Reklama

Gesty liturgiczne

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Znak krzyża

- ów święty znak przypomina nam, że źródłem naszego zbawienia jest krzyż Chrystusowy i że z otwartego boku umierającego Pana zrodziły się sakramenty Kościoła. Czynienie znaku krzyża znane było już w I w. po Chrystusie. Tertulian zaświadcza, że czyniono go pierwotnie jednym palcem na czole, później również na ustach i sercu (tzw. mały krzyż). Z kolei znak krzyża obejmujący całego człowieka, czyli czyniony na czole, sercu i obu ramionach (tzw. wielki krzyż) pojawił się w wieku XI. Znak krzyża w liturgii był i jest najkrótszym symbolem wiary chrześcijańskiej - łączy bowiem dogmat o Trójcy Świętej z dogmatem o Odkupieniu. Jest również znakiem błogosławieństwa i uświęcenia. Jeszcze do niedawna celebrans błogosławił trzema palcami ręki (na znak Trójcy Świętej), dziś czyni to całą dłonią. W czasie sprawowania Eucharystii znak krzyża czynimy na początku i na końcu celebracji (wielki krzyż) oraz przed proklamacją Ewangelii (mały krzyż). Czynienie potrójnego znaku krzyża przed Ewangelią jest przygotowaniem zmysłów do słuchania Słowa Bożego oraz gotowość wyznawania go.

Bicie się w piersi

Reklama

jest znakiem skruchy i pokuty, o którym wspomina już św. Augustyn. Uderzenie się w piersi zawsze oznaczało okazanie żalu, bólu, opamiętania się grzesznika. Serce pojmowano jako źródło i siedlisko grzechu. Ewangelie wyraźnie wspominają o tym geście: chociażby celnik stojący w przedsionku świątyni (por. Łk 18, 13) czy setnik pod krzyżem (por. Łk 28, 47). Obecnie tego gestu nie wykonujemy w czasie śpiewu: Baranku Boży..., ani w czasie wypowiadania słów: "Panie, nie jestem godzien, abyś przyszedł do mnie..." (formuły te bowiem nie są wyznaniem winy). Zachowuje się natomiast potrójne uderzenie się w piersi w czasie wypowiadania słów: "Moja wina, moja wina, moja bardzo wielka wina..." w akcie pokuty w obrzędach wstępnych. Gest ów pojawia się także w Kanonie Rzymskim (czyli w I modlitwie eucharystycznej). Na słowa: "Również nam, Twoim grzesznym sługom..." kapłan uderza się prawą ręką w pierś.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Wznoszenie rąk

to tak zwany gest oranta - kapłana modlącego się. Wyraża on oczekiwanie pomocy z góry poprzez upodobnienie się do Chrystusa modlącego się na krzyżu z wyciągniętymi dłońmi. W liturgii Eucharystii gest zarezerwowany jest celebransowi (kolekta, modlitwa nad darami, modlitwa eucharystyczna, modlitwa po Komunii). Nie powinno się praktykować wznoszenia rąk przez wszystkich wiernych w czasie Modlitwy Pańskiej (Ojcze nasz). Także gest wznoszenia rąk przez kapłana należy wyraźnie odróżnić od gestu celebransa, który wyciąga ręce w kierunku wiernych. Gest ten pojawia się w trakcie słów "Pan z wami..." i ma uświadomić, iż w zgromadzeniu liturgicznym jest obecny Chrystus. Podobny gest pojawia się na przygotowanie darów na słowa: "Módlcie się, aby moją i waszą Ofiarę...", który zachęca do modlitwy. Gesty te wyglądają bardzo podobnie, ale zadaniem kapłana jest ukazanie, iż nie są one identyczne i co innego w sobie zawierają.

Składanie rąk

gest ów sięga średniowiecza, kiedy to wasal składał ręce przed swoim suwerenem. Ściśle ten gest jest zachowany np. w momencie święceń, kiedy to wyświęcany swoje złożone ręce wkłada w ręce biskupa, ślubując mu i jego następcom posłuszeństwo i szacunek. Gest składania rąk w czasie modlitwy wyraża podniesienie duszy ku Bogu i poddanie się Jego woli.

Umycie rąk

Reklama

jest to symbol oczyszczenia duszy i serca przed modlitwą (widoczny w czynności kapłana w momencie przygotowania darów ofiarnych).

Nakładanie rąk

symbol akcji, o którym wyraźnie mówi Pismo Święte: uleczenie (por. Mk 6, 5), przekazanie Ducha (por. 1 Kor 12, 1), przekazanie urzędu (por. Dz 6, 1). W geście tym Kościół wzywa Ducha Świętego o dokonanie wielkich dzieł i oddaje osobę Bogu. Jest to gest błogosławieństwa, symbolizujący i oznaczający zejście Ducha na osobę, przedmiot. Chrystus w swojej ziemskiej misji wielokrotnie wyciągał ręce nad chorymi, dziećmi, opętanymi. Gest ów wszedł do liturgii wszystkich sakramentów. Oznacza błogosławieństwo, udzielenie Ducha (bierzmowanie), przekazanie władzy (święcenia), uwolnienie od złego (egzorcyzm).

Pocałunek

wyraża cześć, miłość nadprzyrodzoną, braterstwo, pokój i pojednanie. Rozróżniamy pocałunki ołtarza (cześć oddana samemu Chrystusowi), Krzyża (w Wielki Piątek), Ewangelii (ze względu na szacunek wobec Bożego Słowa), przedmiotów, pokoju, pierścienia biskupiego (jako wyraz czci wobec tego, który przedstawia władzę Boga na ziemi). W Polsce pocałunek pokoju zastąpiono znakiem pokoju: ukłon w kierunku sąsiada w milczeniu. Zgodnie z Instrukcją Episkopatu Polski, może być to również podanie ręki, przy czym zawsze należy pamiętać, że ma to być znak miłości i pokoju.

Skłon

oznacza szacunek i usposobienie pokutne. Jest wyrazem szacunku dla osób i przedmiotów. Kłaniamy się w czasie Eucharystii, gdy wymieniane są Imiona Trójcy Świętej, Maryi, istnieje skłon przed celebransem, który działa in persona Christi, przed wiernymi (w czasie okadzania darów ofiarnych), przed Krzyżem, Ołtarzem, Paschałem. W liturgii można wyróżnić skłon lekki i głęboki.

Podziel się:

Oceń:

2003-12-31 00:00

Wybrane dla Ciebie

Zamordowano porwanego seminarzystę w Nigerii

2025-03-17 18:40

Vatican Media

Nie żyje 21-letni seminarzysta, porwany 3 marca w południowej Nigerii z plebanii, w której przebywał. Uprowadzony wraz z nim ksiądz został uwolniony przez porywaczy.

Więcej ...

Nowenna do św. Józefa

Kaliski wizerunek św. Józefa

Bożena Sztajner/Niedziela

Kaliski wizerunek św. Józefa

Wielkimi krokami zbliża się uroczystość św. Józefa, przypadająca na 19 marca. Z tej okazji warto pomyśleć o dołączeniu się do modlitwy nowenną do wyżej wspomnianego świętego, która rozpoczyna się w sobotę 10 marca.

Więcej ...

Prok. Nowak: warszawska prokuratura okręgowa opublikuje protokół przesłuchania Barbary Skrzypek

2025-03-18 12:54

Adobe Stock

Prokurator okręgowy w Warszawie zdecydował o upublicznieniu protokołu z przesłuchania Barbary Skrzypek - poinformował we wtorek rzecznik Prokuratury Krajowej prok. Przemysław Nowak. Zostanie opublikowany na stronie internetowej warszawskiej prokuratury.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Katowice: Tragedia na lotnisku. Funkcjonariuszka Straży...

Wiadomości

Katowice: Tragedia na lotnisku. Funkcjonariuszka Straży...

18-latka umiera po nieudanej 22-tygodniowej aborcji

Wiadomości

18-latka umiera po nieudanej 22-tygodniowej aborcji

Nowenna przed Uroczystością Zwiastowania Pańskiego

Wiara

Nowenna przed Uroczystością Zwiastowania Pańskiego

Ferdinand Habsburg: Bóg daje mi wszystko, czego potrzebuję

Wiara

Ferdinand Habsburg: Bóg daje mi wszystko, czego potrzebuję

Włochy: 13-letni uczeń ukarany za odmowę korzystania z...

Wiadomości

Włochy: 13-letni uczeń ukarany za odmowę korzystania z...

Hiszpania: rośnie liczba pielgrzymów w miejscach...

Europa

Hiszpania: rośnie liczba pielgrzymów w miejscach...

30 lat temu zmarł Franciszek Gajowniczek, za którego...

Kościół

30 lat temu zmarł Franciszek Gajowniczek, za którego...

Panie! Naucz mnie modlić się!

Wiara

Panie! Naucz mnie modlić się!

Co znaczy, że Bóg jest „Ojcem”?

Wiara

Co znaczy, że Bóg jest „Ojcem”?