W Księdze Wyjścia czytamy: „Mojżesz, wstawszy rano, wstąpił na górę, jak mu nakazał Pan, i wziął do rąk tablice kamienne. A Pan zstąpił w obłoku, i Mojżesz zatrzymał się koło Niego, i wypowiedział imię Pana. Przeszedł Pan przed jego oczyma i wołał: «Pan, Pan, Bóg miłosierny i łagodny, nieskory do gniewu, bogaty w łaskę i wierność»” (Wj 34, 4b-6).

Bóg nie podaje jednego imienia. Zamiast tego używa różnych określeń. One pomagają nam zrozumieć, jaki jest Bóg. Ludzki umysł nie jest w stanie poznać Pana Boga. Poznajemy Go przez analogię, metaforę i opisy. W pierwszym objawieniu Mojżeszowi Bóg mówi o sobie: „JESTEM, KTÓRY JESTEM”, co zapisywano czterema hebrajskimi literami „JHWH”. To imię wyraża to, kim On jest i co czyni. Żydzi przez szacunek do dziś nie wymawiają tego imienia. Uważają, że jest zbyt wielkie, zbyt święte, by człowiek mógł je pojąć i wymówić. Gdy czytają Pismo Święte, w miejscu, gdzie jest „JHWH”, wymawiają „Adonai”, czyli „Pan”.

W objawieniu najpierw padają słowa: „Pan, Pan”. Hebrajski tekst używa tu właśnie imienia Boga „JHWH”. Jahwe to jest to samo imię Boga, które znali Abraham, Izaak i Jakub. Nie było to nowe objawienie. Bóg przedstawił się jako wieczny, niezmienny.

Następnie Bóg mówi o sobie: „Bóg miłosierny” (hebr. El ra-hum). „Miłosierny” można inaczej przetłumaczyć jako pełen współczucia. Pochodzenie tego słowa wiąże się z hebrajskim rechem – łono, wnętrzności; w ten sposób porównuje się miłość Boga do miłości macierzyńskiej. Bóg, jak matka, chce chronić i ocalać życie swojego ludu. Papież Franciszek mówi jasno: „Miłosierdzie to imię Boga”.

Potem Bóg dodaje: „i łaskawy”. Łaskawy (hebr. channun) kryje znaczenie „pochylać się w życzliwości ku niższemu, sprzyjać lub obdarzać”. Jest to łaska, czyli dawanie niezasługującym na to.

„Nieskory do gniewu” to kolejne imię Pana Boga, które objawia Jego cierpliwość wobec człowieka. Hebrajskie określenie erek appajim to idiom, dosłownie brzmiący: „długich nozdrzy”. Znaczy to, że Bóg powstrzymuje swój gniew i czeka na nawrócenie człowieka. Nie obraża się, nie oburza się na obrazę i zło, ale jest cierpliwy wobec swego ludu.

Bóg jest „bogaty w łaskę”. Wyrażenie hebrajskie rab chesed wskazuje na obfitość łaski, dobroci Boga. Nic Go nie ogranicza w bezinteresownej miłości i łaskawości.

Dalej Bóg dodaje: „i wierność”. Bóg jest wierny, ponieważ w Nim jest prawda. Bóg nie zmienia swoich obietnic. Jego miłość względem ludzi jest stała.

Kochający, łaskawy i obdarowujący charakter Boga nie przekreśla Jego sprawiedliwości, ale pomaga człowiekowi w drodze wiary, szczególnie w przyjmowaniu Bożego przebaczenia i łaski.