LIDIA DUDKIEWICZ: - Księże Biskupie, rozmawiamy w ważnym momencie przygotowań do Światowych Dni Młodzieży, które w 2016 r. odbędą się w Krakowie. 14 grudnia br. Krzyż ŚDM przybędzie z Czech do Polski i od Opola rozpocznie nowy etap peregrynacji. Wraz z obrazem Matki Bożej „Salus Populi Romani” - Ocalenia Ludu Rzymskiego będzie pielgrzymował po Polsce do 20 lipca 2016 r. Światowe Dni Młodzieży odbywają się od 1986 r. Świat bardzo zmienił się od tamtej pory. Młodzi też są teraz inni. Z jakimi problemami młodych ludzi musi się zmierzyć papież Franciszek?

BP HENRYK TOMASIK: - Młodzież ma swoje problemy: niepokój o przyszłość własną i swoich krajów, często brak perspektyw, problemy materialne aż po biedę, bezrobocie, trudne warunki rodzinne, napięcia społeczne, brak autorytetów moralnych - to tylko niektóre sprawy, z którymi młodzież z całego świata przyjedzie do Krakowa w lipcu 2016 r. Świat rzeczywiście się zmienia. Młodzież także. Niezmienna jest jednak Ewangelia, niezmienna jest także misja Ojca Świętego. Jezus Chrystus powiedział do św. Piotra: „Ja prosiłem za tobą, żeby nie ustała twoja wiara. Ty ze swej strony utwierdzaj twoich braci” (Łk 22, 32). W tę wielką misję utwierdzania braci w wierze wchodzi każdy następca św. Piotra. Opatrznościowym czasem „utwierdzania braci w wierze” był pontyfikat Ojca Świętego Jana Pawła II. Tę misję podjął teraz Ojciec Święty Franciszek i ją realizuje. Jego najważniejszym zadaniem jest pomoc młodzieży w pogłębionym odkrywaniu Chrystusa i ożywianiu wiary młodego pokolenia oraz ukazanie miejsca młodego człowieka w wielkiej wspólnocie Kościoła.

- Janowi Pawłowi II chodziło w Dniach Młodzieży o nieustanne, naglące wezwanie do budowania życia i wiary na skale, którą jest Chrystus. Jak przekłada się to na konkrety?

- Ojciec Święty Jan Paweł II wpisał się w historię Kościoła jako nauczyciel zatroskany o wiarę młodych ludzi. W nauczaniu Papieża Polaka centralne miejsce zajmowała Osoba Jezusa Chrystusa. Przypomnijmy jego słowa z 1983 r.: „Ja jestem wśród was właśnie po to, ażeby mówić wam o Chrystusie, aby postawić wasze umysły, waszą wolę, wasze ideały wobec Jego Osoby, Jego orędzia, Jego wymagań; by zachęcić was do przeżycia z zapałem i z zaangażowaniem lat młodości, w łączności z Nim i ze wzrokiem zwróconym ku przyszłej rzeczywistości, która będzie taka, jaką wy ukształtujecie i zbudujecie dzień po dniu, poczynając od chwili obecnej” (Spotkanie z młodzieżą, Monza - Włochy, 21 maja 1983, „L’Osservatore Romano”, wyd. polskie, 5-6/1983).
Jan Paweł II zachęcał młodych do nieustannego odkrywania Jezusa Chrystusa. Ukazywał Go jako ideał dla młodego człowieka: „Jezus Chrystus nie przestaje być Ideałem, najdoskonalszym Wzorem człowieczeństwa. Młodzi patrzą w Jego kierunku, ponieważ młodość oznacza szczególne «zapotrzebowanie» na wzór człowieczeństwa: na człowieczeństwo pełne, proste i przejrzyste, na człowieczeństwo «wzorcze». «Zapotrzebowanie» na takie człowieczeństwo jest szczególnie mocne u ludzi młodych, ponieważ im najbardziej narzucają się pytania: Jaki ma być człowiek? Jakim człowiekiem warto być? Kim mam być ja sam, aby wypełnić właściwą treścią to człowieczeństwo, które jest mi dane?” (Jubileusz młodzieży, 15 kwietnia 1984 r., „L’Osservatore Romano”, wyd. polskie, 4/1984).
Osoba Jezusa Chrystusa, zdaniem Jana Pawła II, powinna znaleźć się w centrum życia młodego człowieka. „Jedynie Chrystus jest kamieniem węgielnym, na którym można w sposób trwały zbudować swoje życie. Jedynie Chrystus - poznany, kontemplowany i umiłowany - jest wiernym przyjacielem, który nigdy nas nie zawodzi, który towarzyszy nam w drodze i którego słowa rozpalają nasze serca” (Toronto, Czuwanie modlitewne, 27 lipca 2002 r., „L’Osservatore Romano”, wyd. polskie 9/2002).

- Głównym znakiem Światowych Dni Młodzieży jest krzyż, który peregrynuje od spotkania do spotkania. Właśnie dociera do Polski. Proszę przybliżyć historię tego krzyża i cel jego peregrynacji.

- Bardzo ciekawa jest historia Krzyża Światowych Dni Młodzieży. 13 marca 1983 r. Ojciec Święty Jan Paweł II dokonał otwarcia Centrum Młodzieżowego San Lorenzo. Ośrodek ten jest zlokalizowany w pobliżu Bazyliki św. Piotra w Rzymie, przy Via Pfeiffer. W homilii wygłoszonej podczas poświęcenia tego ośrodka Papież powiedział: „Centrum staje się w ten sposób siłą rzeczy miejscem, w którym ma królować Krzyż. Dokąd pójść w tym świecie, z grzechem i winą, bez Krzyża? Krzyż bierze na siebie całą nędzę świata, która rodzi się z grzechu. On objawia się jako znak łaski” („L’Osservatore Romano”, wyd. polskie, 3/1983).
Młodzież skupiona przy tym ośrodku włączyła się w uroczystość otwarcia Jubileuszowego Roku Odkupienia - 25 marca 1983 r. Tego dnia o godz. 17 Ojciec Święty przybył do kościoła Sancti Stephani Aethiopum, znajdującego się w Ogrodach Watykańskich. Przy tej starożytnej świątyni na Papieża oczekiwali kardynałowie, biskupi, kapłani oraz alumni. Przybyła także młodzież z Centrum San Lorenzo. Młodzież przyniosła prosty, drewniany, duży krzyż o wymiarach: 380 cm x 175 cm. Został on włączony do procesji pokutnej, której przewodniczył Ojciec Święty Jan Paweł II. Procesja, przy śpiewie Litanii do Wszystkich Świętych, przeszła przez Plac św. Piotra i zatrzymała się w atrium Bazyliki św. Piotra. O godz. 17.40 Jan Paweł II podszedł do Drzwi Świętych. Uderzył trzy razy ozdobnym młotkiem i wypowiadając słowa: „Otwórzcie drzwi sprawiedliwości”, dokonał otwarcia Roku Świętego. Po otwarciu Drzwi Świętych Jan Paweł II przeszedł przez nie jako pierwszy pielgrzym. Tuż za nim przez Drzwi Święte przeszła młodzież z dużym drewnianym krzyżem, który został następnie ustawiony obok konfesji św. Piotra i stał się znakiem Nadzwyczajnego Jubileuszu Odkupienia. Pozostał tam przez 394 dni, aż do zakończenia Roku Świętego w Niedzielę Wielkanocną 22 kwietnia 1984 r. Ojciec Święty dokonał wówczas zamknięcia Drzwi Świętych. Zaraz po tej ceremonii w atrium Bazyliki św. Piotra Jan Paweł II przekazał Krzyż Roku Świętego młodzieży (nie był to jeszcze Światowy Dzień Młodzieży) i powiedział: „Umiłowani młodzi, u kresu Roku Świętego powierzam wam znak tego Roku Jubileuszowego: krzyż Chrystusa. Ponieście go na cały świat jako znak miłości, którą Pan Jezus umiłował ludzkość, i głoście wszystkim, że tylko w Chrystusie umarłym i zmartwychwstałym jest ratunek i odkupienie” („L’Osservatore Romano”, wyd. polskie, 4/1984).
Krzyż Roku Świętego, przekazany młodzieży przez Ojca Świętego Jana Pawła II na zakończenie Wielkiego Jubileuszu Odkupienia 22 kwietnia 1984 r., stał się „Krzyżem Młodych”, „Krzyżem Pielgrzymującym”, a po pewnym czasie otrzymał tytuł: „Krzyż Światowych Dni Młodzieży”.
Na Jasnej Górze, podczas czuwania modlitewnego 14 sierpnia 1991 r. Jan Paweł II powiedział: „Pośrodku naszego czuwania stanął krzyż. Wnieśliście ten krzyż i ustawiliście w środku. W tym krzyżu objawiło się do końca Boskie «Jestem» nowego i wiecznego Przymierza. «Tak (...) Bóg umiłował świat, że Syna swego Jednorodzonego dał, aby [człowiek] nie zginął, ale miał życie wieczne» (J 3,16). Krzyż - zapis tej niepojętej miłości. Krzyż - znak objawiający, że «Bóg jest miłością» (1 J 4, 8)” („L’Osservatore Romano”, wyd. polskie, 8/1991).
W Orędziu na XII Światowy Dzień Młodzieży, który miał miejsce w Paryżu w 1997 r., Jan Paweł II używał jeszcze określenia „Krzyż Roku Świętego”. Pisał wówczas: „Rzesza młodych ludzi wierzących w Chrystusa, idących za Krzyżem Roku Świętego, stanie się jeszcze raz żywą ikoną Kościoła pielgrzymującego po drogach świata, a poprzez spotkania poświęcone modlitwie i refleksji, poprzez dialog jednoczący niezależnie od różnic języka i rasy oraz dzielenie się ideałami, problemami i nadziejami przeżyje doświadczenie rzeczywistości obiecanej przez Jezusa: «gdzie są dwaj albo trzej zebrani w imię moje, tam jestem pośród nich» (Mt 18, 20)” („L’Osservatore Romano”, wyd. polskie, 10/1996).
Podczas spotkania z młodzieżą w Rzymie na Lateranie 2 kwietnia 1998 r. Ojciec Święty wprowadził już określenie „Krzyż Światowego Dnia Młodzieży”: „Jak bowiem dobrze wiecie, niebawem przybędzie do Rzymu Krzyż Światowego Dnia Młodzieży, który ja sam przekazałem młodym w 1984 r., na zakończenie Roku Świętego Odkupienia. Odbył on pielgrzymkę po różnych kontynentach, teraz zaś wraca do naszego miasta, do stolicy chrześcijaństwa. W najbliższą Niedzielę Palmową, na zakończenie Mszy św. sprawowanej na Placu św. Piotra, przedstawiciele młodzieży Paryża przekażą go młodym Włochom i w ten sposób rozpoczną się przygotowania do Światowego Dnia Młodzieży Roku 2000, który obchodzony będzie w Rzymie, w sercu Wielkiego Jubileuszu” („L’Osservatore Romano”, wyd. polskie, 5-6/1998).
W Orędziu na XV Światowy Dzień Młodzieży (Rzym, 2000) Jan Paweł II sam przypomniał o związku Krzyża Roku Świętego ze Światowymi Dniami Młodzieży. Napisał wtedy: „Piętnaście lat temu, na zakończenie Świętego Roku Odkupienia, powierzyłem wam wielki drewniany krzyż, zachęcając was, byście nieśli go przez świat jako znak miłości Pana Jezusa do ludzi i jako orędzie, że zbawienie i odkupienie jest tylko w Chrystusie, który umarł i zmartwychwstał. Od tamtego czasu, gdy podjęły go wasze ofiarne ramiona i serca, odbywa on długą i nieprzerwaną pielgrzymkę przez kontynenty, ukazując, że krzyż idzie z młodymi, a młodzi idą z krzyżem. Wokół «Krzyża Roku Świętego» narodziła się i rozwinęła inicjatywa Światowych Dni Młodzieży. Są one swoistymi «przystankami» na waszym szlaku młodych chrześcijan oraz nieustannym i naglącym wezwaniem, by budować życie na skale, którą jest Chrystus” („L’Osservatore Romano”, wyd. polskie, 9-10/1999).
Krzyż jest znakiem. Jest znakiem Chrystusa Ukrzyżowanego i Zmartwychwstałego. Modlitwa przy Krzyżu Światowych Dni Młodzieży jest wyznaniem wiary w Syna Bożego i dzieło Odkupienia. Jest dziękczynieniem za bezgraniczną miłość Zbawiciela. Modlitwa przy tym krzyżu jest wejściem w wielką sztafetę młodych serc. Na ten krzyż patrzyły miliony młodych oczu. Tego krzyża dotykały tysiące młodych rąk. Przy tym krzyżu miliony młodych serc wyznawały swoją wiarę i miłość do Chrystusa.
Pielgrzymka Krzyża Światowych Dni Młodzieży i kopii obrazu Matki Bożej „Salus Populi Romani” jest bardzo ważną formą duchowego przygotowania do Światowych Dni Młodzieży w Krakowie w 2016 r.

PS: Bp Henryk Tomasik wkrótce będzie ponownie gościł na łamach „Niedzieli”, aby przedstawić stan polskich przygotowań do ŚDM w Krakowie w 2016 r.