Słowa te napisała Małgorzata Glabisz-Pniewska we wstępie do wywiadu rzeki z Jonathanem Luxmoore’em. Na stronicach spotkali się dziennikarka z dziennikarzem. Polka z Brytyjczykiem. Oboje specjalizują się w tematyce społecznej i kościelnej.

Największe polskie województwo

Moment wstąpienia Polski do Unii Europejskiej w 2004 r. dla wielu Polaków oznaczał pojawienie się wyjątkowej szansy. Wielka Brytania była pierwszym z krajów wspólnoty, które otworzyły swoje granice dla ludzi chcących podjąć tam pracę. Była to więc okazja do prawdziwego skoku ekonomicznego, skoku w dobrobyt. – W tamtym czasie wielokrotnie podróżowałam do Wielkiej Brytanii służbowo i prywatnie – mówi Małgorzata Glabisz-Pniewska. – Był to czas wielu rozmów z rodakami.

Dziennikarka zwraca uwagę na dużą liczbę wyjeżdżających w tamtym czasie na Wyspy oraz na fakt, że wielu z nich nie znało historii Wielkiej Brytanii, aktualnych tamtejszych uwarunkowań, a nawet języka.

– To mnie zaskakiwało – wspomina. – Na miejscu wielu znajdowało pracę, ale zdarzali się też emigranci, którym zabrakło szczęścia. Do rangi symbolu urósł przecież dworzec Wiktoria, na którym Polacy koczowali i dzielili dramat bezdomności. Doświadczenie tamtych spotkań skłoniło mnie do zgłębienia tego tematu.

Interesowała mnie też druga strona: jak postrzegają nas Anglicy. Znałam w Polsce dziennikarza Jonathana Luxmoore’a. Jako korespondent współpracujący m.in. z redakcją Polskiego Radia zajmował się tematyką kościelną. Zaczęło się od naszych rozmów na antenie czy wysłuchania felietonów jego autorstwa. Nie cały materiał został wyemitowany, więc pojawił się pomysł na książkę.

W cieniu Brexitu

Na problematykę polsko-brytyjską nowe światło rzuca niewątpliwie Brexit. Autorka miała okazję przed kilkoma miesiącami rozmawiać z Polakami na ten temat. – Zderzają się dwie koncepcje – mówi. – Z jednej strony Wielka Brytania chętnie przyjmowała Polaków, z drugiej – pojawiają się dzisiaj sygnały odwrotne. Choć trzeba pamiętać o procentach. Statystyka podpowiada, że tylko ok. połowy społeczeństwa chciało opuszczenia Unii, a wybór ten wcale też nie musi oznaczać niechęci do naszych rodaków, mimo że ostatnio w mediach eksponuje się przypadki tej niechęci czy nawet przemocy. Zjawisko to jest jednak marginalne.

Tłem rozmowy dziennikarzy jest religia. Wątek Kościoła był o tyle ważny, o ile Polacy docierający do Wielkiej Brytanii szukali kontaktu z Kościołem. Trzeba pamiętać, że przede wszystkim szukali polskich parafii. Brytyjscy katolicy mieli nadzieję, że Polacy zapełnią ich kościoły, i w tym kontekście pojawiły się pewne kontrowersje.

Opowieść o dwóch krajach

Książka ta jest więc opowieścią o dwóch krajach, dla których religia była wielką siłą napędową i tak – wbrew pozorom – pozostało do dziś. Traktuje o zawiłych kwestiach teologiczno-historycznych przeplatających się z codziennym życiem współczesnych ludzi.

Problemy podejmowane w rozmowach z Jonathanem Luxmoore’em inspirowane były historycznymi i bieżącymi wydarzeniami w Polsce i w Wielkiej Brytanii, ze świata zarówno polityki, jak i Kościoła widzianego w różnych aspektach. Tak więc autorzy książki starają się zilustrować otaczające nas zjawiska i próbują wyjaśnić różnice, kontrasty oraz narosłe przez lata uprzedzenia i nieporozumienia, które fałszują obraz naszych narodów i kultur. Ale „Szepty Boga” to także dowód na to, jak wiele nas łączy i jak ogromnie dużo – historycznie i współcześnie – zawdzięczają sobie oba kraje.

„Szepty Boga. Z Jonathanem Luxmoore’em rozmawia Małgorzata Glabisz-Pniewska”. Wydawnictwo Homo Dei, 2016; dystrybucja@homodei.com.pl ; tel. 12 656 29 88.

* * *

Jonathan Luxmoore
jest znakomitym rozmówcą, biegłym zarówno w sprawach Kościołów działających w Wielkiej Brytanii, jak i w kwestii jej historii. Jest przy tym rasowym dziennikarzem, więc nie stroni od politycznego kontekstu – np. szkockiego referendum – który chętnie naświetla czytelnikom.

Małgorzata Glabisz-Pniewska
jest dziennikarką Polskiego Radia, publicystką, absolwentką Wydziału Filozofii ATK w Warszawie. Współpracuje z tygodnikiem „Idziemy”, publikowała także na łamach „Przeglądu Powszechnego”, „Our Sunday Visitor” (USA) oraz „The Universe” (Wielka Brytania). Jest autorką audycji i reportaży radiowych, m.in. z USA, Wielkiej Brytanii i Bliskiego Wschodu – o tematyce religijnej, społecznej i kulturalnej. Mieszka i pracuje w Warszawie.