Reklama

Kardynał Stefan Wyszyński - świadek wiary (cz. 190)

Niedziela gnieźnieńska 38/2001

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

W 1965 r. napięć na linii władze państwowe - Kościół nie brakowało. Kolejnym powodem nieporozumienia było działanie cenzury, która utrudniała wszelką działalność wydawniczą Kościoła i w ten sposób uniemożliwiała pełnienie jemu misji w pełnym wymiarze. Był to jeden z głównych instrumentów walki władz z Kościołem. Z roku na rok komunistyczne władze wykorzystywały to narzędzie z coraz większą mocą. W związku z działalnością cenzury kard. Stefan Wyszyński interweniował w krótkim odstępie czasu.

Najpierw, 15 marca wraz z sekretarzem Episkopatu bp. Zygmuntem Choromańskim przygotował list protestacyjny do Rady Ministrów w sprawie utrudniania przez cenzurę wydania polskich przekładów dokumentów Stolicy Apostolskiej. W dokumencie, podpisanym w imieniu Episkopatu przez Sekretarza Episkopatu, Kościół skarżył się, że nie otrzymał pozwolenia na ogłoszenie polskiej wersji najnowszej encykliki Pawła VI Ecclesiam suam oraz soborowego dekretu O środkach społecznego przekazu. Zdaniem biskupów jest to wyraz jawnej dyskryminacji Kościoła katolickiego w Polsce i nieprzyjaznej postawy wobec Watykanu. Brak możliwości zapoznania się przez wiernych z nauczaniem Kościoła jest także krzywdą im wyrządzoną. W końcu, podkreślili biskupi, taka postawa cenzury przyczynia się walnie do powstawania nieprzychylnych dla Polski opinii w świecie i szkodzi polskiej racji stanu. Bp Choromański poprosił w imieniu Episkopatu o pozwolenie na druk pełnego tekstu obu dokumentów w urzędowych organach kurii diecezjalnych i w postaci broszur przez wydawnictwa katolickie.

9 kwietnia Prymas Polski wystosował w imieniu Episkopatu memoriał do Rządu PRL w sprawie działania cenzury. W dokumencie tym czytamy:

Episkopat Polski w obliczu 20-lecia PRL oraz w przededniu tysiąclecia służby Kościoła katolickiego w dziejach doli i niedoli Narodu Polskiego przedstawia Rządowi PRL sytuację wydawniczą tegoż Kościoła w PRL i prosi o uzwględnienie jego postulatów w tej dziedzinie, jak następuje:

1. Działalność wydawnicza należy współcześnie do podstawowych wymogów i objawów życia każdej społeczności, a wolność w rozwijaniu tej działalności stanowi jeden z zasadniczych elementów wolności społecznej w ogóle.

Z tych podstawowych założeń władze PRL wyjęły Kościół katolicki o tyle, że uniemożliwiają mu taką działalność wydawniczą, jaka jest konieczna dla jego religijnego posłannictwa, i do jakiej ma prawo wobec faktu, że stanowi go przytłaczająca większość obywateli PRL.

2. Episkopat nie zamierza niniejszym memoriałem przedstawiać szczegółowej analizy form prawnych i warunków faktycznych, którymi władze PRL w okresie 20-lecia stopniowo coraz bardziej ograniczały działalność wydawniczą instytucji wydawniczych Kościoła.

Wystarczy stwierdzić, że gdy władze PRL pozbawiły Kościół w zasadzie jego środków produkcji w zakresie wydawniczym w postaci przemysłu papierniczego i drukarskiego, złudna okazała się nadzieja, że władze PRL przynajmniej powszechnie obowiązujące przepisy prawne i procedury w zakresie wydawnictw zastosują do działalności instytucji wydawniczych Kościoła. W rzeczywistości bowiem działalność instytucji wydawniczych Kościoła, acz nominalnie podlegała Departamentowi Wydawnictw w Ministerstwie Kultury i Sztuki - faktycznie poddana została wyjątkowemu prawu, czyli specjalnym instancjom i specjalnym zasadom, metodom i środkom.

Ta polityka władz PRL wobec działalności wydawniczej Kościoła jaskrawo zacieśniła jego instytucjom wydawniczym tematykę wydawniczą aż do eliminacji niektórych, dla członków Kościoła życiowych, działów. W dopuszczonym zakresie tematycznym specjalną procedurą, zwłaszcza w stosunku do planów wydawniczych i przydziału papieru, nie tylko ogranicza możliwości wydawnicze instytucji wydawniczych Kościoła do minimum, lecz co roku sprowadza je do stanu niepewności istnienia w roku następnym.

W rezultacie szerokie rzesze Kościoła w PRL nie mają dostępu do potrzebnej im literatury religijnej. Nawet dzieci i młodzież szkolna nie mogą uzyskać w koniecznym im i wystarczającym zakresie podręczników do nauki religii.

Nie mniej boleśnie przedstawia się sprawa czasopism, jakie instytucje wydawnicze Kościoła mogą dostarczać szerokim rzeszom ludności katolickiej. Dwa jedynie tygodniki mogą się dla nich ukazywać, lecz w nakładzie, który nawet nie wystarcza do zaspokojenia potrzeb ludności żyjącej w dwóch diecezjach, w których tygodniki te wolno wydawać.

Sprawa cenzurowania przez władze państwowe wydawnictw katolickich jest jeszcze jednym ubolewania godnym problemem.

3. Powyższym do maksimum memoriałem Episkopat Polski nie zamierza wprowadzać do rozdźwięku między władze PRL a Kościół. Uważa natomiast za swój obowiązek powiadomić władze PRL o trudnościach, jakie Kościół przeżywa, i prosić o wydanie zarządzeń, które by im zapobiegły. Episkopat gotów jest na posiedzeniu Komisji Wspólnej w szczegółach przedstawić potrzeby Kościoła i prosi o zwołanie tejże Komisji.

Memoriał, jak i wiele innych listów hierarchii Kościoła, nie doczekał się odpowiedzi.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Podziel się:

Oceń:

2001-12-31 00:00

Wybrane dla Ciebie

Kard. Eijk: Musimy przekazywać katolicką etykę seksualną młodemu pokoleniu

2024-11-13 20:20
Kard. Willem Jacobus Eijk

Archidiecezja Krakowska

Kard. Willem Jacobus Eijk

- Naszym dzisiejszym zadaniem jest pełne głoszenie wiary katolickiej, w tym jej nauczania o moralności małżeńskiej i etyce seksualnej, i przekazywanie jej młodszym pokoleniom - mówił w Krakowie holenderski kardynał Willem J. Eijk. Zdaniem arcybiskupa Utrechtu zatarcie we współczesnej kulturze pojęć mężczyzny i kobiety znacznie skomplikuje głoszenie wiary chrześcijańskiej w nadchodzących latach. Prymas Niderlandów jest gościem III Międzynarodowego Kongresu dla Małżeństwa i Rodziny, który w dniach 13-15 listopada odbywa się w Krakowie.

Więcej ...

Bp Wojciech Osial: ufam, że znajdziemy porozumienie, nie komentuję wypowiedzi medialnych

2024-11-13 20:10

Karol Porwich/Niedziela

Trwają rozmowy, chcemy wypracować wspólne porozumienie, które podpisze MEN i Kościół katolicki oraz inne Kościoły i związki wyznaniowe zainteresowane organizacją lekcji religii. Nie komentuję wypowiedzi medialnych - powiedział KAI bp Wojciech Osial, przewodniczący Komisji Wychowania Katolickiego pytany o komentarz do informacji w mediach, jakoby strona kościelna zgodziła się na zmniejszenie lekcji religii w szkole z 2 do 1 godziny tygodniowo.

Więcej ...

CBA zatrzymało prezydenta Wrocławia. W tle Collegium Humanum

2024-11-14 14:08

Adobe.Stock

Dzisiaj rano agenci Centralnego Biura Antykorupcyjnego zatrzymali prezydenta Wrocławia Jacka Sutryka - potwierdził w mediach społecznościowych rzecznik szefa MSWiA Jacek Dobrzyński.

Więcej ...
Przejdź teraz
REKLAMA: Artykuł wyświetli się za 15 sekund

Reklama

Najpopularniejsze

Śląska Samarytanka

Święci i błogosławieni

Śląska Samarytanka

Bp Muskus zaprzecza informacjom o kompromisie z Rządem ws....

Kościół

Bp Muskus zaprzecza informacjom o kompromisie z Rządem ws....

Całe życie chrześcijańskie powinno być przepojone...

Wiara

Całe życie chrześcijańskie powinno być przepojone...

W Sekretariacie KEP zaprezentowano program duszpasterski...

Kościół

W Sekretariacie KEP zaprezentowano program duszpasterski...

Nie żyje ciężko pobity ks. Prałat Lech Lachowicz

Kościół

Nie żyje ciężko pobity ks. Prałat Lech Lachowicz

Archidiecezja przemyska: Oświadczenie w sprawie ostatnich...

Kościół

Archidiecezja przemyska: Oświadczenie w sprawie ostatnich...

Pilne: 47-latek podpalił się przed krakowską kurią

Wiadomości

Pilne: 47-latek podpalił się przed krakowską kurią

Siostra zakonna z szalikiem poszła na mecz Legii.

W wolnej chwili

Siostra zakonna z szalikiem poszła na mecz Legii. "Bałam...

Nie będzie dużej choinki w Watykanie na święta?...

W wolnej chwili

Nie będzie dużej choinki w Watykanie na święta?...