Reklama

Niedziela Kielecka

IPN o relacjach polsko-żydowskich

Wokół pomocy, wokół kontrowersji

Przy symbolicznym pomniku Menora

TD

Przy symbolicznym pomniku Menora

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Relacje polsko-żydowskie w XX wieku. Badania – kontrowersje – perspektywy”, pod takim hasłem, w przeddzień 72. rocznicy pogromu Żydów w Kielcach, miejscowa Delegatura Instytutu Pamięci Narodowej (IPN) zorganizowała konferencję naukową, z udziałem kilkunastu historyków z ośrodków uniwersyteckich w całym kraju. Spotkanie odbyło się w Centrum Edukacyjnym IPN Przystanek historia.

Wyniki swoich badań zaprezentowali prelegenci, m.in. z IPN Kraków, IPN Kielce, IPN Białystok, z Uniwersytetu Śląskiego, Uniwersytetu Rzeszowskiego, Markowej, Dębicy, Lublina czy z Polskiej Akademii Nauk.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Szeroki dobór tematów i prelegentów służy lepszemu rozpoznaniu tła tragicznych wydarzeń w Kielcach, ale także wskazuje na działania alternatywne, do których odwołuje się podtytuł konferencji: „Wokół pomocy Żydom na ziemiach polskich pod okupacją niemiecką”.

Była mowa o znaczeniu historii mówionej w dokumentach archiwalnych, o postawach ludności górnośląskiej wobec Żydów, o ratowaniu Żydów przez ludność ukraińską Przemyśla, o przykładach niesienia pomocy w okręgu białostockim, postawach ziemiaństwa w dystrykcie radomskim i o pomocy w innych miejscach Kielecczyzny, np. w Szydłowcu czy Staszowie.

– Żydzi mieszkali w Polsce i znaleźli tu swoje miejsce. Wojna zburzyła ten układ i zbrodnicze prawo niemieckie stało się codziennością, niejednokrotnie warunkując zachowanie ludności polskiej i żydowskiej – mówiła dr Dorota Koczwańska-Kalita, naczelnik Delegatury IPN w Kielcach, otwierając obrady.

Dr Tomasz Domański (IPN Kielce) przytaczał przykłady pomocy Żydom w regionie kieleckim w świetle materiałów tzw. śledztwa Bielawskiego. Zaapelował o unikanie stereotypów, o opieranie się wyłącznie na faktach historycznych. Ewa Kołomańska z Muzeum Wsi Kieleckiej przedstawiła temat „Dzieci Kielecczyzny – świadkowie Zagłady, uczestnicy pomocy. Sprawiedliwi i niesprawiedliwi”. Prezentację swoją opierała m.in. na zbiorze wypracowań dziecięcych. Są one zgromadzone w Inspektoracie Szkolnym Kielce. To zbiór ok. 2 tys. przejmujących kart, stanowiacych niecodzienne źródło historyczne.

Reklama

Konferencja wskazywała także na inne konteksty. Dr Alicja Gontarek (BBH IPN/UMCS) omówiła polskie działania dyplomatyczne na rzecz żydowskich uchodźców w Hiszpanii. – Uzupełniały się JOINT i polskie inicjatywy; ewakuacja wzbudzała protesty, np. opinii francuskiej, gdy 500 Żydów kierowano do Maroka – mówiła. Dzięki współpracy Polski ok. 2 tys. Żydów skierowano do Brazylii, na Jamajkę, Kubę czy do Wielkiej Brytanii.

Dr Joanna Potaczek z Uniwersytetu Rzeszowskiego wskazała, że poza oficjalnymi danymi znane są nazwiska wielu osób, które pomagały Żydom, w tym ok. 30 już udokumentowanych, np. grupa sióstr zakonnych. Dr Arkadiusz Więch z Uniwersytetu Jagielońskiego krytycznie odniósł się do głośnej ostatnio książki „Dalej jest noc”, zarzucając autorom zignorowanie polskich źródeł, brak źródeł mówionych oraz recenzji publikacji. Jak potrzebna jest tego rodzaju refleksja naukowa, świadczyła duża obecność gości i dyskusja po każdym z paneli.

Główne uroczystości 72. rocznicy pogromu kieleckiego z 1946 r. odbyły się 4 lipca. Uczestniczył w nich m.in. bp Rafał Markowski – przewodniczący Komisji KEP ds. Dialogu z Judaizmem. Życzył on Kielcom, aby umiały budować wspólnotę wiary, dialogu i porozumienia. W południe, przy ulicy Planty 7, gdzie rozegrały się wydarzenia pogromu, kwiaty złożyli m.in. wojewoda świętokrzyski Agata Wojtyszek, prezydent Kielc Wojciech Lubawski i przedstawiciele władz miasta oraz reprezentanci Regionu Świętokrzyskiego NSZZ „Solidarność”. W tym dniu Instytut Pamięci Narodowej zaprosił także na wykład dr. Ryszarda Śmietanki-Kruszelnickiego, który mówił nt.: „Pogrom Żydów w Kielcach 4 lipca 1946 r. w świetle najnowszych badań i literatury przedmiotu. Analiza krytyczna”.

Kilkudniowe obchody zorganizowało także Stowarzyszenie im. Jana Karskiego. Był Marsz Pamięci i Modlitwy, odsłonięcie tablic pamięci, umieszczonych w bruku przed kamienicą, modlitwa na cmentarzu żydowskim na Pakoszu, którą poprowadził rabin Symcha Keller, z udziałem bp. Markowskiego oraz przedstawicieli wyznań chrześcijańskich. Obchody zakończyła Msza św. odprawiona 8 lipca w kościele akademickim.

Podziel się:

Oceń:

0 0
2018-07-17 13:10

[ TEMATY ]

Wybrane dla Ciebie

Mocniejsi od strachu

Mateusz Wyrwich

Są świadectwem ofiary poniesionej przez Polaków dla ratowania Żydów. Czasem bezimienni. Spaleni żywcem czy zakopani w zbiorowych mogiłach. Bez krzyża. Bez pamięci potomnych. Nieopisani w historii.

Więcej ...

Przerażające dane: 1937 osób między 15. a 17. rokiem życia skorzystało w ub.r. z tabletki "dzień po"

2024-03-27 09:25

Adobe Stock

Minister zdrowia Izabela Leszczyna poinformowała, że w ubiegłym roku 15-latki stanowiły 2 proc. osób korzystających z tabletki "dzień po". Dodała, że w tym czasie 1937 osób między 15. a 17. rokiem życia skorzystało z tabletki "dzień po".

Więcej ...

Ostatnia Wieczerza ucztą Miłości

2024-03-28 20:38

Ks. Wojciech Kania/Niedziela

W wielkoczwartkowy wieczór w kościołach diecezji sprawowana była Msza Święta Wieczerzy Pańskiej, która rozpoczęła obchody Triduum Paschalnego, w trakcie którego wspominamy mękę, śmierć i zmartwychwstanie Chrystusa.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Triduum Paschalne - trzy najważniejsze dni w roku

Triduum Paschalne - trzy najważniejsze dni w roku

Przerażające dane: 1937 osób między 15. a 17. rokiem...

Wiadomości

Przerażające dane: 1937 osób między 15. a 17. rokiem...

Tajemnica Wielkiego Czwartku wciąga nas w przepastną...

Wiara

Tajemnica Wielkiego Czwartku wciąga nas w przepastną...

Tak, proszę, Jezu Chryste, obmyj mnie

Wiara

Tak, proszę, Jezu Chryste, obmyj mnie

Bratanek Józefa Ulmy o wujku: miał głęboką wiarę,...

Kościół

Bratanek Józefa Ulmy o wujku: miał głęboką wiarę,...

Jak przeżywać Wielki Tydzień?

Wiara

Jak przeżywać Wielki Tydzień?

Abp Galbas: Mówienie, że diecezja sosnowiecka jest...

Kościół

Abp Galbas: Mówienie, że diecezja sosnowiecka jest...

Przewodniczący KEP: rozpoczynamy dziewięcioletnią...

Kościół

Przewodniczący KEP: rozpoczynamy dziewięcioletnią...

Świadectwo Abby Johnson: to, że zobaczyłam aborcję na...

Wiara

Świadectwo Abby Johnson: to, że zobaczyłam aborcję na...