Reklama

Kalendarium niepodległości

Jak budowała się wolna Polska

Tydzień 29.
27 MAJA – 2 CZERWCA 1919

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

27 maja regularne wojska polskie przejęły Halicz i Stanisławów, co doprowadziło do utworzenia odcinka wspólnej granicy z Rumunią. Wojska ukraińskie zepchnięto do południowo-wschodniej części Tarnopolszczyzny. Ze względu na wyczerpanie żołnierzy i coraz bardziej stanowcze naciski koalicji 29 maja Wódz Naczelny wydał rozkaz o wstrzymaniu ofensywy w Małopolsce Wschodniej i rozpoczęciu rokowań ze stroną ukraińską. Dywizje gen. Józefa Hallera zostały przerzucone na granicę śląską, a on sam – zastąpiony na stanowisku przez gen. Wacława Iwaszkiewicza. Mimo tych zmian walki trwały, choć w znacznie wolniejszym tempie. 1 czerwca, z udziałem miejscowej ludności cywilnej, zajęto Tarnopol.

Na zachodnich rubieżach kraju sytuacja była bardzo napięta. 29 maja delegacja niemiecka przedłożyła konferencji pokojowej memoriał odrzucający warunki pokoju. Francja rozpoczęła przygotowania do ewentualnego wznowienia działań wojennych. Niemcy skoncentrowali na Śląsku, Pomorzu, w Prusach Wschodnich, a nawet na Litwie kilka silnych grup uderzeniowych, planując atak skierowany w stronę Warszawy. Celem operacji pod kryptonimem „Frühlingssonne” („Wiosenne Słońce”) była likwidacja państwa polskiego.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Reklama

Gdańsk, który miał być odłączony od Niemiec, został zamieniony w obóz warowny – władze zarządziły regularne ćwiczenia wojskowe z udziałem lotnictwa, artylerii oraz grup gazowych i ogniowych. Miejscowy Grenzschutz liczył ok. 30 tys. wyszkolonych żołnierzy. Na czele tak zorganizowanego „ruchu obrony praw narodu niemieckiego” stał komendant garnizonu gdańskiego. Panujące w mieście nastroje groziły rozruchami – ludność miasta wyrażała swój sprzeciw wobec postanowień traktatu pokojowego w licznych manifestacjach ulicznych.

Do obrony zachodnich rubieży polskie dowództwo mogło użyć zaledwie 17 dywizji piechoty i 5 brygad jazdy, w większości przerzuconych ze wschodu. Utworzono z nich 5 antyniemieckich frontów pod rozkazami wybitnych dowódców polskich, a także francuskich służących w Błękitnej Armii. Dowództwo nad całością sił powierzono gen. Paulowi Henrysowi, szefowi Francuskiej Misji Wojskowej w Polsce. Podjęto również prace fortyfikacyjne, mimo że dramatycznie brakowało odpowiedniej liczby brygad artylerii.

Na konferencji pokojowej w Paryżu narastała niechęć części koalicjantów wobec Polaków. Członek delegacji brytyjskiej Jan Smuts w liście do premiera Davida Lloyda George’a napisał: „Jestem przekonany, że powiększając niesłusznie Polskę, nie tylko obalamy wyrok historii, ale popełniamy kardynalny błąd, który jeszcze zemści się w toku dziejów... Nawet teraz, kiedy Konferencja obraduje, Polacy stawiają opór Wielkim Mocarstwom, a co dopiero pokaże się w przyszłości, jeśli nastąpi rozłam wśród mocarstw albo jeśli wezmą się one za łby?”.

Podziel się:

Oceń:

2019-05-21 13:10

Wybrane dla Ciebie

Słowo abp. Józefa Kupnego do wiernych Archidiecezji Wrocławskiej

2025-11-12 16:45
Abp Józef Kupny

Ks. Łukasz Romańczuk/Niedziela

Abp Józef Kupny

W związku z obchodami 60. rocznicy Orędzia biskupów polskich do biskupów niemieckich metropolita wrocławski, abp Józef Kupny, skierował do wiernych list pasterski zatytułowany „Odwaga wyciągniętych rąk”. List będzie czytany w najbliższą niedzielę - 16 listopada, we wszystkich kościołach archidiecezji wrocławskiej. W swoim przesłaniu arcybiskup przypomina o znaczeniu przebaczenia i pojednania, zachęcając do odwagi w budowaniu mostów między ludźmi i narodami.

Więcej ...

Prezydent: odmawiam nominacji 46 sędziów; nie będę też dawał awansów sędziom kwestionującym porządek konstytucyjno-prawny

2025-11-12 13:36
Karol Nawrocki

Karol Porwich/Niedziela

Karol Nawrocki

Odmawiam nominacji 46 sędziów - poinformował w środę prezydent Karol Nawrocki. Dodał, że nie będzie dawał także awansów tym sędziom, którzy „kwestionują porządek konstytucyjno-prawny Rzeczypospolitej”.

Więcej ...

Przedstawiciele Episkopatu Niemiec w Rzymie ws. drogi synodalnej

2025-11-12 20:50

Vatican Media

Przeanalizowano różne punkty dotyczące przyszłego statutu organu synodalnego Kościoła w Niemczech (nazwanego „Konferencją Synodalną”), takie jak: jego charakter, skład oraz kompetencje – czytamy w opublikowanym 12 listopada komunikacie Stolicy Apostolskiej i Konferencji Episkopatu Niemiec - informuje Vatican News.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Kiedy mam w sobie wiarę, staję się człowiekiem...

Wiara

Kiedy mam w sobie wiarę, staję się człowiekiem...

Św. Jozafat Kuncewicz, biskup i męczennik

Kościół

Św. Jozafat Kuncewicz, biskup i męczennik

Modlitwa św. Jana Pawła II o pokój

Wiara

Modlitwa św. Jana Pawła II o pokój

Dzień, w którym stwierdzono śmierć przyszłego...

Kościół

Dzień, w którym stwierdzono śmierć przyszłego...

Oświadczenie

Jasna Góra

Oświadczenie

Najważniejsza świątynia świata

Wiara

Najważniejsza świątynia świata

Niezbędnik Katolika miej zawsze pod ręką

Wiara

Niezbędnik Katolika miej zawsze pod ręką

Nakazane święta kościelne w 2025 roku

Kościół

Nakazane święta kościelne w 2025 roku

Rozważanie na niedzielę: Został Świętym - nie...

Wiara

Rozważanie na niedzielę: Został Świętym - nie...