Reklama

Trzeba, by świat wiedział (2)

Niedziela łomżyńska 29/2001

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Oczyścić, opłukać, natrzeć solą, odsłonić. Wypatroszyć, pokroić, dusić na średnim ogniu. Wrzucić do gorącej wody, mieszać rozcierając, podawać wieczorem, kiedy wszyscy zgromadzą się przy ognisku. Dzieci zagonią kozy do zagrody, a mężczyźni wrócą z pola lub targu.

Przepisy kulinarne mają wiele wspólnych słów na całym świecie. Podawane są tylko w różnych językach i w każdym zakątku świata odnoszą się do innych przypraw i potraw.

Nadchodzi wieczór, z garnka ustawionego na trzech kamieniach unoszą się smakowite, kłujące nozdrza zapachy. Wszyscy są nieco podekscytowani, czekają zniecierpliwieni na zaproszenie przygotowującej posiłek kobiety. Najczęściej jest to kasza (może być z prosa: czerwonego, żółtego, białego). By ją przygotować, trzeba zagotować wodę i wsypać mąkę. Następnie pałką (tzn. grubszym kijem) rozcierać zawiesinę, aż kasza zagęści się na dobre. Staje się wtedy dość twardą masą, którą z powodzeniem można kroić. Od swego wyglądu zwana jest kulą. Dzieli się ją na części i podaje siedzącym. Oddzielnie mężowi (i jego gościom), dzieciom i kobietom. Je się rękoma, siedząc na ziemi lub kamieniu. Ugniata się w palcach nieco kaszy i macza w sosie z liści lub orzeszków ziemnych, baobabu, gambo, sezamu. Zależnie od pory roku, możliwości i zdolności kulinarnych kobiety. Kiedy dłoń z kaszą umoczoną w sosie wędruje do ust, trzeba nie lada sztuki, by sos nie kapał na spodnie czy nagie nogi.

I to wszystko? Ktoś by zapytał: tylko kasza i sos?

W dzień powszedni to wszystko. Zwykle nie je się mięsa. Kogo na to stać? W święto jest inaczej. Znajduje się kura, koza, byk. Wtedy to dopiero jest prawdziwa uczta. Tłuszcz wymyka się z rąk, a język szczypią niezwykle ostre przyprawy. To dla wszystkich wspaniały bodziec do śpiewu i tańca.

Po posiłku mężczyźni zwykle piją wodę, obmywają ciało i kładą się spać. Nieco inaczej jest w porze suchej, kiedy na polu nie ma pracy. Wszyscy wstają nieco później. Mężczyźni spokojnie ubijają tytoń, wyplatają z traw seko lub powrozy (materiał na zadaszenie), zajmują się wróżeniem lub polowaniem. Mają wiele czasu na pogawędki z sąsiadami, odwiedziny, picie piwa z prosa i świętowanie. Pora sucha, kiedy słońce szybko wypala i niszczy bujną zieleń, jest dla kobiet czasem odpoczynku. Zajmują się już tylko obowiązkami czysto domowymi.

Wieczór to tylko głos tam-tamów, których rytm podnosi wszystkich ludzi. W Afryce uwielbiają tańczyć i śpiewać. Są bardzo radosnym narodem.

Jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki raptem wszystko cichnie. Pojawiają się już pierwsze gwiazdy. Cała wioska zasypia. Usypiają tam-tamy, śpiew i tańce. Jest cisza. Gdzieniegdzie słychać już tylko cichnące chóry zwierzęce i dławiące szczekanie psów. Wszyscy odpoczywają, by wczesnym rankiem powitać nowy dzień.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Podziel się:

Oceń:

2001-12-31 00:00

Wybrane dla Ciebie

Świadectwo: 52 lata spełnionego małżeństwa. Jak to osiągnąć?

2025-07-11 20:56

Grupa Proelio

Premierowy odcinek nowej kampanii Grupy Proelio "Małżeństwo jest cudem" - "52 lata spełnionego małżeństwa. Jak to osiągnąć?". Bohaterami filmu są Irena i Jerzy Grzybowscy, założyciele inicjatywy Spotkań Małżeńskich, którzy od blisko 50 lat posługują małżonkom ucząc ich dialogu.

Więcej ...

Warszawa. Świadek wolności - ks. prał. Piotr Śliwka odznaczony przez Prezydenta RP

2025-07-11 12:24
Ks. prał. Piotr Śliwka po odebraniu Krzyża Oficerskiego Orderu Odrodzenia Polski z rąk ministra Andrzeja Dery w Belwederze.

Archiwum prywatne

Ks. prał. Piotr Śliwka po odebraniu Krzyża Oficerskiego Orderu Odrodzenia Polski z rąk ministra Andrzeja Dery w Belwederze.

Niektóre życiorysy są jak drogowskazy – ciche, ale wyraźne, wskazujące kierunek, w którym warto iść. Wśród takich postaci jest ks. prałat Piotr Śliwka – kapłan, który nie tylko głosił Ewangelię, ale w czasach próby żył nią odważnie i konkretnie. Jego długoletnia, ofiarna służba Kościołowi i Ojczyźnie została właśnie doceniona jednym z najwyższych odznaczeń państwowych.

Więcej ...

Radom: Ks. Krzysztof Dukielski biskupem pomocniczym diecezji radomskiej

2025-07-12 12:00
Ks. Krzysztof Dukielski

Diecezja Radomska

Ks. Krzysztof Dukielski

Ks. Krzysztof Dukielski, dotychczasowy proboszcz parafii św. Jana Chrzciciela w Magnuszewie, został mianowany biskupem pomocniczym diecezji radomskiej. Decyzję Ojca Świętego Leona XIV ogłosiła dziś w południe Nuncjatura Apostolska w Polsce.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Trwa walka ze zdejmowaniem krzyży w... Niemczech. Jest...

Europa

Trwa walka ze zdejmowaniem krzyży w... Niemczech. Jest...

Francja: profanacja w bazylice Sacré-Coeur; mężczyzna...

Kościół

Francja: profanacja w bazylice Sacré-Coeur; mężczyzna...

Świadectwo: 52 lata spełnionego małżeństwa. Jak to...

Wiara

Świadectwo: 52 lata spełnionego małżeństwa. Jak to...

Abp Kupny: słowa Grzegorza Brauna są niedopuszczalne....

Kościół

Abp Kupny: słowa Grzegorza Brauna są niedopuszczalne....

Zmiany kapłanów 2025 r.

Kościół

Zmiany kapłanów 2025 r.

Najmodniejsze firany gotowe 2025 – te wzory i tkaniny...

Wiadomości

Najmodniejsze firany gotowe 2025 – te wzory i tkaniny...

Watykan: zmiany w nuncjaturach, w tym w Warszawie

Kościół

Watykan: zmiany w nuncjaturach, w tym w Warszawie

Zmarł bp Władysław Bobowski

Kościół

Zmarł bp Władysław Bobowski

Kościół odmawia katolickiego pochówku tylko tym,...

Kościół

Kościół odmawia katolickiego pochówku tylko tym,...