Pierwszy odnotowany w dokumentach pożar, który strawił Brańsk, miał miejsce w I połowie XV w. We wrześniu 1798 r. w mieście spłonęło ok. 40 domów z zabudowaniami gospodarczymi przy ul. Brodowej. Zapis informuje, że „mieszkańcom żadnej, nawet najmniejszej rzeczy, uratować się nie udało”. W styczniu 1868 r. spłonęła zabudowa przy ul. Młyńskiej - „nie było żadnego ratunku, gdyż rzeka i studnie skute były lodem”. W 1876 r. duży pożar wybuchł w centrum miasta. Zapisy źródłowe świadczą, iż pożary poczyniły ogromne szkody w miasteczku, nękając ludność nawet kilkanaście razy w roku. Przyczyną takiego stanu rzeczy była drewniana zabudowa, kryta strzechą, która dominowała jeszcze w XIX w.
W okresie staropolskim nie istniały żadne przepisy przeciwpożarowe. Przypuszczać można, iż w Brańsku akcje gaśnicze organizowane były na zasadzie pomocy sąsiedzkiej. W miarę rozwoju miasta ciężar ochrony przeciwpożarowej spoczął na cechach rzemieślniczych. Pierwsze działania profilaktyczne znane są z 1783 r., kiedy to ukarano 6 mieszczan za nieprzestrzeganie postanowień Rady Nieustającej, polegających na zakazie suszenia słodów między domami z uwagi na zagrożenie pożarem.
Po włączeniu Brańska do Prus, w wyniku III rozbioru, władze zaborcze kładły duży nacisk na sprawy profilaktyki przeciwpożarowej, m.in. obowiązywał zakaz budowania drewnianych domów, a budujący domy murowane otrzymywali znaczne ulgi.
Z okresu zaboru rosyjskiego nie zachowały się żadne informacje dotyczące działalności przeciwpożarowej. Ustawodawstwo carskie przez szereg lat uniemożliwiało tworzenie organizacji polskich, w tym także o charakterze przeciwpożarowym. Skromne dane źródłowe mówią jednak o tym, że już w 1909 r. były w Brańsku sikawka i pompa, których używano do gaszenia pożarów przez doraźnie zorganizowane grupy. Powszechnie jednak używano wiader, gdyż posiadany sprzęt często się psuł.
W okresie 1914-18 nastąpiła wyraźna stagnacja związana z działaniami wojennymi.
Ochotnicza Straż Pożarna w Brańsku została powołana w maju 1919 r. Inicjatorem i pierwszym jej długoletnim prezesem był Antoni Dubicki (1919-39), miejscowy lekarz weterynarii. Drugą zasłużoną postacią był Bronisław Bolesta, pierwszy naczelnik (1919-29), Sybirak, żołnierz II Korpusu gen. Władysława Andersa, uczestnik bitwy pod Monte Cassino.
Uboga baza źródłowa nie pozwala na dokładne odtworzenie informacji na temat działalności brańskiej OSP w okresie międzywojennym. Na podstawie ustnych przekazów, uzyskanych od nielicznych już druhów seniorów, dowiadujemy się, że strażacy zajmowali się szeroko pojętą działalnością społeczną i kulturalną, np.: organizowano tzw. komedyjki, czyli amatorskie przedstawienia teatralne, obchody świąt narodowych, zawody sportowe, zabawy taneczne oraz uczestniczono w świętach i uroczystościach kościelnych.
Brańska OSP za punkt honoru postawiła sobie utworzenie własnej orkiestry. Najprawdopodobniej powołano ją do życia ok. 1925 r. W jej skład wchodziło 10-12 instrumentalistów. Źródła odnotowały, że „2 lutego 1929 r. Komitet Budowy Szkoły Powszechnej w Brańsku zorganizował zabawę karnawałową, jako atrakcja wystąpiła na niej orkiestra strażacka”.
W listopadzie 1931 r. Okręgowy Związek Straży Pożarnych w Bielsku Podlaskim podzielił teren okręgu bielskiego na 9 rejonów. Brańsk, jako jeden z największych, tworzył 6. rejon, w skład którego wchodziło około 10 mniejszych jednostek OSP. II wojna światowa przerwała działalność organizacji strażackiej w Brańsku.
Po jej zakończeniu strażacy jako jedni z pierwszych zaangażowali się czynnie w odbudowę miasteczka. W 1949 r. druhowie dysponowali już własnym samochodem. Organizacja liczyła wówczas 20 członków. Pierwszy typowy wóz bojowy OSP w Brańsku otrzymała w 1956 r.
Największym jednak mankamentem był brak remizy. Na początku lat 60. rozpoczęły się działania mające na celu jej wybudowanie. Poprzez działalność gospodarczą, handlową, kulturalną, a przede wszystkim ogromny wkład czynów społecznych, przedsięwzięcie zrealizowano i 22 lipca 1969 r. otwarto nową remizę. Wówczas również strażakom wręczono sztandar. Remizę w latach 80. ubiegłego wieku rozbudowano ze względu na powiększający się tabor samochodowy. Zamieniono liniowego „Stara 20” na pożarniczego „Stara 25”, a w 1973 r. OSP otrzymała drugi samochód pożarniczy - GBAM „Star 25P”. Z biegiem lat, za aktywną działalność, czołowe miejsca w zawodach sportowo-pożarniczych, OSP w Brańsku wyposażana była w coraz to nowszy sprzęt samochodowo-gaśniczy.
Z inicjatywy wieloletniego naczelnika OSP dh. Stanisława Krystosiaka w 1975 r. reaktywowano orkiestrę dętą, którą obecnie prowadzi nauczyciel Zespołu Szkół w Brańsku Wojciech Ostrowski. 3 maja 1994 r. OSP w Brańsku została odznaczona złotym medalem „Za zasługi dla pożarnictwa”, zaś w kwietniu 1995 r. została włączona do krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego. Świadczy to o wysokim poziomie wyszkolenia jednostki.
Jubileusz 80- lecia (1999 r.) zbiegł się z otrzymaniem nowego wozu strażackiego. Obecnie jednostka dysponuje 3 wozami i jest w pełni wyposażona. Brańscy strażacy chcą teraz pozyskać aparaty tlenowe, które zwiększą ich skuteczność w akcjach ratowniczych. Mówią: „Wiemy, że chcieć, to móc” i tą dewizą kierują się od 85 lat.