Wydarzenie, które miało miejsce w Wieczerniku w dniu Pięćdziesiątnicy, trzeba rozważać w świetle żydowskiej liturgii tego święta. Święty Łukasz rozpoczyna opis „narodzin Kościoła” uroczystą formułą: „Kiedy nadszedł wreszcie dzień Pięćdziesiątnicy, znajdowali się wszyscy razem na tym samym miejscu” (Dz 2, 1). W 50 dni po święcie Paschy Żydzi obchodzili pamiątkę przybycia z Egiptu na Synaj, gdzie Bóg przekazał im przez Mojżesza tablice Przymierza (por. Wj 20). Targum, czyli aramejski przekład Prawa Mojżeszowego, umieszcza ten moment w scenerii burzy pustynnej: Słowo Boże „było jak iskry i błyskawice oraz jak pochodnie ognia”. Także ówczesne apokryfy przedstawiały objawienie Boga w kontekście języków ognia. Tradycja żydowska mówiła o powszechnym przeznaczeniu daru Prawa: Bóg objawił Dekalog jednocześnie w 70 językach, czyniąc go propozycją dla wszystkich narodów świata. Niestety, poza Izraelem żaden z narodów nie przyjął Bożego daru zbawienia.
Godna zauważenia w czytanym dziś opisie Zesłania Ducha Świętego jest także myśl o „wypełnieniu się” Bożego zamysłu. Ta sama myśl pojawia się w pierwszym tomie dzieła św. Łukasza: „Gdy dopełniały się dni wzięcia [z tego świata], postanowił udać się do Jeruzalem” (Łk 9, 51), aby tam dopełnić dzieła zbawienia przez uniżenie i zarazem wywyższenie na krzyżu. Ostatnie słowa Jezusa przed Wniebowstąpieniem już zapowiadają cud Pięćdziesiątnicy: „Oto Ja ześlę na was obietnicę mojego Ojca. Wy zaś pozostańcie w mieście, aż będziecie przyobleczeni w moc z wysoka” (Łk 24, 49). Także początek Dziejów Apostolskich przypomina ten sam nakaz Mistrza, aby uczniowie nie odchodzili z Jeruzalem, zanim nie zostaną „ochrzczeni Duchem Świętym” (Dz 1, 5). Duch będzie gwarantem ciągłości między czasem Jezusa a czasem Kościoła. Dlatego u św. Łukasza Wniebowstąpienie łączy się ściśle z Zesłaniem Ducha Świętego.
Ikonografia chrześcijańska przedstawia scenę z Wieczernika w sposób symboliczny: Duch Święty spływa na każdego z Apostołów w postaci „ognistego języka”. Jedynym wyjątkiem jest Maryja, która otrzymała pełnię duchowych darów już przy Zwiastowaniu. W rozważanym fragmencie Dziejów Apostolskich św. Łukasz stwierdza, że w dniu Pięćdziesiątnicy uczniowie „zostali napełnieni Duchem Świętym i zaczęli mówić obcymi językami” (Dz 2, 4). Słowo „obce” podkreśla, że cud Wieczernika polega na zrozumieniu Apostołów przez zgromadzony wielojęzyczny tłum Żydów, przybyłych na święta z całego świata: „każdy słyszał, jak [tamci] przemawiali w jego własnym języku” (2, 6). Podobny fenomen św. Łukasz zauważa jeszcze dwukrotnie (10 i 19). Łącząc glosolalię z mową zrozumiałą dla wszystkich, potwierdza on nakaz św. Pawła, aby na zgromadzeniu liturgicznym modlić się językiem zrozumiałym, dla budowania wspólnoty, a unikania zamętu (por. 1 Kor 14, 19).
Pomóż w rozwoju naszego portalu