Uroczysta Msza św. odprawiona 9 września br. na stadionie w Czudcu z okazji 15. rocznicy koronacji wizerunku Matki Bożej Łaskawej oraz jubileuszu 300. rocznicy poświęcenia kaplicy różańcowej i wprowadzenia tam obrazu Pani Czudeckiej zgromadziła licznych czcicieli Matki Bożej. Po Eucharystii przed ołtarzem polowym odbyła się prezentacja grup wieńcowych przybyłych na powiatowe i gminne dożynki.

Od wieków słynąca łaskami

Tak nazwał Matkę Bożą Czudecką ks. Mieczysław Barć, autor przepięknej nowenny do Matki Bożej Łaskawej Królowej Różańca Świętego. Tutejsze sanktuarium jest jednym z wielu w diecezji rzeszowskiej, a jednak wyjątkowym z uwagi na to, że znajdujący się tu obraz należy do najstarszych wizerunków Matki Bożej w całej diecezji. To obraz, który kryje w sobie tajemnicę, a jest nią ukryte pod obecnym, widocznym wizerunkiem, smutne i zadumane oblicze Matki Bożej. Zostało ono odkryte podczas badań, jakim poddano obraz przed uroczystością koronacji w 2002 r. Powstanie obrazu niektórzy badacze datują już na koniec XV wieku.

Z dziejów parafii i obrazu

Parafia czudecka istnieje co najmniej od 1326 r. Nasi przodkowie modlili się wówczas w kościele św. Marcina, ale już pod koniec XV wieku ówcześni właściciele Czudca, Strzyżowscy, wznieśli w centrum miasteczka nowy, większy kościół św. Zofii. Na jego miejscu w latach 1713-24 wybudowano istniejący do dziś kościół Trójcy Świętej, którego pierwszym proboszczem był ks. Andrzej Pruski, późniejszy biskup przemyski.

Obraz Matki Bożej umieszczono w ołtarzu kaplicy południowej, a poświęcenia kaplicy dokonał Jan Konstanty Morzkowski opat klasztoru św. Benedykta w Ostrzychomiu. Było to, jak mówią zapiski, 8 września 1717 r. – tego samego dnia, kiedy na Jasnej Górze w Częstochowie odbyła się pierwsza w Polsce koronacja obrazu Matki Bożej.

Dla mieszkańców Czudca oraz okolicznych wsi i miasteczek oba wydarzenia niewątpliwie odgrywały ogromną rolę. Wizerunek Matki Bożej Łaskawej z Czudca czcili przede wszystkim właściciele ziem czudeckich, z najznamienitszym spośród nich Józefem Grabieńskim, fundatorem obecnego kościoła i niezwykle hojnym darczyńcą. W 1717 r. ufundował on bowiem w Czudcu prepozyturę o dwóch mansjonarzach, których obowiązkiem było m.in. codzienne odprawianie mszy św. za fundatora oraz śpiewanie pieśni maryjnych, założył też szpitale ubogich i troszczył się o ich zabezpieczenie materialne.

Inwentarze odnotowują, że Matkę Bożą otaczali czcią także mieszczanie i chłopi. Przy kościele działał chór mieszczan oraz liczne bractwa religijne, a członkowie cechów rzemieślniczych występowali na uroczystościach kościelnych, nosząc chorągwie cechowe. Szczególną rolę odgrywało Bractwo Różańca Świętego, założone w Czudcu w drugiej połowie XVII wieku, a istniejące jeszcze do końca wieku XIX.

Czasy zaborów spowodowały, że z kościoła czudeckiego i z kaplicy zniknęły znajdujące się tam cenne wota składane w ciągu wielu lat przez czcicieli Matki Bożej. Zaborca pozbawił świątynię skarbów będących świadectwem wdzięczności za otrzymane łaski. Zaraz po wojnie w 1946 r. poświęcono parafię czudecką Niepokalanemu Sercu Najświętszej Maryi Panny, a po latach, w 1968 r., ks. Piotr Szkolnicki potwierdził zapisem w kronice, że wizerunek Matki Bożej Łaskawej otoczony jest wielką czcią wiernych.

Historycznym wydarzeniem wielkiej wagi była uroczystość koronacji obrazu Matki Bożej Czudeckiej – 8 września 2002 r. – która zgromadziła tysiące czcicieli Pani Łaskawej. Koronacji dokonał bp Kazimierz Górny w asyście czterech biskupów i z udziałem kilkuset kapłanów. Wtedy to ówczesny proboszcz, ks. dr Stanisław Kopeć, który z poświęceniem podjął się wielkiego dzieła doprowadzenia do koronacji wizerunku Matki Bożej Łaskawej, wypowiedział pamiętne słowa ślubowania: „W imieniu własnym i moich następców ślubuję, że dołożę wszelkich starań, aby Matka Boża Czudecka była znana, czczona i kochana. Równocześnie zawierzam Tobie – Pani Czudecka wszystkich czcicieli gromadzących się przed Twoim obliczem, tu w Czudcu i wszędzie tam, gdzie Twój cudowny wizerunek będzie obecny”.

Rocznica

Uroczystość 15. rocznicy koronacji wizerunku Matki Bożej Łaskawej Królowej Różańca Świętego odbyła się 9 września br. Duchowe przygotowania do tego wydarzenia przeprowadził wcześniej ks. dr Paweł Pietrusiak, rektor Wyższego Seminarium Duchownego w Rzeszowie, w czasie triduum poświęconego rozważaniu tajemnic wiary oraz wierności Bogu i Jego Matce.

W pięknym wrześniowym słońcu bp Jan Wątroba przewodniczył Mszy św. koncelebrowanej z udziałem ks. dr. Stanisława Kopcia, pierwszego kustosza sanktuarium oraz ks. Antoniego Kocoła, obecnego proboszcza i kustosza, a także wielu kapłanów z diecezji i księży rodaków. Od rana na stadionie w Czudcu trwały przygotowania modlitewne do uroczystości. Najpierw wystąpiła młodzież z programem słowno-muzycznym, a następnie ks. Paweł Płaziak poprowadził modlitwę różańcową. Poruszającym widokiem, zwłaszcza dla wszystkich pamiętających dzień koronacji, był widok pielgrzymów idących wraz z kapłanami, aby we wspólnocie modlitewnej uczcić Matkę Bożą.

Uroczystość odbyła się z udziałem zaproszonych gości – wśród których znaleźli się parlamentarzyści oraz przedstawiciele władz województwa podkarpackiego, powiatu strzyżowskiego i gmin powiatu, a także dyrektorzy placówek oświatowych i kulturalnych, poczty sztandarowe szkół oraz Ochotniczych Straży Pożarnych – jak też licznie zgromadzonych mieszkańców Czudca i sąsiednich miejscowości.

Ksiądz Biskup w kazaniu nawiązał do wydarzeń sprzed 15 lat, kiedy to odbyła się koronacja obrazu Matki Bożej Czudeckiej. Podkreślił, że wszyscy powinniśmy być żywą koroną Matki Bożej i swoim życiem dawać świadectwo wiary. Mówił również o pracy rolników i ogromnym jej znaczeniu. Liturgię uświetnił chór czudecki „Benedictus” oraz orkiestra działająca przy WSK w Rzeszowie.

Po Mszy św. przed ołtarzem zaprezentowano 24 wieńce dożynkowe, urzekające pięknem i kunsztem wykonania, gdyż uroczystość rocznicowa połączona była z dożynkami powiatowymi i gminnymi.

Rocznicowe obchody zakończyły się występem zespołu „Mały Śląsk” oraz wieczornym koncertem Eleni. Z okazji 15. rocznicy koronacji wydano album o sanktuarium w Czudcu.