Wspomniana rocznica stanowi dobrą okazję, aby przypomnieć postać św. Benedykta oraz przyjrzeć się bliżej motywom, dla których Paweł VI zdecydował się zawierzyć całą Europę wstawiennictwu właśnie tego świętego.

Krzyż

Benedykt jest przedstawiony w papieskim dokumencie jako posłaniec pokoju, orędownik jedności, krzewiciel kultury, a przede wszystkim głosiciel Chrystusa i Jego Ewangelii. Ta niezwykle trafna synteza życia, dzieła i nauczania świętego z Nursji z niezwykłą przenikliwością wskazuje jego wkład w rozkrzewienie chrześcijaństwa. Zostaje on słusznie przedstawiony nie tylko jako szerzyciel pokoju i pojednania, ale też jako ten, który te ideały zrealizował, inspirując się Chrystusową Ewangelią.

Na gruzach cesarstwa rzymskiego, w okresie najazdów plemion barbarzyńskich, ogólnego niepokoju i cywilizacyjnego upadku, św. Benedykt położył fundament nowej ery, wykraczając w swojej dalekowzrocznej, ewangelicznej perspektywie poza ówczesny chaos. Paweł VI wskazał na trzy instrumenty i jednocześnie trzy wymiary postępu niesionego w Europie przez Benedykta i jego naśladowców: krzyż, księgę i pług. Fundament i punkt wyjścia podjętej misji stanowił krzyż, czyli Chrystusowe prawo wyrażone w Ewangelii. Duch benedyktyński podkreśla absolutny prymat Boga w życiu zarówno indywidualnym, jak i społecznym. „Niczego nie przedkładać nad miłość Chrystusa” – to zdanie z Reguły św. Benedykta w najbardziej jasny sposób wyraża absolutny priorytet spraw Bożych. Dla naśladowców Benedykta odnosi się to w pierwszym rzędzie do opus Dei modlitwy liturgicznej i osobistej. Stopniowo ta nowa hierarchia wartości budowała duchową jedność kontynentu, gdziekolwiek pojawiali się mnisi żyjący według Reguły św. Benedykta. Ta odnowa miała charakter uniwersalny, jak to wyraża św. Paweł VI: „od Morza Śródziemnego po Skandynawię, od Irlandii po równiny Polski”. Benedyktyńska duchowość stała się czynnikiem spajającym ludy i języki rozproszone po całym kontynencie, które odnajdywały swoją tożsamość w przynależności do jednego kręgu kulturowego zbudowanego na wspólnej wierze w Chrystusa.