Szlak Papieski: Kudowa - Czermna - Błędne Skały - Karłów - Szczeliniec - Karłów - Radków - Wambierzyce - Karłów - Duszniki - Spalona - Gniewoszów - Międzylesie - Śnieżnik - Międzygórze: ks. Karol Wojtyła odjeżdża pociągiem z Długopola, grupa wędruje przez Lądek do Kłodzka

Kudowa Zdrój

Funkcjonuje jako uzdrowisko od 1636 r. Leczy się tu głównie choroby układu krążenia, przemiany materii i nerwice. W drugiej poł. XIX wieku uznano ją za pierwsze oficjalne uzdrowisko kardiologiczne w Niemczech. Występują tu wody o bardzo zróżnicowanym składzie chemicznym. Prawa miejskie Kudowa uzyskała w roku 1945. Miasto graniczne z Czechami. Odbywają się tutaj festiwale moniuszkowskie. 15 kwietnia 1974 r. kard. Karol Wojtyła zatrzymał się w Kudowie u Sióstr Służebniczek, podążając na pogrzeb kard. Stefana Trochty w czeskich Litomierzycach. Fakt ten upamiętnia tablica wmurowana w ścianę domu Sióstr.

Czermna

Największa wieś w tzw. zakątku czeskim. Przy kościele pw. św. Bartłomieja - Kaplica Czaszek (jedna z trzech w Europie). Powstawała przez 30 lat z inicjatywy proboszcza - ks. Vaclava Tomaska w poł. XVIII wieku. Wraz z parafialnym grabarzem Langnerem wydobywał on z okolicznych pól i zbiorowych mogił szczątki poległych i zmarłych w czasie wojny trzydziestoletniej, wielkiej zarazy cholery i wojen śląskich. Ściany i sklepienia kaplicy wyłożone są trzema tysiącami czaszek i piszczeli, kolejne - podobno 21 tys. - zostały złożone w krypcie. Atrakcją Czermnej jest też ruchoma szopka z ok. 250 figurkami, zbudowana w ciągu 20 lat na początku XX wieku przez Frantiska Stepana. Kaplicę Czaszek zwiedził i obejrzał szopkę ks. Karol Wojtyła w pierwszym dniu wycieczki, tj. 1 lipca 1955 r.

Błędne Skały (850 m n.p.m.)

Skalny rezerwat w Górach Stołowych. Regularnie spękany piaskowiec utworzył skalne miasto - labirynt ciasnych szczelin i skalnych bloków. Doskonały punkt widokowy na Karkonosze. Przejście tylko wyznaczoną trasą, dojazd wahadłowy od Szosy Stu Zakrętów.

Szosa Stu Zakrętów

Wijąca się malowniczymi serpentynami droga przecinająca Park Narodowy Gór Stołowych. Przejazd trasą jest doskonałym sposobem poznania w szybkim czasie najbardziej atrakcyjnych miejsc i widoków. Ks. Karol Wojtyła zwiedził Błędne Skały i - wraz z grupą - zanocował w małej stacji turystycznej w ich pobliżu.

Szczeliniec (919 m n.p.m.)

Zwieńczony skalną koroną - labiryntem skalnym najwyższy szczyt Gór Stołowych. Zwiedzanie wyłącznie oznakowaną trasą, prowadzoną przez tarasy widokowe, wśród osobliwych skał o ciekawych nazwach (Kwoka, Słoń, Żółw), przez głębokie szczeliny (najgłębsza Piekiełko) i skalny tunel. Przy północnym tarasie - dawne schronisko z 1845 r. w stylu szwajcarskim. Na szczycie - wiele tablic upamiętniających wizyty różnych osobistości. Wśród nich tablica ku czci Franza Pabla, sołtysa Karłowa, który na przełomie XVIII i XIX wieku wytyczył pierwsze drogi na Szczeliniec i udostępnił je gościom. W 1813 r. został mianowany pierwszym europejskim przewodnikiem turystycznym.

Karłów

Centrum turystyczne Gór Stołowych, wieś otoczona lasem na rozległej polanie u stóp Szczelińca. W pobliżu - resztki pruskiego Fortu Karola. Dom wczasowy w Karłowie gościł ks. Karola Wojtyłę z przyjaciółmi dwukrotnie - 2 i 3 lipca 1955 r. (nocleg).

Radków

Przygraniczna wieś u stóp Gór Stołowych, kończy Szosę Stu Zakrętów. Zaplecze turystyczne.

Wambierzyce

Wioska wzmiankowana w 1330 r., zwana Śląską Jerozolimą. Pod koniec XVII wieku hr. Daniel von Osterberg - ówczesny właściciel Wambierzyc rozpoczął rozbudowę wsi i urządził ją na podobieństwo Jerozolimy. Okolicznym wzgórzom nadano nazwy: Kalwaria, Synaj, Tabor, Syjon, Horeb, Wzgórze Kwarantanny, a potok nazwano Cedronem. Na wzgórzach stanęło 76 kaplic, wzniesiono też 12 bram. Z kościoła, który wówczas powstał w miejscu zrujnowanego wojną trzydziestoletnią, ocalała tyko fasada. W 1723 r. hr. Antoni von Götzen buduje nową świątynię. W jej krużgankach znajduje się 12 początkowych stacji kalwaryjskich z XVII i XVIII wieku. W nawie głównej na sklepieniu - obraz Bonory, Włocha z pochodzenia, z początku XVIII wieku, przedstawiający Nawiedzenie Najświętszej Maryi Panny. W wielkim ołtarzu barokowym na srebrnym tronie stoi 30-centymetrowa cudowna figurka Matki Bożej Wambierzyckiej. Bazylika stoi w takim miejscu na wzgórzu, gdzie w XII wieku w niszy wysokiego drzewa była umieszczona figurka. Tu pod koniec XII wieku ociemniały Jan z Raszewa odzyskał wzrok. Dla upamiętnienia tego wydarzenia w 1200 r. pod drzewem ludzie ustawili kamienny ołtarz, a w 60 lat później wznieśli pierwszy drewniany kościół. Obok kościoła - słynna ruchoma szopka, dzieło L. Wittiga.
Ks. Karol Wojtyła odprawił Mszę św. w bazylice 3 lipca 1955 r. 25 lat temu figurka Matki Bożej Wambierzyckiej Królowej Rodzin została ukoronowana.

Duszniki Zdrój

Miasto wzniesione przy starej drodze handlowej z Czech na zachowanym do dziś średniowiecznym planie urbanistycznym - prawa miejskie od 1346 r. W kościele pw. Świętych Piotra i Pawła - ciekawa ambona z 1720 r. w kształcie paszczy wieloryba i cenne zabytki sztuki sakralnej. W tym kościele ks. Karol Wojtyła odprawił Mszę św. 5 lipca 1955 r. W dawnym młynie z 1605 r. - Muzeum Papiernictwa. W Dusznikach odbywają się koncerty szopenowskie. Część zdrojowa miasta znajduje się w Dolinie Bystrzycy Dusznickiej. Tutejsze szczawy, znane od wojny trzydziestoletniej, zaczęto wykorzystywać w leczeniu pod koniec XVIII wieku. Kuracjusze zażywali też kąpieli mineralnych, a z polecenia lekarzy popijali kozie mleko i żętycę na pobliskiej Koziej Hali. Główne wskazania lecznicze to choroby układu krążenia, trawienia i oddechowego. Przebywali w modnym zdroju m.in. Fryderyk Chopin, Feliks Mendelssohn-Bartholdy, Karl von Holtei, Zygmunt Krasiński. Grupa ks. Karola Wojtyły zatrzymała się na nocleg w domu Pod Muflonem 5 lipca 1955 r. Następny nocleg wypadł na trasie w prywatnym domu pomiędzy Gniewoszowem a Międzylesiem.

Międzylesie

Miasto przygraniczne lokowane w 1294 r. przy trakcie handlowym do Czech i na Morawy. Przy rynku - zamek renesansowy z XVI wieku (obecnie w remoncie) i park. Na uwagę zasługuje kościół Bożego Ciała z ciekawymi krużgankami łączącymi kościół z zamkiem i nietypową amboną z 1750 r. w kształcie łodzi z baldachimem. Ks. Wojtyła z przyjaciółmi nocował w kwaterze prywatnej 6 lipca 1955 r. Rankiem na stryszku domu odprawił Mszę św.

Śnieżnik (1425 m n.p.m.)

Najwyższy szczyt w rozrogu dużych grzbietów Masywu Śnieżnika, rozdzielonych głębokimi wąskimi dolinami. Warto zobaczyć wysoki (27 m) malowniczy wodospad rzeki Wilczki. Pod Trójmorskim Wierchem zbiegają się wodziały trzech mórz. Na Hali pod Śnieżnikiem - schronisko turystyczne z 1871 r., jedno z najstarszych na tym terenie. Ze szczytu rozciągają się wspaniałe widoki. W rejonie Śnieżnika - jedynym miejscu poza Tatrami - można spotkać kozice. Ks. Karol Wojtyła wszedł na Śnieżnik 6 lipca 1955 r.

Międzygórze

Wieś letniskowa u stóp Śnieżnika i góry Iglicznej w dolinie Wilczki rozwinęła się z XVI-wiecznej osady leśnej. Wydobywano tu też rudy żelaza. Rozwój zawdzięcza królewnie holenderskiej Mariannie Orańskiej - właścicielce ogromnego majątku, która w roku 1840 założyła tu pierwsze stawy rybne i domy gościnne. Wkrótce powstała stacja klimatyczna i rozwinęły się sporty zimowe. Z tego okresu zachowały się drewniane budynki sanatoryjne i pensjonaty. W centrum - drewniany kościół pw. św. Józefa z 1740 r., przebudowany w 1920 r., ciekawie wyposażony. 7 lipca 1955 r. w tym kościele ks. Wojtyła odprawił Mszę św. przed odejściem do Długopola.

Igliczna, zwana Marią Śnieżną (845 m n.p.m.)

Szczyt w Masywie Śnieżnika; na nim w pielgrzymkowym sanktuarium pw. Matki Bożej Śnieżnej - figurka Matki Bożej z Dzieciątkiem z 1750 r., ukoronowana przez Papieża Jana Pawła II w 1983 r. W sanktuarium - „ku pokrzepieniu serc pielgrzymów i turystów” - znajduje się pamiątkowa tablica z informacją, że miejsce to odwiedził bp Karol Wojtyła w dniach 20 sierpnia 1961 r. jako duszpasterz i 10 sierpnia 1968 r. jako turysta.

Długopole Zdrój

Najmniejsze uzdrowisko na ziemi kłodzkiej. W 1875 r. do Długopola przyjechał pierwszy pociąg z Wrocławia. Z tej linii kolejowej skorzystał ks. Wojtyła, gdy odjeżdżał samotnie 7 lipca 1955 r. do Krakowa. Jego towarzysze spędzili w tej okolicy jeszcze jeden dzień, wędrując przez Lądek do Kłodzka.

Przy opracowaniu tekstu Autorka korzystała z informacji zaczerpniętych w czasie wędrówki. Przedstawiony opis trasy bardzo skrótowo charakteryzuje niezwykłej urody region, przez który biegnie także Szlak Papieski. W czasie wędrówki tym Szlakiem zalecamy korzystanie z dokładnego przewodnika i dobrej mapy turystycznej.
Opracowanie tekstu: Urszula Własiuk - Fundacja Szlaki Papieskie.
Fundacja Szlaki Papieskie
ul. Prof. A. Bochnaka 2, 30-698 Kraków
tel. +48 (12) 654-90-96, tel./fax +48 (12) 659-71-73
szlakipapieskie@galaxy.krakow.pl