Reklama

W 100-lecie Nobla

Misiurki, kolczugi, dźwięki domry

Niedziela kielecka 21/2005

Obchody 100-lecia nagrody Nobla dla Henryka Sienkiewicza Muzeum w Oblęgorku zainaugurowało wystawą pt. „Broń z czasów Sienkiewiczowskiej Trylogii”, obejmującą ponad 70 eksponatów ze zbiorów Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie i Muzeum Narodowego w Kielcach. Uzupełnieniem ekspozycji są zbiory własne, ilustrujące czasy Trylogii - obrazy, grafiki, tkaniny tureckie, meble z epoki.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Otwarciu wystawy 20 kwietnia towarzyszyła bardzo miła atmosfera. Dopisali zaproszeni goście i publiczność (ok. 100 osób), a długą listę dedykacji w Księdze Muzeum otwiera sympatyczny wpis pamiątkowy od rodziny pisarza. Atrakcyjne uzupełnienie imprezy stanowiły batalistyczne popisy Kompanii Wolontarskiej oraz stoisko Poczty Polskiej z okolicznościowym datownikiem.
Gdy pytam Lidię Putowską, kustosza wystawy i kierownika Muzeum, do kogo ta ekspozycja jest adresowana, odpowiada: - Do tych wszystkich, którzy interesują się historią i kochają Sienkiewicza.
Znawcy przedmiotu twierdzą, że połowa XVII w. to niezmiernie ciekawy okres w historii sztuki wojennej, gdy uzbrojenie europejskich armii łączyło elementy pochodzące z minionych epok z nowymi rozwiązaniami. Najlepiej ilustruje to broń palna. Żołnierze powszechnie używali prochownic, woreczków z kulami i lontami, ale jednocześnie zastosowanie znalazła już ładownica (lub pas z kieszonkami) do przenoszenia gotowych, odmierzonych ładunków prochowych wraz z kulą zawiniętych w papier. W Polsce, ze względu na specyfikę walk z przeciwnikiem wschodnim (Tatarzy), utrzymała się znacznie starsza odmiana broni - łuk. Siła przebicia i dalekonośność strzały wyrzuconej przy pomocy łuku refleksyjnego, starożytnego wynalazku azjatyckiego, była porównywalna z siłą strzału pistoletowego, a szybkostrzelność znacznie wyższa od jakiejkolwiek broni palnej.
Wystawa prezentuje też uzbrojenie ochronne używane w ciężkiej jeździe polskiej husarii - szyszaki, napierśniki, naramienniki, karwasze, kolczugi, misiurki itd. Broń biała epoki reprezentowana jest przez podstawowe jej odmiany: szable, rapiery (zasadnicza broń żołnierzy cudzoziemskich), sztylety. Bronią żołnierzy zawodowych była również polska specjalność - szabla bojowa zwana husarską.
Jednym z najcenniejszych elementów wystawy jest karabela paradna moskiewska, bogato zdobiona, stosowana wyłącznie na paradne okazje oraz interesująca kolekcja broni drzewcowej.
Któż z nas nie czytał, nie wychowywał się na etosie żołnierskim, wykreowanym przez Sienkiewicza? - mam na myśli pokolenie, które czytało lektury, a nie bryki. Niezliczone ilości rodzajów broni i umundurowania niosą brawurowe opisy bitew, potyczek, żołnierskich pochodów, oblężeń i rycerskich pojedynków. Wiele z sienkiewiczowskich sformułowań weszło do kanonu opisów polskiej broni. Choć w niektórych punktach, zdaniem fachowców, można zakwestionować nieomylność naszego noblisty jako znawcy broni, to nie ulega wątpliwości, że rzetelnie i fachowo przedstawiał zagadnienie na kartach Trylogii. Tak skrupulatnego przygotowania do tematu mogłoby sobie życzyć wielu pisarzy współczesnych. Ryszard de Latour, historyk sztuki w Muzeum Narodowym i autor artykułu pt. Sienkiewicz jako znawca broni (w: Oblęgorek w stulecie Daru Narodowego dla Henryka Sienkiewicza), który posłużył jako kanwa do scenariusza wystawy, pisze: „Niewątpliwie tylko dążenie do wzbogacenia wrażeń czytelnika powodowało sytuacje (...), w których rapier zmieniał się w szpadę, ta z kolei w szablę, czasem nawet prostą. Tak się bowiem działo ´ku pokrzepieniu serc»”.
Ekspozycję w Oblęgorku, będącą pasjonującą lekcją historii, wzbogaciło kilka ciekawych wydarzeń kulturalnych. I tak na 14 maja zaplanowano „koncert urodzinowy” (Sienkiewicz urodził się 5 maja) - koncert niecodzienny, z muzyką Europy czasów Sienkiewicza, ale na niezwykłym instrumencie o nazwie domra. To kozacki instrument z czasów Ogniem i mieczem, na który przygotowano wybitne utwory muzyki poważnej z towarzyszeniem fortepianu (Schuberta, Paganiniego, tańce salonowe oraz wydobyte niedawno anonimowe utwory z archiwów Lwowa). Domra Koncert Duo - to duet muzyków, specjalizujących się w przywracaniu do koncertowego obiegu muzyki XVIII-XIX w. Do koncertu zaproszono także wybitnego gitarzystę Agatino Scuderiego. A zatem, warto śledzić na bieżąco to, co proponuje Muzeum w 100-lecie Nobla dla tego, którego zachwyciła także nasza Kielecczyzna, przecież inna, niż ukochane Kresy. Kto w maju ma okazję odwiedzić dawną siedzibę pisarza, w przededniu pełnego rozkwitu przyrody w sienkiewiczowskim parku, ten zrozumie zachwyty Sienkiewicza, jemu współczesnych i gości zaglądających do dworku autora naszych największych narodowych hitów.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Podziel się:

Oceń:

2005-12-31 00:00

Wybrane dla Ciebie

Bolesna Królowa Polski. 174. rocznica objawień Matki Bożej Licheńskiej

2024-04-30 20:50

Sanktuarium M.B. w Licheniu

Mijały niespokojne lata. Nadszedł rok 1850. W pobliżu obrazu zawieszonego na sośnie zwykł wypasać powierzone sobie stado pasterz Mikołaj Sikatka. Temu właśnie człowiekowi objawiła się trzykrotnie Matka Boża ze znanego mu grąblińskiego wizerunku.

Więcej ...

Madonno z Puszczy, módl się za nami...

2024-05-01 20:29

Karol Porwich/Niedziela

Początki kultu Madonny z Puszczy sięgają przełomu XVII i XVIII w. Wiadomo, że w pierwszej połowie XVII stulecia w świątyni znajdowało się 18 wotów oraz 6 nici korali.

Więcej ...

Kard. Pizzaballa: musimy pracować na rzecz zawieszenia broni

2024-05-02 16:29
Pierbattista Pizzaballa OFM

Włodzimierz Rędzioch

Pierbattista Pizzaballa OFM

"Musimy pracować na rzecz zawieszenia broni jako pierwszego kroku w kierunku innych perspektyw politycznych, które jednak należy budować" - uważa kard. Pierbattista Pizzaballa. Dzień po objęciu kościoła tytularnego Sant'Onofrio w Rzymie łaciński patriarcha Jerozolimy, wygłosił "lectio magistralis" (wykład mistrzowski) na Papieskim Uniwersytecie Laterańskim (PUL) na temat: „Postaci i kryteria duszpasterstwa pokoju”. Kardynał mówił o słabości społeczności międzynarodowej i wezwał religie, aby nie "dolewać benzyny do ognia": potrzebni są wiarygodni i uczciwi świadkowie, to w Ewangelii można znaleźć wszystkie kryteria budowania pokoju.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Papież wyniósł ks. Nykiela do godności biskupiej

Kościół

Papież wyniósł ks. Nykiela do godności biskupiej

Czy 3 maja obowiązuje wstrzemięźliwość od pokarmów...

Kościół

Czy 3 maja obowiązuje wstrzemięźliwość od pokarmów...

Nabożeństwo majowe - znaczenie, historia, duchowość +...

Wiara

Nabożeństwo majowe - znaczenie, historia, duchowość +...

Bytom: Profanacja Najświętszego Sakramentu. Rozrzucone i...

Kościół

Bytom: Profanacja Najświętszego Sakramentu. Rozrzucone i...

Świadectwo: Maryja działa natychmiast

Rodzina

Świadectwo: Maryja działa natychmiast

Święta Mama

Kościół

Święta Mama

Matka Boża Dobrej Rady

Wiara

Matka Boża Dobrej Rady

#PodcastUmajony (odcinek 1.): Bez przesady

Wiara

#PodcastUmajony (odcinek 1.): Bez przesady

Rozważania na niedzielę: gasnący antychryst

Wiara

Rozważania na niedzielę: gasnący antychryst