Określenie Apostoł Bożego Miłosierdzia wiąże się bezpośrednio z długoletnią, szczególnie bliską i serdeczną, zażyłością Papieża z krakowskimi Łagiewnikami – niegdyś miejscem pracy, mistycznych objawień i śmierci s. Faustyny, nazywanej często, zwłaszcza po jej beatyfikacji przez niego w 1993 r. i kanonizacji w roku 2000, Sekretarką i Apostołką Jezusa Miłosiernego. Dzisiaj – także za sprawą polskiego Papieża, który w 2002 r. konsekrował tam wspaniałą bazylikę – to główny ośrodek kultu tak bardzo potrzebnego światu Bożego Miłosierdzia. A od niedawna, bo od 2009 r. – również miejsce, gdzie w bliskim sąsiedztwie bazyliki rozpoczęto budowę wielofunkcyjnego Centrum Jana Pawła II „Nie lękajcie się!”.
Robotnik w drewniakach
Jak wiadomo, związki Karola Wojtyły z Łagiewnikami sięgają okresu jego wczesnej młodości, kiedy to w latach 1940-44, podczas wojny i niemieckiej okupacji, pracował w tamtym rejonie jako zwykły robotnik, przychodzący do pracy w drewniakach. Najpierw na Zakrzówku, w kamieniołomie zaopatrującym w wapień pobliską fabrykę sody oczyszczonej Solvay, a potem w tym właśnie, dziś już nieistniejącym, zakładzie chemicznym.
Pomóż w rozwoju naszego portalu
Reklama
Kilkanaście dużych osadników dla poprodukcyjnych odpadów sodowych, które rozmieszczano od brzegów rzeki Wilgi w kierunku Borku Fałęckiego, utworzyło tam później, przy ich odwadnianiu, charakterystyczne formacje osadowe – tzw. Białe Morza. Na archiwalnych zdjęciach telewizyjnej Kroniki Krakowskiej i fotografiach z lat 70. i 80. ubiegłego wieku zdać się one mogą nawet w pewnym stopniu malownicze, ale, niestety, okazały się bardzo szkodliwe dla środowiska. Na szczęście po likwidacji, rozebraniu i wyburzeniu zabudowań Solvayu w latach 1989-96 te rozległe poprzemysłowe tereny zostały całkowicie przekształcone i zrekultywowane. Na części z nich powstało wielkie centrum handlowo-usługowe, na drugiej zaś – początkowo rekreacyjnej, zadrzewionej i zazielenionej – wyrosło niedawno okazałe papieskie Centrum „Nie lękajcie się!”. Owych Białych Mórz, czyli płaskich wysypisk sodowych, bielejących w słońcu, dawno już tam nie ma. Pozostał jednak po nich trwały ślad w jeszcze jednym, tym razem wyraźnie metaforycznym, przydomku św. Jana Pawła II: Papież z Białych Mórz.
To poetyckie miano stało się też tytułem zrealizowanego pod koniec ubiegłego roku w Krakowie nieco ponadpółgodzinnego dokumentu telewizyjnego, który w pierwszej części przypomina m.in. robotniczy okres biografii Karola Wojtyły, w drugiej zaś – najważniejsze momenty z historii jego bliskich związków z sanktuarium w Łagiewnikach oraz budowy centrum i sanktuarium jego imienia. Zrozumiałe więc, że właśnie tam 18 stycznia br. odbył się uroczysty pokaz filmu, który popularyzuje i na nowo zbiera w pewną całość łagiewnickie wątki biografii polskiego Papieża.
Pomocnik strzałowego
Na początku projekcji ważne wydarzenia z młodzieńczych lat Karola Wojtyły, po przeprowadzce w 1938 r. wraz z ojcem do Krakowa i zamieszkaniu w domu przy ul. Tynieckiej 10, wylicza przed kamerą ks. prof. Jan Machniak z Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II. Jego wywód, opisujący literackie i teatralne próby ówczesnego studenta polonistyki UJ, a potem uczestnika tajnych kompletów, stwarza kontrastowe tło dla przypomnienia znanych faktów z okresu ciężkiej pracy fizycznej przyszłego Papieża – najpierw w kamieniołomie na Zakrzówku, a później w fabryce Solvay.
Reklama
Pewną nowością jest tu kilka, z lekka sepiowanych, krótkich inscenizacji z udziałem nowohuckiego aktora Michała Sudka. Z powodzeniem wciela się on w postać młodego Karola – ówczesnego pomocnika tzw. strzałowego, Franciszka Łabusia, który był górnikiem odkrywkowym w dawnym krakowskim kamieniołomie. Na uwagę zasługują też krótkie wypowiedzi wspomnieniowe córki p. Łabusia – Janiny Wróbel i jego wnuka Piotra, a także parę innych miniwywiadów z osobami z kręgu dawnego Solvayu, które charakteryzują niezwykłą postać przyszłego Papieża.
On sam, oczywiście, także pojawia się w szeregu archiwalnych przypomnień, np. w migawkowych urywkach relacji ze swych odwiedzin Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie w 1999 r. czy też z ostatniej wizyty w łagiewnickim sanktuarium w 2002 r., kiedy to zawierzył cały świat Bożemu Miłosierdziu. Ale jest też obecny w słowach swoich młodzieńczych wierszy oraz fragmentach z „Autobiografii”, odnoszących się do jego robotniczych doświadczeń. Te ostatnie – w interpretacji Krzysztofa Gosztyły i Michała Sudka – zostały zapożyczone z audiobooka Wydawnictwa Literackiego.
Łagiewnickie wątki papieskie, również te związane z budową Centrum Jana Pawła II „Nie lękajcie się!”, wieńczy w tym filmie efektowne ujęcie z lotu ptaka, ukazujące ogromną rzeszę pielgrzymów na rozległym obszarze między kościołem z relikwiami św. Faustyny, bazyliką Bożego Miłosierdzia a nowym kościołem z relikwiami Papieża z Białych Mórz. Ujęcie to dobrze ukazuje symbolikę związaną z wzajemnym usytuowaniem tych ważnych obiektów sakralnych, których względna bliskość wyraża też głęboką więź duchową pomiędzy Apostołką i Apostołem Bożego Miłosierdzia i jednocześnie świadczy o tym, że ich apostolstwo oddziałuje nadal nadzwyczaj skutecznie i owocnie w tym symbolicznym miejscu. A zdać się może również spełnieniem planu Bożej Opatrzności, o czym wcześniej z głębokim przekonaniem mówi przed kamerą s. Gaudia Skass ZMBM.
„Papież z Białych Mórz” – scenariusz i realizacja: Bogusława Stanowska-Cichoń, współpraca: Marek Szczepanek, operator obrazu: Artur Uczkiewicz, montaż: Jacek Galica, produkcja: Gmina i Miasto Wieliczka oraz TVP; 2014 r., 36 min.