Reklama

Jak budowała się wolna polska

Kalendarium Niepodległości

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Tydzień III 
26 listopada – 2 grudnia 1918

Powstawaniu polskiej państwowości towarzyszyło niebezpieczeństwo wybuchu rewolucji społecznej. Dużą popularność zyskiwały na wsi hasła podziału ziemi z dużych majątków ziemskich, w miastach postulowano upaństwowienie fabryk, banków, środków transportu. Polscy politycy nie chcieli dopuścić do wybuchu rewolucji na wzór rosyjski – przekreśliłaby ona odrębność państwową Polski.

W listopadzie i grudniu 1918 r. na ziemiach polskich powstawały Rady Delegatów Robotniczych. W całym byłym Królestwie Polskim było ich ok. 100, szczególnie silne były w Zagłębiu Dąbrowskim. Radykalne partie lewicowe – SDKPiL i PPS-Lewica nawoływały, wzorem bolszewików, do oddania całej władzy w ręce Rad. Jedyną przeciwwagę dla tych idei widziano w Sejmie, który mógł uchwalić daleko idące reformy społeczne.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

28 listopada Tymczasowy Naczelnik Państwa Józef Piłsudski wydał dekret o ordynacji wyborczej do Sejmu Ustawodawczego – jednoizbowego organu parlamentarnego, którego najważniejszym zadaniem było przygotowanie konstytucji dla nowego państwa polskiego. Ogłoszono, że wybory odbędą się 26 stycznia 1919 r., i przyjęto pierwszą ordynację wyborczą.

Reklama

Prawo wyborcze miał mieć każdy obywatel państwa, który w dniu głosowania ukończył 21 lat, bez różnicy płci. Polska była jednym z pierwszych państw w Europie, które przyznały kobietom pełne prawa wyborcze.

Ordynacja ustalała okręgi wyborcze na ziemiach polskich w granicach Królestwa Polskiego, ziemi białostockiej, Galicji, a także tam, gdzie tylko istniała nadzieja na powstanie realnej polskiej władzy. Okręgi wyborcze wyznaczono m.in. na Śląsku Opolskim, Pomorzu i Warmii oraz Mazurach.

29 listopada Józef Piłsudski oficjalnie objął urząd głowy państwa jako Tymczasowy Naczelnik Państwa. Urząd ten piastował do 20 lutego 1919 r., kiedy to Sejm Ustawodawczy zatwierdził go jako Naczelnika Państwa. Tego samego dnia został opublikowany pierwszy numer „Dziennika Praw Państwa Polskiego”.

1 grudnia, rozkazem szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego Stanisława Szeptyckiego, oznaką polskiego lotnictwa wojskowego stała się biało-czerwona szachownica. Tak oznakowanym samolotem przyleciał z meldunkiem z oblężonego Lwowa do Warszawy, 15 listopada 1918 r., porucznik Stefan Stec. Szachownica spełniała wszystkie kryteria oznaczenia przynależności państwowej i łatwo można ją było namalować na skrzydłach i kadłubie samolotu. W 1921 r. zostały wprowadzone dodatkowo obwódki w barwach odmiennych od koloru szachownicy.

Podziel się:

Oceń:

2018-11-21 10:42

Wybrane dla Ciebie

Bp Milewski do młodych: nie zmarnujcie bierzmowania

2024-04-18 19:23

Karol Porwich/Niedziela

- Bardzo zależy mi na tym, żebyście nie zmarnowali bierzmowania. Zachowajcie w sobie prawdę i otwartość na dary Ducha Świętego, na Boga i drugiego człowieka - powiedział bp Mirosław Milewski w Nasielsku w diecezji płockiej. Dokonał wizytacji parafii pw. św. Katarzyny i udzielił młodzieży sakramentu bierzmowania.

Więcej ...

„Każdy próg ghetta będzie twierdzą” – 81 lat temu wybuchło powstanie w getcie warszawskim

2024-04-19 07:33

domena publiczna Yad Vashem, IPN, ZIH

19 kwietnia 1943 r., w getcie warszawskim rozpoczęło się powstanie, które przeszło do historii jako największy akt zbrojnego sprzeciwu wobec Holokaustu. Kronikarz getta Emanuel Ringelblum pisał o walce motywowanej honorem, który nakazywał Żydom nie dać się „prowadzić bezwolnie na rzeź”.

Więcej ...

Książka, która zmienia perspektywę

2024-04-19 09:12

mat. organizatorów

To doskonały podręcznik dla rzeczników prasowych instytucji kościelnych, a zarazem książka, która może zmienić naszą perspektywę oceny wydarzeń, które dzieją się dookoła nas – mówił ks. Rafał Kowalski podczas konferencji poświęconej książce Joaquina Navarro-Vallsa „Moje lata z Janem Pawłem II. Prywatne zapiski rzecznika prasowego Watykanu 1984-2006, zorganizowanej przez Stowarzyszenie na rzecz edukacji i rodziny NURT we Wrocławiu.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Święty ostatniej godziny

Niedziela Przemyska

Święty ostatniej godziny

Gdy spożywamy Eucharystię, Jezus karmi nas swoją...

Wiara

Gdy spożywamy Eucharystię, Jezus karmi nas swoją...

Krewna św. Maksymiliana Kolbego: w moim życiu dzieją...

Wiara

Krewna św. Maksymiliana Kolbego: w moim życiu dzieją...

Ilu jest katolików w Polsce? – analiza danych ze spisu...

Wiara

Ilu jest katolików w Polsce? – analiza danych ze spisu...

Przewodniczący KEP prosi, by najbliższa niedziela była...

Kościół

Przewodniczący KEP prosi, by najbliższa niedziela była...

„Niech żyje Polska!” - ulicami Warszawy przeszedł...

Kościół

„Niech żyje Polska!” - ulicami Warszawy przeszedł...

Zakaz działalności dla wspólnoty

Niedziela Zamojsko - Lubaczowska

Zakaz działalności dla wspólnoty "Domy Modlitwy św....

Rozpoczął się proces beatyfikacjny sł. Bożej Heleny...

Święci i błogosławieni

Rozpoczął się proces beatyfikacjny sł. Bożej Heleny...

W „nowej”, antyklerykalnej Polsce aresztowano księdza

Kościół

W „nowej”, antyklerykalnej Polsce aresztowano księdza