Reklama

Jelenia Góra - Sobieszów

Zabytkowe organy

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Organy

Organy są najpiękniejszą i najbardziej wartościową częścią wyposażenia kościoła pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa. Zostały zbudowane ok. 1748 r. przez znanego organmistrza Johanna Meinerta z Wlenia. Odznaczają się piękną, niepowtarzalną barwą głosów. Organy te zostały przebudowane dwa razy w XIX w. Jednak przeważająca większość głosów pozostała niezmieniona do dziś. W 1885 r. znana firma śląska Schlag und Sohn przebudowała część mechaniczną, zostawiając w większości oryginalne piszczałki. Obecnie organy posiadają 29 głosów w trzech manuałach, 54 klawisze w I i II manuale, oraz 27 w pedale. Kontuar wbudowany jest w prospekt. Organy są wysokie na 480 cm, mają szerokość 360 cm i w głąb - 220 cm. Napęd miechów jest elektryczny (wykonany w XIX w., świadczą o tym daty na silniku), zachowany jest również stary sposób poruszania miechów, wiatrownica klapkowo-zasuwakowa.

Prospekt organowy

Szczególnie okazały jest prospekt organowy. Jest to szafa organowa siedmioosiowa, złożona z sekcji głównej i bocznych. Wieżyczka główna z centralnie umieszczonymi piszczałkami zaznaczona jest wypukłym gzymsem uformowanych w kolumnę piszczałek, bezpośrednio nad manuałem. Nad gzymsem, na tle okna, znajduje się okazała ażurowa gloria. Z jej centrum spogląda Oko Opatrzności, trójkątne, wykonane z miodowego szkła, od niego rozchodzą się szklane promienie, na których umieszczony jest wyrzeźbiony z drewna okrąg obłoków, ozdobiony główkami aniołów. Gloria z Okiem Opatrzności adorowana jest przez dwa putta (aniołki) - umieszczone poniżej. Od głównej osi prospektu symetrycznie odchodzą dwie wieżyczki z wachlarzowato ułożonymi mniejszymi głosami, zwieńczone w górnej części okazałym przełamującym się gzymsem, nad nimi po obydwu stronach znajdują się herby Schaffgotschów w bogatych, ażurowych ramach. Od strony południowej herb z owcą, a od strony północnej gryf. Herby te mówią, że głównym fundatorem tego pięknego instrumentu jest pan na zamku Chojnik i zamku Gryf - hrabia Schaffgotsch.
Dalej, po obydwu stronach, są najwyższe wieżyczki z największymi piszczałkami, również zwieńczone bogatymi gzymsami, na których umieszczono figury muzykujących aniołów. Anioł z lewej strony prospektu (południowej) o wymiarach ok. 200x250 cm siedzi na gzymsie, nogi ma opuszczone. Prawą ręką przykłada do ust trąbę (puzon), ozdobioną sznurem z chwostami. Nadęte policzki sugerują grę na instrumencie. W lewej uniesionej ręce anioł trzyma liść palmy, skrzydła ma rozłożone szeroko na boki. Anioł z prawej (północnej) strony prospektu siedzi na gzymsie najwyższej partii piszczałek, tworzących najwyższą wieżyczkę i jest nie do końca wiernym odbiciem swego „brata” z drugiej strony. Podobnie jak tamten przyjął pozycję siedzącą, różni się tym, że w lewej ręce trzyma instrument odsunięty od ust, a w prawej uniesionej ręce - wieniec. Oba anioły są pomalowane na biało, brzegi szat, puzony, liść i wieniec oraz skrzydła są złocone. Ostatnie dwie sekcje boczne są trochę niższe od poprzednich, ze średnimi piszczałkami, zakończone również bogatym gzymsem, na którym znajdują się dwie figury aniołów - doboszów. Figury aniołów w rękach trzymają pałeczki, którymi uderzają w metalowe kotły z naciągniętą skórą. Obydwa anioły to figury ruchome, choć aktualnie nieczynne. Zarówno rzeźba anioła - dobosza z lewej (południowej) strony prospektu, jak i z prawej (północnej) i przedstawiają małe dziecko. Anioły mają duże skrzydła, „pyzowate” twarze, fryzury z „czubem” nad czołem. W 2004 r. podczas remontów bębny zostały zdjęte i można było odczytać umieszczone na nich złocone napisy. Okazało się, że nie było tam spodziewanych dat, tylko dane dotyczące ofiarodawców. Teksty na bębnie południowym: „S. D. Blacharz miejscowy zafundował mechanika doboszów., J. C. H. Starszy czeladnik młynarski miejscowy zafundował ornamenty”. Na bębnie od strony północnej napis: „G. L. i S. B. Blacharze 2 Cieplic zafundowali kotły, G. E. pomocnik browarski zafundował anioły”.
Ponieważ remont organów już się rozpoczął, mamy nadzieję, że w niedalekiej przyszłości zobaczymy również ruchome, muzykujące anioły. Całość późnobarokowego prospektu zdobiona jest snycerką malowaną na biało i złoconą. Poszczególne części prospektu ujęte są w obramowania oraz udekorowane elementami o cechach rokokowych. Organy osadzone są na wydatnym cokole, architektonicznie zróżnicowanym, falistym, nieczęsto można się spotkać z takim sposobem upiększenia organów. W latach 70. organy były remontowane przez firmę Braci Brożków. Remont nie dotyczył przywrócenia głosów ruchomych, ale zwalczono jedynie szkodniki drewna, uzupełniono i nastrojono czynne głosy. Ta sama Firma Braci Brożków stroiła też organy w latach 90. Obecnie oczekujemy, że rozpoczęty gruntowny remont organów zostanie pomyślnie zakończony i zobaczymy całe piękno prospektu oraz usłyszymy wspaniałe głosy instrumentu.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Podziel się:

Oceń:

2005-12-31 00:00

Wybrane dla Ciebie

Jasna Góra/36. Pielgrzymka Parlamentarzystów: Potrzeba dzisiaj wielkiej modlitwy o ludzi sumienia

2025-02-02 15:37

BP Jasnej Góry

Kilkudziesięciu parlamentarzystów uczestniczyło w dorocznej pielgrzymce na Jasną Górę. Wśród nich byli posłowie, senatorowie, a także przedstawiciele pracowników Kancelarii Sejmu i Senatu. Spotkanie odbyło się tradycyjnie w Święto Ofiarowania Pańskiego.

Więcej ...

Bądź dziś światłem w ciemności

2025-01-13 10:56

Adobe Stock

Rozważania do Ewangelii Mk 5, 1-20.

Więcej ...

Kilka słów o życiu zakonnym: czystość to coś więcej niż brak współżycia seksualnego

2025-02-03 08:13

Karol Porwich/Niedziela

Życie w czystości to więcej niż brak współżycia seksualnego. Dotyczy ono przede wszystkim stosunku do Boga i drugiego człowieka: czy szanuję go w jego inności, czy nie próbuję go w jakiś sposób wykorzystać dla własnych celów - powiedział PAP kapucyn, brat Konrad Baran, dyrektor Dzieła Pomocy św. Ojca Pio.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Nowenna do Matki Bożej z Lourdes

Wiara

Nowenna do Matki Bożej z Lourdes

Proroctwa bł. Bronisława Markiewicza dotyczące Polaków

Wiara

Proroctwa bł. Bronisława Markiewicza dotyczące Polaków

2 lutego święto Ofiarowania Pańskiego - Matki Bożej...

Kościół

2 lutego święto Ofiarowania Pańskiego - Matki Bożej...

Dziś uderza i ujmuje gorliwość Maryi i Józefa

Wiara

Dziś uderza i ujmuje gorliwość Maryi i Józefa

Proboszcz jednej z parafii podaje do wiadomości...

Kościół

Proboszcz jednej z parafii podaje do wiadomości...

Pod Toruniem stanie największy pomnik Matki Bożej na...

Kościół

Pod Toruniem stanie największy pomnik Matki Bożej na...

Skandal! Nowacka:

Wiadomości

Skandal! Nowacka: "Na terenie okupowanym przez Niemcy...

Skandal w szkole. Nauczyciel bił się w klasie z uczniem

Wiadomości

Skandal w szkole. Nauczyciel bił się w klasie z uczniem

Modlitwa św. Tomasza z Akwinu

Modlitwa

Modlitwa św. Tomasza z Akwinu