Reklama

Pośród śladów przeszłości

Niedziela łódzka 7/2007

Pierwsze ślady organizacji Archiwum odnajdujemy już we wrześniu 1921 r., czyli niespełna rok po utworzeniu diecezji łódzkiej, na mocy bulli papieskiej „Christi Domini” Benedykta XV z 10 grudnia 1920 r. Początkowo opiekę nad Archiwum sprawował kanclerz lub notariusz Kurii. Od 1937 r. stanowiło ono część składową Muzeum Diecezjalnego. W czasie II wojny światowej akta Archiwum Diecezjalnego w Łodzi uległy, podobnie jak zbiory Muzeum, rozproszeniu lub zniszczeniu. Część skonfiskowanych przez Niemców zbiorów znalazła się w Archiwum Miejskim w Łodzi i Archiwum Wojewódzkim w Poznaniu. Starania o ich odzyskanie, zapoczątkowane przez bp. Michała Klepacza i kontynuowane przez bp. Józefa Rozwadowskiego, doprowadziły do przekazania 14 kwietnia 1978 r. przez Archiwum Miejskie w Łodzi akt kościelnych z XVI-XX wieku, m.in. bulli erekcyjnej diecezji.

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Opiekunowie historii

Duże zasługi w porządkowaniu zbiorów ma s. Helena Cabała, służebniczka Najświętszej Maryi Panny Niepokalanie Poczętej, która była archiwistką w latach 1961-95. Pieczę nad działalnością placówki sprawowali od 1921 r. kolejno: ks. Wiktor Bilski - kanclerz Kurii, ks. Klemens Grefkowicz - notariusz Kurii, ks. Jan Frontczak, ks. Henryk Rybus - dyrektor Muzeum Diecezjalnego, ks. Ryszard Salski, ks. Jan Wiktorowski - kapelan biskupa ordynariusza, ks. Władysław Ziółek - kanclerz Kurii, ks. Stanisław Grad - rektor Wyższego Seminarium Duchownego w Łodzi.
Od 14 grudnia 1992 r., na mocy dekretu Arcybiskupa Łódzkiego, dyrektorem AAŁ jest ks. dr Kazimierz Dąbrowski. Funkcję wicedyrektora pełni od 1995 r. ks. dr Mieczysław Różański, a na stanowisku archiwistki pracuje od 1995 r. s. Lucyna Witczak, służebniczka Najświętszej Maryi Panny Niepokalanie Poczętej. Do zadań dyrektora Archiwum należy m.in. reprezentowanie placówki wobec innych instytucji, odpowiedzialność za całość prac przed Arcybiskupem Łódzkim, składanie sprawozdań z działalności Archiwum i stanu archiwaliów, utrzymywanie kontaktów z archiwami innych diecezji i Ośrodkiem Archiwów, Bibliotek i Muzeów przy Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Archiwum pozostaje także w kontakcie z Papieską Komisją ds. Dóbr Kulturalnych Kościoła.

Nowe spojrzenie na archiwistykę

Obecna siedziba Archiwum pozwoliła na poszerzenie dotychczasowego zakresu archiwaliów o spuściznę po zmarłych kapłanach, pozyskiwaną z parafii i dzięki uprzejmości rodzin. Znacznie zaawansowana jest komputeryzacja oraz mikrofilmowanie zbiorów archiwalnych, dzięki czemu łatwiejsze staje się korzystanie z nich przez zainteresowanych - przede wszystkim są to: pracownicy i studenci uczelni łódzkich, księża, katecheci oraz redaktorzy gazetek parafialnych. Archiwum posiada pracownię naukową i księgozbiór podręczny, prowadzi także własne badania naukowe. Wspólne starania dyrektorów Archiwum i Muzeum zaowocowały kontynuacją publikowanych przed wojną zeszytów: „Prace i materiały historyczne AAŁ i Muzeum Archidiecezji Łódzkiej”. W wydawnictwie Bernarda Cichosza ukazał się II tom tych opracowań. W ostatnich latach położono akcent na popularyzację wiedzy archiwalnej wśród duchownych i laikatu. W 2006 r. powstały dwie prace magisterskie na temat AAŁ: s. Lucyna Witczak obroniła w Podyplomowym Studium Archiwistyki Kościelnej na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Śląskiego pracę dyplomową na temat: „Historia i zasób Archiwum Archidiecezjalnego w Łodzi”, natomiast Agnieszka Szewczyk jest autorką pracy magisterskiej „Historia, organizacja i zasób Archiwum Archidiecezjalnego w Łodzi”, obronionej na Wydziale Historyczno-Filologicznym Akademii Świętokrzyskiej Filia w Piotrkowie Trybunalskim. Rozwija się także działalność wydawnicza Archiwum oraz współpraca z innymi, również pozakościelnymi, inicjatywami wydawniczymi. Najlepszym przykładem jest album „Łódź Ojca Świętego”, wydany w 2006 r. Z zasobów Archiwum korzystają stale m.in. Archidiecezjalne Wydawnictwo Łódzkie i tygodnik „Niedziela Łódzka”.

Apel o współpracę

Archiwum Archidiecezjalne w Łodzi, czynne od poniedziałku do piątku w godz. 10-14, zwraca się za naszym pośrednictwem do Czytelników Tygodnika Katolickiego „Niedziela”, którzy są w posiadaniu fotografii dokumentujących wydarzenia kościelne oraz postaci kapłanów i osób konsekrowanych, działających w diecezji łódzkiej w latach 1920-66 - o ich wypożyczenie lub przekazanie w depozyt do Archiwum. Kontakt w godzinach urzędowania pod adresem ul. Ks. I. Skorupki 3, 90-458 Łódź lub tel. (0-42) 664-87-49 lub 664-87-19 oraz archiwum@archidieczja.lodz.pl).

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Podziel się:

Oceń:

2007-12-31 00:00

Wybrane dla Ciebie

Kraków: wiadomo, kto będzie osobistym sekretarzem kard. Grzegorza Rysia

2025-12-27 15:05
Ks. Łukasz Jachymiak, osobisty sekretarz kard. Grzegorza Rysia

Archidiecezja Krakowska

Ks. Łukasz Jachymiak, osobisty sekretarz kard. Grzegorza Rysia

Kard. Grzegorz Ryś mianował swoim osobistym sekretarzem ks. Łukasza Jachymiaka. 36-letni kapłan był wcześniej m.in. wikariuszem parafii katedralnej na Wawelu i dyrektorem Katolickiej Szkoły Podstawowej im. Świętej Rodziny z Nazaretu w Krakowie.

Więcej ...

Po pożarze kościół w Lublinie grozi zawaleniem. Będzie rozbiórka?

2025-12-29 18:37

Archidiecezja Lubelska/Małgorzata Oroń

Po pożarze poddasza i dachu kościoła Najświętszego Serca Jezusowego przy ul. Kunickiego w Lublinie świątynia grozi zawaleniem – podał w poniedziałek nadzór budowlany. Świątynia ma zostać wyłączona z użytkowania. Proboszcz zapowiedział jej przebudowę.

Więcej ...

Protest górników. Podpisano porozumienie ws. zabezpieczenia pracowników Silesii

2025-12-29 19:36
Transport węgla kamiennego

Adobe Stock

Transport węgla kamiennego

Porozumienie ws. zabezpieczenia pracowników Przedsiębiorstwa Górniczego Silesia podpisano w poniedziałek po południu w Katowicach. Rozmowy odbywały się w ramach Trójstronnego Zespołu ds. Bezpieczeństwa Socjalnego Górników.

Więcej ...

Reklama

Najpopularniejsze

Kard. Ryś przeprowadził zmiany w kurii krakowskiej. Ks....

Kościół

Kard. Ryś przeprowadził zmiany w kurii krakowskiej. Ks....

Po pożarze kościół w Lublinie grozi zawaleniem. Będzie...

Kościół

Po pożarze kościół w Lublinie grozi zawaleniem. Będzie...

„Brat” to najpierw ktoś bliski we wspólnocie, ten,...

Wiara

„Brat” to najpierw ktoś bliski we wspólnocie, ten,...

Przeżył radykalne nawrócenie i zmienił styl życia

Wiara

Przeżył radykalne nawrócenie i zmienił styl życia

Leon XIV wprowadza zmiany w uroczystościach Bożego...

Kościół

Leon XIV wprowadza zmiany w uroczystościach Bożego...

Kraków: wiadomo, kto będzie osobistym sekretarzem kard....

Kościół

Kraków: wiadomo, kto będzie osobistym sekretarzem kard....

Nowenna do Świętej Rodziny

Wiara

Nowenna do Świętej Rodziny

Nakazane święta kościelne w 2025 roku

Kościół

Nakazane święta kościelne w 2025 roku

Nowenna do Dzieciątka Jezus

Wiara

Nowenna do Dzieciątka Jezus