Reklama

Wokół piątego przykazania

Niedziela łomżyńska 17/2001

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Ogłoszony w 1992 r. Katechizm Kościoła Katolickiego wywołał wiele dyskusji m.in. wokół pięciu przykazań kościelnych. Jej zakres został jeszcze rozszerzony po wydaniu Corrigendy, czyli tekstów poprawek zatwierdzonych przez Kongregację Nauki Wiary pismem z 25 kwietnia 1998 r. oraz opublikowaniu w 1999 r. Katechizmu dla dorosłych, który stanowi polską adaptację Katechizmu Kościoła Katolickiego. Ostatecznie, w zatwierdzonym przez Komisję Episkopatu Polski ds. Wychowania Katolickiego Katechizmie dla dorosłych, tekst pięciu przykazań kościelnych otrzymał następujące brzmienie:

"1. W niedziele i święta obowiązkowe we Mszy św. nabożnie uczestniczyć i od prac służebnych się powstrzymywać.

2. Przynajmniej raz w roku spowiadać się.

3. Przynajmniej raz w roku Komunię św. przyjąć.

4. Posty nakazane zachowywać.

5. Potrzebom materialnym Kościoła zaradzać" (s. 200).

Zaprezentowane przykazania różnią się zatem od tych, które przyswajaliśmy sobie jeszcze kilka lat temu, np. podczas nauki katechizmu przed I Komunią św. Na nich m.in. kształtowaliśmy nasze chrześcijańskie życie, można nawet powiedzieć - wyrośliśmy. Nic więc dziwnego, że nowe ujęcie prawa pozytywnego, "(...) które ma na celu zagwarantowanie niezbędnego minimum ducha modlitwy i wysiłku moralnego we wzrastaniu miłości Boga i bliźniego oraz wspomagania Kościoła", jest powodem wielu dyskusji. Osoby zabierając głos w tej sprawie można podzielić na trzy grupy. W pierwszej znajdują się zwolennicy i zarazem obrońcy nowego ujęcia przykazań kościelnych. Grupa druga to ludzie domagający się stosownych wyjaśnień. Z kolei do grupy trzeciej można zaliczyć tych, którzy odnoszą się krytycznie do zaistniałych zmian. Szczególnie dużo kontrowersji pojawia się w odniesieniu do piątego przykazania: "Potrzebom materialnym Kościoła zaradzać" (Katechizm dla dorosłych, s. 200). Pytania, jakie najczęściej tutaj padają, oscylują wokół następujących problemów: Dlaczego Kościół domaga się, aby zaradzać jego potrzebom materialnym? Czy w Wielkim Poście można już teraz urządzać zabawy? Dlaczego nastąpiła zmiana przykazań kościelnych?

Dokładne wyjaśnienie tych kwestii przekracza ramy niniejszej wypowiedzi. Poza tym można je będzie odnaleźć w specjalistycznej literaturze teologicznej. Ogólne zaś odniesienie się do nich pozwala najpierw zauważyć, iż w porównaniu ze wspomnianą tu Corrigendą polska adaptacja Katechizmu Kościoła Katolickiego zawęża nieco brzmienie omawianego przykazania. Według Corrigendy, "Piąte przykazanie kościelne ( ´Wierni są zobowiązani dbać o potrzeby Kościoła´) mówi, że wierni powinni dbać o potrzeby materialne Kościoła, każdy według swoich możliwości". Jednakże w jednej i drugiej wersji istota pozostaje ta sama.

Zmiana treści piątego przykazania nie oznacza jednak, że Kościół pomniejsza pokutny charakter Wielkiego Postu. W nowym ujęciu treść obowiązującego poprzednio przykazania: "W czasach zakazanych zabaw hucznych nie urządzać" można zawiera się w czwartym przykazaniu: " Posty nakazane zachowywać". Taki wniosek znajduje mocne potwierdzenie w sformułowaniach Corrigendy, która podaje, że "Czwarte przykazanie kościelne (´W dni pokuty wyznaczone przez Kościół wierni są zobowiązani powstrzymywać się od spożywania mięsa i zachować post´) zabezpiecza okresy ascezy i pokuty, przygotowujące nas do uroczystości liturgicznych" ( Corrigenda, nr 2043).

Pewnego wyjaśnienia domaga się także motyw, jaki zdeterminował zmiany w określeniu pięciu przykazań kościelnych, w tym interesującego nas szczególnie piątego przykazania. Katechizm Kościoła Katolickiego, jak też Corrigenda oraz Katechizm dla dorosłych, formułując piąte przykazanie kościelne, odwołują się do kodeksu prawa kanonicznego. Dokładna lektura kanonów 1249-1251 pozwoli na lepsze zrozumienie obowiązującego obecnie czwartego przykazania, zaś kanon 222 kodeksu prawa kanonicznego pełniej ukazuje naukę przykazania piątego. Uzasadnienie zmian w określeniu pięciu przykazań kościelnych odnajdujemy również, chociaż pośrednio, w konstytucji apostolskiej Jana Pawła II Fidei depositum, ogłoszonej z okazji publikacji Katechizmu Kościoła Katolickiego. Ojciec Święty zauważa tu m.in., że katechizm ma "(...) rozjaśniać światłem wiary nowe sytuacje i problemy, które w przeszłości nie istniały". Właśnie dlatego jego "(...) treść jest często ujęta w ´nowy´ sposób, by odpowiadać na pytania stawiane przez naszą epokę" ( Fidei depositum).

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Podziel się:

Oceń:

2001-12-31 00:00

Wybrane dla Ciebie

Powołany 2 - kinowy hit dostępny na Youtube!

2025-12-19 10:03

Materiał prasowy

Film pt. “POWOŁANY 2” pojawił się w blisko 150 kinach w 2024 roku. Oprócz gwiazdorskiej obsady można w nim zobaczyć cztery prawdziwe historie osób, które w spektakularny sposób podniosły się z kolan i dziś świadczą o mocy i miłości Boga. W Wigilię Bożego Narodzenia film zostanie udostępniony w internecie zupełnie bezpłatnie.

Więcej ...

Bóg zawsze wyciąga rękę, czy jestem gotowy ją przyjąć?

adobe Stock

Rozważania do Ewangelii Łk 1, 26-38

Więcej ...

Watykan: Ponad 32 mln pielgrzymów w Rzymie od początku Roku Świętego

2025-12-20 08:05

Włodzimierz Rędzioch

32,3 mln osób z całego świata odwiedziło Rzym w Roku Świętym - poinformował w telewizji RAI w piątek arcybiskup Rino Fisichella, watykański koordynator jego obchodów. Zwrócił uwagę na wyjątkowość tego wydarzenia w życiu Kościoła: to Rok Święty dwóch papieży.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Kalendarz Adwentowy: Znak Emmanuela w sercu Maryi

Wiara

Kalendarz Adwentowy: Znak Emmanuela w sercu Maryi

Nowenna do Świętej Rodziny

Wiara

Nowenna do Świętej Rodziny

Oświadczenie rzecznika prasowego archidiecezji...

Kościół

Oświadczenie rzecznika prasowego archidiecezji...

Kalendarz Adwentowy: Głos rodzi się z milczenia

Wiara

Kalendarz Adwentowy: Głos rodzi się z milczenia

Kalendarz Adwentowy: Pokorni, którzy wchodzą pierwsi

Wiara

Kalendarz Adwentowy: Pokorni, którzy wchodzą pierwsi

Kalendarz Adwentowy: Nowy początek!

Wiara

Kalendarz Adwentowy: Nowy początek!

Kalendarz Adwentowy: Gwiazda, która odsłania serce

Wiara

Kalendarz Adwentowy: Gwiazda, która odsłania serce

Kalendarz Adwentowy: Sprawiedliwy Potomek, Bóg-z-nami

Wiara

Kalendarz Adwentowy: Sprawiedliwy Potomek, Bóg-z-nami

Kalendarz Adwentowy: Łaska wpleciona w rodowód

Wiara

Kalendarz Adwentowy: Łaska wpleciona w rodowód