Reklama

Trzeba, by świat wiedział (2)

Niedziela łomżyńska 29/2001

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Oczyścić, opłukać, natrzeć solą, odsłonić. Wypatroszyć, pokroić, dusić na średnim ogniu. Wrzucić do gorącej wody, mieszać rozcierając, podawać wieczorem, kiedy wszyscy zgromadzą się przy ognisku. Dzieci zagonią kozy do zagrody, a mężczyźni wrócą z pola lub targu.

Przepisy kulinarne mają wiele wspólnych słów na całym świecie. Podawane są tylko w różnych językach i w każdym zakątku świata odnoszą się do innych przypraw i potraw.

Nadchodzi wieczór, z garnka ustawionego na trzech kamieniach unoszą się smakowite, kłujące nozdrza zapachy. Wszyscy są nieco podekscytowani, czekają zniecierpliwieni na zaproszenie przygotowującej posiłek kobiety. Najczęściej jest to kasza (może być z prosa: czerwonego, żółtego, białego). By ją przygotować, trzeba zagotować wodę i wsypać mąkę. Następnie pałką (tzn. grubszym kijem) rozcierać zawiesinę, aż kasza zagęści się na dobre. Staje się wtedy dość twardą masą, którą z powodzeniem można kroić. Od swego wyglądu zwana jest kulą. Dzieli się ją na części i podaje siedzącym. Oddzielnie mężowi (i jego gościom), dzieciom i kobietom. Je się rękoma, siedząc na ziemi lub kamieniu. Ugniata się w palcach nieco kaszy i macza w sosie z liści lub orzeszków ziemnych, baobabu, gambo, sezamu. Zależnie od pory roku, możliwości i zdolności kulinarnych kobiety. Kiedy dłoń z kaszą umoczoną w sosie wędruje do ust, trzeba nie lada sztuki, by sos nie kapał na spodnie czy nagie nogi.

I to wszystko? Ktoś by zapytał: tylko kasza i sos?

W dzień powszedni to wszystko. Zwykle nie je się mięsa. Kogo na to stać? W święto jest inaczej. Znajduje się kura, koza, byk. Wtedy to dopiero jest prawdziwa uczta. Tłuszcz wymyka się z rąk, a język szczypią niezwykle ostre przyprawy. To dla wszystkich wspaniały bodziec do śpiewu i tańca.

Po posiłku mężczyźni zwykle piją wodę, obmywają ciało i kładą się spać. Nieco inaczej jest w porze suchej, kiedy na polu nie ma pracy. Wszyscy wstają nieco później. Mężczyźni spokojnie ubijają tytoń, wyplatają z traw seko lub powrozy (materiał na zadaszenie), zajmują się wróżeniem lub polowaniem. Mają wiele czasu na pogawędki z sąsiadami, odwiedziny, picie piwa z prosa i świętowanie. Pora sucha, kiedy słońce szybko wypala i niszczy bujną zieleń, jest dla kobiet czasem odpoczynku. Zajmują się już tylko obowiązkami czysto domowymi.

Wieczór to tylko głos tam-tamów, których rytm podnosi wszystkich ludzi. W Afryce uwielbiają tańczyć i śpiewać. Są bardzo radosnym narodem.

Jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki raptem wszystko cichnie. Pojawiają się już pierwsze gwiazdy. Cała wioska zasypia. Usypiają tam-tamy, śpiew i tańce. Jest cisza. Gdzieniegdzie słychać już tylko cichnące chóry zwierzęce i dławiące szczekanie psów. Wszyscy odpoczywają, by wczesnym rankiem powitać nowy dzień.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Podziel się:

Oceń:

2001-12-31 00:00

Wybrane dla Ciebie

Dlaczego człowiek tak bardzo boi się Boga?

2025-12-17 08:49

Adobe Stock

Nie bój się – mówi do Józefa anioł Pański. Z podobnym wezwaniem zwracał się wcześniej do Maryi. Nie bój się, Maryjo – mówił, zwiastując Jej, że została wybrana, by stać się Matką Jezusa Chrystusa.

Więcej ...

Nowenna do Dzieciątka Jezus

Karol Porwich/Niedziela

Nowenna odmawiana przed uroczystością (16-24 grudnia) lub w okresie Bożego Narodzenia.

Więcej ...

Kardynał Grzegorz Ryś objął urząd arcybiskupa metropolity krakowskiego

2025-12-20 11:45

PAP/Łukasz Gągulski

W sobotę w Bazylice Archikatedralnej trwa ingres kard. Rysia na metropolitę krakowskiego. Duchowny, który przez ostatnich osiem lat pełnił posługę metropolity łódzkiego, zastąpił w Krakowie abpa Marka Jędraszewskiego.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Nowenna do Świętej Rodziny

Wiara

Nowenna do Świętej Rodziny

Kalendarz Adwentowy: Znak Emmanuela w sercu Maryi

Wiara

Kalendarz Adwentowy: Znak Emmanuela w sercu Maryi

Oświadczenie rzecznika prasowego archidiecezji...

Kościół

Oświadczenie rzecznika prasowego archidiecezji...

Alarm bombowy w kościele w Tenczynie

Wiadomości

Alarm bombowy w kościele w Tenczynie

Kalendarz Adwentowy: Pokorni, którzy wchodzą pierwsi

Wiara

Kalendarz Adwentowy: Pokorni, którzy wchodzą pierwsi

Kalendarz Adwentowy: Nowy początek!

Wiara

Kalendarz Adwentowy: Nowy początek!

Kalendarz Adwentowy: Gwiazda, która odsłania serce

Wiara

Kalendarz Adwentowy: Gwiazda, która odsłania serce

Kalendarz Adwentowy: Sprawiedliwy Potomek, Bóg-z-nami

Wiara

Kalendarz Adwentowy: Sprawiedliwy Potomek, Bóg-z-nami

Kalendarz Adwentowy: Łaska wpleciona w rodowód

Wiara

Kalendarz Adwentowy: Łaska wpleciona w rodowód