Niejako kropkę nad i stawia Symeon, którego słowa recytuje Kościół w modlitwie brewiarzowej: „Teraz, o Panie, pozwól odejść swemu słudze w pokoju, według słowa Twojego, bo moje oczy ujrzały Twoje zbawienie, któreś przygotował wobec wszystkich narodów: Światło na oświecenie pogan i chwałę ludu Twego, Izraela” (por. Łk 2, 29-32).

Mimo że święto kończące okres Bożego Narodzenia jest w Polsce traktowane w dalszym ciągu maryjnie, ma ono chrystocentryczny charakter. Wprawdzie nie tracimy w tym dniu sprzed oczu Matki Najświętszej, ale uświadamiamy sobie, że Jej największą zasługą był ten właśnie fakt: iż dała światu Boga.

Zostawiając mrok za sobą

Jak napisał św. Sofroniusz, Bogurodzica niosła w swych ramionach Światło prawdziwe, idąc na spotkanie tych, którzy pozostawali w mroku śmierci. Prawdopodobnie z tego powodu święto Ofiarowania nazywane jest wspomnieniem Matki Bożej Gromnicznej. „Dlatego właśnie podążamy – pisze św. Sofroniusz – trzymając zapalone pochodnie, dlatego biegniemy, niosąc światła. Okazujemy w ten sposób, że zajaśniało nam Światło”.

Zapalone gromnice symbolizują Chrystusa, ale też zachęcają do misyjnej działalności. Jak bowiem mrok ustępuje pod naporem promieni świetlnych, tak pogaństwo powinno ustępować miejsca prawdziwej wierze. Ciekawa interpretacja liturgicznej symboliki światła nawiązuje do zwyczaju roratniego. Wtedy to ludzie zmierzają do kościoła, trzymając w rękach lampiony, ale gdy wracają z liturgii o świcie, nie muszą już używać sztucznego światła, gdyż nad ich głowami świeci słońce.

Lekcja pobożności

Na temat ofiarowania Chrystusa w świątyni wspomina tylko św. Łukasz, który jako jedyny ewangelista zajmuje się dzieciństwem Zbawiciela. Maryja, podobnie jak każda kobieta żydowska, po urodzeniu musiała złożyć w świątyni ofiarę, by doznać oczyszczenia. Stary Testament dokładnie przewidywał, jakie zwierzęta należało ofiarować. Jak dowiadujemy się z przekazu Łukaszowego, Najświętsza Rodzina nie należała do bogatszej części społeczeństwa, gdyż złożyła w ofierze synogarlice, a więc dokładnie taką ofiarę, jaką przewidywało prawo w odniesieniu do biednych.

W ewangelicznym przekazie nie ma mowy o wykupieniu Chrystusa, mimo że obowiązkiem Żydów było wykupienie pierworodnego potomka. Nie tylko zresztą potomka, gdyż w przypadku zwierząt domowych stosowano ten sam rytuał. Odstępowano od niego, gdy zwierzęta przeznaczone były na zabicie. Prawdopodobnie ta właśnie okoliczność zdecydowała, że rodzice Chrystusa nie odbyli tej praktyki. Tym bardziej że – jak wiemy z biblijnych przekazów – byli pobożnymi żydami, którzy przestrzegają Prawa, dlatego składają ofiarę czy uczestniczą w pielgrzymkach. Jest jeszcze jedna okoliczność, z powodu której Józef i Maryja nie wykupili Chrystusa: jako Syn Boży całkowicie należał on przecież do Ojca.

Proroctwo i spełnienie

Liturgia święta Ofiarowania przeniknięta jest tym jednym faktem: wypełnieniem proroctwa Malachiasza o tym, że do świątyni jerozolimskiej przyjdzie w pewnym momencie oczekiwany Pan i Władca (zob. Ml 3, 1). To właśnie proroctwo wypełniło się wtedy, kiedy Maryja i Józef przynieśli do świątyni jerozolimskiej Dziecię w 40. dniu po urodzeniu.

Św. Sofroniusz wyjaśnia: „My także, przyjąwszy w wierze Chrystusa przychodzącego do nas z Betlejem, z pogan staliśmy się ludem Bożym, albowiem to Chrystus jest zbawieniem danym nam od Boga Ojca”.

Nieprzypadkowa jest zatem w świątyni jerozolimskiej obecność Symeona, któremu Duch Święty przepowiedział, że nie umrze, dopóki nie zobaczy Zbawiciela. Jego oczekiwanie symbolizuje tęsknotę całego narodu wybranego, który przez wieki oczekiwał Mesjasza. Nie tylko zresztą naród wybrany oczekiwał Chrystusa, gdyż jak się dowiadujemy ze słów Symeona, Chrystus stanie się wybawicielem całej ludzkości, nie wyłączając pogan.

Nieprzypadkowa jest także obecność Anny, która jest znakiem, że do składania świadectwa o Chrystusie są zobowiązani wszyscy, zarówno mężczyźni, jak i kobiety. Doniosłość tego przekazu na pewno łatwiej jest zrozumieć przy uwzględnieniu faktu, że w kulturze semickiej przed dwoma tysiącami lat pozycja kobiety była zupełnie inna niż dziś.

Nieprzypadkowa jest wreszcie sama świątynia jerozolimska, a dokładniej miasto Jerozolima, które zapowiada późniejsze dzieło odkupienia. Symeon przepowiada Maryi, że Jej serce zostanie przeszyte mieczem. Proroctwo Symeona zapowiada śmierć Chrystusa na krzyżu.