serca ma mogile zmarłego w 20. wiośnie życia Piotra Marczyńskiego, figurę aniołka u 2-letniej Tereni Michalczak i płaskorzeźbę Maryi z Dzieciątkiem u Milskich.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Podziel się:

Oceń:

2000-12-31 00:00

Wybrane dla Ciebie

Papieski telegram po zamachu w Nowym Orleanie: głęboki smutek i duchowa bliskość

2025-01-02 14:37

PAP/EPA/GIUSEPPE LAMI

W telegramie podpisanym przez kard. Parolina i zaadresowanym do abp. Aymonda – arcybiskupa Nowego Orleanu, Papież składa kondolencje z powodu zabitych i rannych w sylwestrowym ataku. W wyniku tragicznego zdarzenia zginęło 15 osób, a około 30 jest rannych.

Więcej ...

Kevin uczy i zaskakuje [Felieton]

2025-01-02 15:27
Kadr z filmu

Screen

Kadr z filmu "Kevin sam w Nowym Jorku"

Już się stało tradycją, że w czasie świątecznym w telewizji można było obejrzeć filmy: “Kevin sam w domu” i drugą część o jego przygodach w Nowym Jorku. Film ten stał się kultowy i ponadczasowy i możemy zastanawiać się nad jego fenomenem. Co ciekawe, z pozoru jest to film, który posiada wiele przejaskrawionych momentów, które mają też wprowadzić widza w dobry humor, pozornie skierowany jest do młodszych widzów, jednakże w tle możemy dostrzec wiele wątków, które są bardzo pouczające i mogą poruszać, ale także ukazują sedno Bożego Narodzenia.

Więcej ...

Świadectwo siostry Martyny: Jestem szczęściarą, bo żyję z Panem Bogiem!

2025-01-02 21:06

Archiwum siostry Martyny Ujazdowskiej

S. Martyna Ujazdowska ze Zgromadzenia Sióstr św. Katarzyny w rozmowie z portalem niedziela.pl o zaplanowanej na 2025 rok beatyfikacji katarzynek – siostry Krzysztofy Klomfas i jej XIV towarzyszek, swojej drodze życia z Panem Bogiem i kryzysie zakonnych powołań.

Więcej ...
Przejdź teraz
REKLAMA: Artykuł wyświetli się za 15 sekund

Reklama

Najpopularniejsze

Zmarł ks. Dariusz Tuszyński

Aspekty

Zmarł ks. Dariusz Tuszyński

Nakazane święta kościelne w 2025 roku

Kościół

Nakazane święta kościelne w 2025 roku

Laptopy dla nauczycieli, w tym dla nauczycieli religii

Wiadomości

Laptopy dla nauczycieli, w tym dla nauczycieli religii

Ewangelia Jezusa Chrystusa to jest nasza dobra wiadomość

Wiara

Ewangelia Jezusa Chrystusa to jest nasza dobra wiadomość

11 stycznia 2025 r. wejdą w życie zmiany w prawie...

Wiadomości

11 stycznia 2025 r. wejdą w życie zmiany w prawie...

Małopolskie: Znaleziono ciało proboszcza na plebanii

Kościół

Małopolskie: Znaleziono ciało proboszcza na plebanii

Co z postem w piątek w oktawie Bożego Narodzenia?

Kościół

Co z postem w piątek w oktawie Bożego Narodzenia?

Policja tłumaczy się z najazdu na klasztor w poszukiwaniu...

Wiadomości

Policja tłumaczy się z najazdu na klasztor w poszukiwaniu...

Niepokojące informacje o stanie zdrowia ks. Michała...

Wiadomości

Niepokojące informacje o stanie zdrowia ks. Michała...