Reklama

Społeczny komitet odnowy zabytków Lublina

Ratujmy zabytkowe nagrobki

Na cmentarzu przy ul. Lipowej w Lublinie dobiegają końca prace przy renowacji zabytkowych nagrobków, znajdujących się przy głównej alei obok kościoła Wszystkich Świętych. Tegoroczny etap prac finansowany jest ze środków, które zebrane zostały podczas zeszłorocznej kwesty organizowanej w pierwszych dniach listopada.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Prace konserwatorskie mające na celu ratowanie najpiękniejszych nagrobków na cmentarzu przy ul. Lipowej rozpoczęły się w 1985 r. Wówczas powołany został Społeczny Komitet Odnowy Zabytków Lublina. W jego ramach powstało kilka sekcji tematycznych, a wśród nich Komitet Odnowy Zabytków Cmentarnych, który jako jedyny nieprzerwanie od 1985 r. prowadzi swoją działalność. Z inicjatywy Komitetu Wojewoda Lubelski wpisał w 1985 r. cmentarz przy ul. Lipowej do rejestru zabytków. Do końca lat 90. Komisja Odnowy Zabytków Cmentarnych zajmowała się wyłącznie ratowaniem najcenniejszych nagrobków.
Stanisław Santarek, przewodniczący Komisji Odnowy Zabytków Cmentarnych, wspominając początki pracy podkreśla: „Początkowo nasza działalność była dość anemiczna, niewiele się działo, przede wszystkim brakowało pieniędzy i nie bardzo wiadomo było od czego zacząć. Na samym początku sporządzono więc dokumentację najcenniejszych nagrobków, następnie dokumentację techniczną, która posłużyć miała później do prowadzonych prac konserwatorskich”. W początkowych latach prowadzono przede wszystkim prace zabezpieczające przed dalszym niszczeniem nagrobków, nie było natomiast fachowej pracowni konserwacji, która mogłaby profesjonalnie zająć się tymi pracami. Dopiero w momencie, gdy na lubelskim gruncie zaczęła działać pracownia konserwacji dzieł sztuki Państwa Konkolewskich, sytuacja uległa zmianie. Od tego momentu rozpoczęła się systematyczna praca konserwatorska najcenniejszych nagrobków. Środki finansowe potrzebne do prowadzenia prac gromadzone były przede wszystkim dzięki organizowanym kwestom cmentarnym. W początkowych latach działalności nie było dofinansowania ze strony Urzędu Miejskiego. W myśl obowiązujących wówczas przepisów w Polsce UM nie mógł łożyć na ochronę zabytków na cmentarzu wyznaniowym. Dopiero po kilku latach, dostrzegając efekty prac, Konserwator Wojewódzki zaczął wspomagać Komitet niewielką dotacją, a od kilku lat włączył się do tego również Urząd Marszałkowski.
W ostatnich latach społeczna zbiórka do puszek na rzecz ratowania zabytkowej nekropolii, organizowana podczas uroczystości Wszystkich Świętych, zamyka się kwotą w granicach 60 tys. zł. Wystarcza to, w zależności od tego jaki jest zakres prac do wykonania, na renowację 12 nagrobków. Od kilku lat prace prowadzone są w sposób kompleksowy, tzn. nie wybiera się już tylko pojedynczych, rozsianych po cmentarzu nagrobków, lecz konserwatorzy zajmują się całymi alejkami z najstarszej, XIX-wiecznej części nekropolii. Ma to niebagatelne znaczenie dla samych darczyńców, którzy mogą dostrzec efekty prac konserwatorskich. W br. ze środków finansowych zgromadzonych z ostatniej kwesty uda się odnowić 11 zabytkowych nagrobków w głównej alei, przylegającej do kaplicy. Do tej pory udało się uratować ponad 130 najstarszych nagrobków, ale już wkrótce po zakończeniu tegorocznych prac zbierze się komisja, która na miejscu typować będzie kolejne nagrobki do renowacji w przyszłym roku.
Prace renowacyjne przy zabytkowych nagrobkach prowadzone są pod nadzorem konserwatorskim. Polegają one przede wszystkim na dokładnym oczyszczeniu kamiennych nagrobków, usunięciu mchów i porostów, które wżerają się w strukturę kamienia, niszcząc jego powierzchnię, przywróceniu dyfuzyjności, czyli możliwości oddychania przez kamień. Należy też zlikwidować żyjące w jego strukturze mikroorganizmy, by następnie dokładnie go oczyścić, uzupełnić ubytki, niektóre detale na nowo wyrzeźbić, a następnie zabezpieczyć przed szkodliwym wpływem czynników atmosferycznych. Są to prace bardzo czasochłonne, niezwykle precyzyjne, ponieważ są to nagrobki z bardzo wieloma detalami, które trzeba mozolnie oczyszczać. Wszystkim podobają się stare nagrobki, pokryte wieloletnią patyną, ale tak naprawdę dopiero przy pracach konserwatorskich wychodzi jak bardzo jest to niebezpieczne dla kamienia. „Nawet usunięcie z zewnątrz mchów i porostów pokrywających płyty niewiele daje, ich atak idzie w głąb kamienia, powodując jego niszczenie” - wyjaśnia Monika Konkolewska, konserwator zabytków od kilku lat pracująca przy renowacji zabytkowych nagrobków.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Podziel się:

Oceń:

2004-12-31 00:00

Wybrane dla Ciebie

PILNE! Powtórzył się cud św. Januarego

2025-09-19 13:21

Chiesa di Napoli / YouTube.com

Archidiecezja Neapolu przekazała, że dziś o godzinie 10:07 w katedrze Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny powtórzył się cud świętego Januarego. Krew męczennika znajdująca się w specjalnym relikwiarzu zmieniła stan skupienia ze stałego w płynny.

Więcej ...

Krew tego męczennika upłynnia się do dziś

pl.wikiedia.org

Więcej ...

Tragedia w USA. Nie żyją polscy żołnierze

2025-09-20 06:36

Adobe Stock

Dowództwo Generalne poinformowało w piątek, że podczas nocnego szkolenia spadochronowego w Stanach Zjednoczonych doszło do tragicznego wypadku, w wyniku którego zginęło dwóch polskich żołnierzy Wojsk Specjalnych. Przyczyny zdarzenia są przedmiotem postępowania specjalnej komisji - podano.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Nowenna do św. Ojca Pio

Wiara

Nowenna do św. Ojca Pio

Matka Boża Płacząca

Wiara

Matka Boża Płacząca

Straż Graniczna: Dwa rosyjskie myśliwce wykonały niski...

Wiadomości

Straż Graniczna: Dwa rosyjskie myśliwce wykonały niski...

Tragedia w USA. Nie żyją polscy żołnierze

Wiadomości

Tragedia w USA. Nie żyją polscy żołnierze

Niezwyciężony Triumf serca

Wiadomości

Niezwyciężony Triumf serca

Modlitwa św. Jana Pawła II o pokój

Wiara

Modlitwa św. Jana Pawła II o pokój

Samolot wypadł z pasa startowego na lotnisku w Krakowie

Wiadomości

Samolot wypadł z pasa startowego na lotnisku w Krakowie

Pijany mężczyzna podczas Mszy św. zatakował kapłana

Kościół

Pijany mężczyzna podczas Mszy św. zatakował kapłana

Uczestnicy popularnego tanecznego programu w żenujący...

Wiadomości

Uczestnicy popularnego tanecznego programu w żenujący...