Reklama

Niedziela Łódzka

Księża – (nie)patrioci

Do 1955 r. władzom udało się zwerbować do grona „księży-patriotów” ok. tysiąc duchownych

Dodatek Specjalny IPN

Do 1955 r. władzom udało się zwerbować do grona „księży-patriotów” ok. tysiąc duchownych

Kierownictwo Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej dążyło do rozbicia jedności Kościoła rzymskokatolickiego. W tym celu w 1949 r. przy Zrzeszeniu Bojowników o Wolność i Demokrację powołano Komisję Księży, zrzeszającą w swych szeregach tzw. księży-patriotów.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Działalność tej grupy sprowadzała się do pełnej akceptacji polityki wyznaniowej państwa, odgradzając się oficjalnie od obediencji wobec Stolicy Apostolskiej oraz „antypolskiej” aktywności Episkopatu Polski. Celem było obsadzenie „swoimi” kapłanami i podporządkowanie władzom komunistycznym najważniejszych stanowisk kościelnych.

Do 1955 r. władzom udało się zwerbować do grona „księży-patriotów” ok. 10% ogółu kleru (ok. tysiąc). Zachętą były przywileje, niedostępne dla pozostałych księży. Idealnym narzędziem do ich nagradzania był utworzony w 1950 r. Fundusz Kościelny, który miał zapewnić „specjalne zaopatrzenie emerytalne społecznie zasłużonych duchownych” oraz udzielać pomocy finansowej.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Biskup Michał Klepacz skutecznie zwalczał rozwój prorządowej organizacji duchownych. W sprawozdaniu przygotowanym dla Komitetu Łódzkiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej wskazano, że w 1954 r. na 393 kapłanów pracujących w diecezji łódzkiej jedynie 12 należało do grona „księży-patriotów”.

Reklama

Znane są przykłady, świadczące o uprzywilejowanej pozycji prorządowych księży w diecezji łódzkiej. Większość z nich dotyczyła spraw budowlanych. Tak było m.in. w Woli Wiązowej, gdzie miejscowi katolicy mogli liczyć na rychłą odbudowę zniszczonego w wyniku pożaru kościoła dzięki dużej aktywności tamtejszego proboszcza ks. Eugeniusza Zioła wśród „księży-patriotów”. Pomocy przy remoncie plebanii władze udzieliły także przewodniczącemu Okręgowej Komisji Księży w Łodzi, a zarazem proboszczowi parafii Opatrzności Bożej w Łodzi ks. Janowi Polakowi.

Przynależność do ruchu „księży-patriotów” często próbowała wykorzystać do realizacji swych celów także Kuria Biskupia w Łodzi. Za przykład niech posłuży osoba ks. Jana Grzywy – jednego z „pozytywniejszych księży na terenie powiatu łódzkiego” – którego bp Michał Klepacz mianował dwukrotnie proboszczem (parafii w Bełdowie i w Kałowie), aby wyremontować tamtejsze kościoły. Z kolei mianowanie ks. Jana Kabzińskiego proboszczem parafii Matki Boskiej Nieustającej Pomocy w Łodzi miało na celu uzyskanie zgody na budowę nowego kościoła. Tym razem, pomimo wydanych już zezwoleń przez lokalnych włodarzy, władze państwowe nakazały wstrzymanie jakichkolwiek prac, podejrzewając w tym przedsięwzięciu podstęp hierarchy łódzkiego.

Podobnych przykładów udzielania pomocy finansowej lub przydziału na materiały budowlane można mnożyć wiele, zaś wspólnym mianownikiem wszystkich tych spraw była aktywność kapłana w ruchu „księży-patriotów”. Nie można jednak tej grupy traktować jednolicie. Zapewne część duchownych była karierowiczami, dążącym do realizacji swoich partykularnych interesów. Inni z kolei robili to z pobudek ideologicznych. Jednak w ruchu prorządowego kleru działali także duchowni, będący wartościowymi księżmi, o nieskazitelnym życiu kapłańskim, zaś ich działalność w gronie „księży-patriotów” wynikała ze zwykłego pragmatyzmu.

Podziel się:

Oceń:

2021-06-15 11:59

[ TEMATY ]

Wybrane dla Ciebie

Wystawa IPN w Archikatedrze Łódzkiej

Wystawa: Sąsiedzka krew. Ludobójstwo wołyńsko-galicyjskie 1943 – 1945

Justyna Kunikowska

Wystawa: Sąsiedzka krew. Ludobójstwo wołyńsko-galicyjskie 1943 – 1945

Więcej ...

Jakie są najpopularniejsze imiona nadawane dzieciom w I połowie 2025 roku? Znamy odpowiedź

2025-07-29 16:43

Karol Porwich/Niedziela

Zofia i Nikodem - takie imiona dla swoich dzieci najczęściej wybierali rodzice w pierwszej połowie tego roku - poinformowało we wtorek Ministerstwo Cyfryzacji (MC). Wśród najrzadziej nadawanych imion znalazły się natomiast m.in. Renata i Franek.

Więcej ...

III Zlot Pojazdów Zabytkowych w Binarowej

2025-07-29 23:08
Zlot pojazdów zabytkowych w Binarowej

Marcin Wojciechowski, Automobilklub Biecki

Zlot pojazdów zabytkowych w Binarowej

W niedzielę, 13 lipca 2025 roku, miłośnicy motoryzacji uczestniczyli w III Zlocie Pojazdów Zabytkowych, organizowanym wspólnie przez Parafię pw. Św. Michała Archanioła w Binarowej oraz Automobilklub Biecki. Tegoroczna edycja wydarzenia okazała się rekordowa pod względem frekwencji oraz różnorodności zaprezentowanych pojazdów, gromadząc ponad 200 klasyków – oldtimerów i youngtimerów, zarówno samochodów, jak i motocykli. Zlot rozpoczął się od rejestracji uczestników Bieckim Jarmarku Kultury.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Przepis na bycie udanym rodzeństwem? Marta, Maria i...

Święci i błogosławieni

Przepis na bycie udanym rodzeństwem? Marta, Maria i...

Bóg jest miłością

Wiara

Bóg jest miłością

Zginęli za wiarę. Relacja po masakrze katolików w DRK

Wiadomości

Zginęli za wiarę. Relacja po masakrze katolików w DRK

Prymas Polski prosi o modlitwę w intencji abp. Józefa...

Kościół

Prymas Polski prosi o modlitwę w intencji abp. Józefa...

Rodzina zmarłego harcerza prosi media o uszanowanie...

Kościół

Rodzina zmarłego harcerza prosi media o uszanowanie...

Mazowieckie: Zarzut zabójstwa znajomego dla proboszcza z...

Wiadomości

Mazowieckie: Zarzut zabójstwa znajomego dla proboszcza z...

Nowenna do św. Szarbela

Wiara

Nowenna do św. Szarbela

Zmiany kapłanów 2025 r.

Kościół

Zmiany kapłanów 2025 r.

Komunikat Archidiecezji Warszawskiej w związku ze...

Kościół

Komunikat Archidiecezji Warszawskiej w związku ze...