Chrystus nas prowadzi

Umiłowani Siostry i Bracia w Chrystusie,

Rozpoczęliśmy w Środę Popielcową czterdziestodniowy Wielki Post, aby się przygotować do Świąt Wielkanocnych i przeżyć liturgicznie dzieło naszego Odkupienia, Misterium Paschalne: Mękę, Śmierć i Zmartwychwstanie Chrystusa. Dyscyplina postna w obecnych czasach nie jest surowa. Tych, którzy ukończyli 18 lat i nie rozpoczęli 60 roku życia, obowiązuje w Środę Popielcową i Wielki Piątek post co do ilości, to znaczy, że mogą spożywać wtedy jeden tylko pełny posiłek, a dwa inne dla podtrzymania sił. Wszystkich innych, od 14 roku życia aż do śmierci obowiązuje w Środę Popielcową, zwyczajowo w Wigilię Bożego Narodzenia i wszystkie piątki całego roku wstrzemięźliwość od spożywania pokarmów mięsnych. Ta łagodna stosunkowo praktyka postna niech nas zmobilizuje do dzielenia się tym, co posiadamy z drugimi. Nasze surowe posty niech zastąpi modlitwa i jałmużna. W czasach wzmagającego się bezrobocia i postępującego procesu zubożenia społeczeństwa, proszę na święte Imię Pana naszego Jezusa Chrystusa, abyśmy jeszcze bardziej otworzyli serca na potrzeby drugich i pomagali potrzebującym, nieraz nawet już chleba. Niech bogate rodziny wezmą niejako w duchową adopcję rodziny bezrobotnych i wielodzietne. Proszę też bardzo, żeby od najmłodszych lat wychowywać dzieci do umiejętnego rezygnowania z niekoniecznych dla życia i zdrowia używek i odkładania drobnych oszczędności na rzecz biednych zarówno w kraju, jak i poza jego granicami. Serdecznie proszę o zaopatrzenie każdego domu w małą skarbonkę rodzinną na jałmużnę wielkopostną. Księża proboszczowie i katecheci niech się postarają, aby w każdym domu taka skarbonka naszej Caritas się znalazła. Wielki Post roku 2002 niech też będzie czasem wzmożonej modlitwy w kościołach parafialnych i filialnych, odprawiania Dróg Krzyżowych, śpiewania Gorzkich Żali i przeżywania misterium Męki Pańskiej, którą z takim talentem ukazują młodzi w naszych kościołach parafialnych, na Alei Najświętszej Maryi Panny, a także dorośli z duszpasterstwa Księży Salezjanów w Częstochowie na Stradomiu. W Roku Biblii zalecam też, żeby wieczorami każda rodzina czytała opis męki i zmartwychwstania Pana Jezusa według czterech Ewangelistów. Powtarzam, cała archidiecezja czyta wieczorami ostatnie dwa rozdziały poszczególnych Ewangelii, aby lepiej poznać Chrystusa i w ten sposób bardziej się z Nim zjednoczyć.

W tym roku w naszej wielkopostnej formacji sumienia zwróćmy uwagę na obowiązki wynikające z drugiego przykazania Boskiego. Brzmi ono: "Nie będziesz wzywał imienia Pana, Boga twego, do czczych rzeczy" ( Wj 20, 7; Pwt 5, 11). Znamy je w pacierzowym brzmieniu: "Nie będziesz brał imienia Pana, Boga twego, nadaremno". Drugie przykazanie Boże brane od strony pozytywnej nakazuje: "Będziesz szanować imię Pańskie" . Czterdziestodniowy post odprawiamy, wspominając post Mojżesza, który przez 40 dni przygotowywał się do przyjęcia dziesięciu Bożych przykazań na górze Synaj. Na tej samej górze otrzymał on wcześniej objawienie się Imienia Bożego: "Jestem Bogiem ojca twego, Bogiem Abrahama, Bogiem Izaaka i Bogiem Jakuba. JESTEM KTÓRY JESTEM" (Wj 3, 6. 14). Taka była odpowiedź Boga ukazującego się w krzaku ognistym na jego pytanie o imię. Już wtedy Bóg przedstawił się jako Pan, Stworzyciel nieba i ziemi, w którym wszystko ma swoje istnienie, i jako dobry Ojciec ludzi. Czter-

dziestodniowy post odprawiamy jednak, my, chrześcijanie, przede wszystkim dla uczczenia czterdziestodniowego postu Jezusa na pustyni Judzkiej. Tam Jezus w samotności modlił się, odprawiał święty post, nic nie jedząc ani nie pijąc-jak mówi dzisiejsza Ewangelia-i poddał się kuszeniu ze strony diabła. Szatan kusi Go trzykrotnie, używając do tego Pisma Świętego bez wymieniania imienia: Bóg. Chrystus trzy razy oddalił pokusę, posługując się imieniem Boga. W ten sposób oddał Bogu chwałę i uczcił Jego imię. Chrystus nauczył nas też modlitwy: " Ojcze nasz", w której kazał nam mówić do Boga: "Ojcze ... niech się święci imię Twoje" (Mt 6, 9).

Bóg objawiając nam swoje imię, wyraził wielką zażyłość z nami i okazał nam ogromne zaufanie. Dlatego z największą miłością podejmujemy to imię, które określa samą istotę Boga, to, kim On jest. " Imię Pańskie jest święte". Dlatego człowiek powinien pamiętać o imieniu Bożym w ciszy miłującej adoracji, powinien używać je tylko po to, by je błogosławić, wychwalać i uwielbiać" (KKK 2143).

Wierzący powinni świadczyć o Imieniu Pańskim przez odważne wyznawanie swojej wiary. Wszystko więc, co czynimy dla tego Imienia w przepowiadaniu, w katechizacji i w zwykłym życiu, powinno być przeniknięte szacunkiem i czcią. Nigdy nie może być brane nadaremnie i przedmiotowo. Tym bardziej nie może być ono używane w złych zamiarach, przeciw człowiekowi, który jest odbiciem Bożego imienia. Ojciec Święty Jan Paweł II w ostatnich miesiącach często wyraża ból, że imienia Bożego zaczyna się używać do własnej polityki, owszem, do szerzenia nienawiści przeciwko człowiekowi. W Asyżu, w czasie wielkiej modlitwy o pokój w świecie, wołał: "Nigdy więcej gwałtu! Nigdy więcej wojny! Nigdy więcej terroryzmu! Imię Boga każdej religii niesie na ziemię sprawiedliwość i pokój, przebaczenie i życie, miłość" (26 stycznia 2002). Spotykamy jeszcze inne niepokojące zjawisko w dzisiejszym świecie. Pojawiają się co pewien czas bluźniercze obrazy i niegodne ludzi kulturalnych przedstawianie Chrystusa, Matki Bożej i Świętych. Gdy chodzi o ludzi przyznających się do polskości, pozwalają sobie oni czasem na znieważenie świętej Ikony Matki Bożej Częstochowskiej. Z wielkim bólem wyrażamy protest wobec takich faktów. Drugie przykazanie Boże zabrania wszelkiego nieodpowiedniego używania imienia Boga, Jezusa Chrystusa, Najświętszej Maryi Panny i wszystkich Świętych. Czy trzeba mówić o tym, że nam, którym dano strzec wielkiej świętości, jaką jest cudowny Obraz Matki Bożej, nie godzi się pozostawać w niewrażliwości i obojętności na wszelkie formy bluźnierstwa i lekceważenia świętości? Oczywiście, tym bardziej też nie wolno nam pod żadnym pozorem używać rzeczy świętych do czysto ekonomicznych celów. Pośredniczenie w handlu dewocjonaliami chrześcijańskimi niech będzie rzetelną służbą pielgrzymom, a nigdy niech się nie łączy ze sprzedawaniem szatańskich amuletów i ośmieszających religię obrazków.

Drugiemu przykazaniu sprzeciwia się bezpośrednio bluźnierstwo, czyli wypowiadanie przeciw Bogu wewnętrznie lub zewnętrznie słów nienawiści, wyrzutów, wyzwań. Św. Jakub Apostoł mocno piętnuje grzechy tych, którzy "bluźnią zaszczytnemu Imieniu (Jezusa), które wypowiedziano nad (nimi)" (Jk 2, 7). Zakaz bluźnierstwa rozciąga się też na słowa przeciw Kościołowi Chrystusa, osobom i rzeczom świętym. Wielkim bluźnierstwem jest również używanie imion świętych w celach zbrodniczych. Niepokojącym i groźnym zjawiskiem pojawiającym się u nas jest satanizm, który w swej istocie jest bluźnierczy. Niech nas Bóg zachowa od znieważania Imienia tak dobrego Boga.

Bliskie bluźnierstwu i o wiele częstsze w życiu jest przeklinanie drugich w połączeniu z wymawianiem imion świętych. Przy pomocy imienia świętego chce się nieraz wyrazić swoje grzeszne, nieuporządkowane uczucie, takie jak: niecierpliwość, nieumiarkowanie, niesłuszny gniew, wzburzenie czy podniecenie. Źle jest, jeśli rodzice w obecności dzieci folgują swoim namiętnościom, nadużywając imion świętych. Nie można też świętymi imionami zastępować ubóstwa swojej mowy, swój prymitywizm; stosować je jako przerywnik czy wykrzyknik. Oczywiście, co innego jest, gdy ludzie często wymieniają święte imiona Jezusa i Maryi w cierpieniu, w lęku, trudnościach życiowych, a czynią to z najgłębszą czcią, zażyłością i ufnością.

Osobne miejsce w drugim przykazaniu zajmuje obowiązek dobrej i słusznej przysięgi. Przysięgać lub uroczyście przyrzekać oznacza wzywać Boga na świadka tego, co się twierdzi. Odwołujemy się wtedy do prawdomówności Bożej jako do rękojmi własnej prawdomówności (KKK 2150). Poważny to obowiązek świętej przysięgi poświadczającej się tak wielkim imieniem. "Będziesz się bał Pana, Boga twego, będziesz Mu służył i na Jego imię będziesz przysięgał"-mówi Bóg w Księdze Powtórzonego Prawa (6, 13). Krzywoprzysięstwo jest ciężkim grzechem. Także wiarołomstwo, gdy ktoś pod przysięgą składa obietnicę, której nie ma zamiaru dotrzymać, lub gdy złożywszy pod przysięgą obietnicę, nie dotrzymuje słowa. Wiarołomcy objawiają brak szacunku względem Boga, który jest Panem wszelkiego słowa. Pan Jezus uzupełnił jeszcze obowiązek dochowania przysięgi, akcentując to, że powinna ona być stosowana w sytuacjach dużej wagi, gdy jest naprawdę potrzebna. " Słyszeliście, że powiedziano przodkom: nie będziesz fałszywie przysięgał, lecz dotrzymasz Panu swej przysięgi. A Ja wam powiadam: Wcale nie przysięgajcie /.../ Niech wasza mowa będzie: Tak, tak; nie, nie. A co nad to jest, od Złego pochodzi"(Mt 5, 33-34. 37). Przysięgajmy więc zawsze zgodnie z prawdą, z rozwagą i sprawiedliwością.

Przykazanie drugie prowadzi nas od Boga do człowieka. Każdy z nas jest przecież ochrzczony "w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego" . Imię Boga w Trójcy Świętej Jedynego uświęca nas i wzywa do świętości. Dlatego obieramy sobie na chrzcie imiona Świętych, a już nigdy takie, które byłyby obce duchowi chrześcijańskiemu. Tak samo młodzi, którzy przystępują do sakramentu bierzmowania, winni wybierać sobie imiona świętych i to z pełną odpowiedzialnością. Święty Patron jest wzorem najpiękniejszej miłości i orędownikiem u Boga. Imieniem chrztu i bierzmowania trzeba naprawdę żyć. Od znaku krzyża świętego, od "w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego. Amen" trzeba rozpoczynać każdy dzień, każdą modlitwę, spożywanie pokarmów i wszelkie inne poważniejsze działania. Święte imiona należy przywoływać w chwilach pokus i trudności, w chwilach szczęścia i powodzenia, zawsze też w zjednoczeniu z Duchem Świętym, bez którego pomocy nie potrafimy powiedzieć, że Panem jest Jezus (por 1 Kor 12, 3). Pozdrawiajmy się też imieniem Jezus: "Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus" lub prostszym: "Szczęść Boże". Niech ziemia częstochowska, zawierciańska, wieluńska i radomszczańska nie odróżnia się od Śląska, gdzie tak pięknie, zwyczajnie i na co dzień ludzie objawiają sobie życzliwość wezwaniem imienia Bożego. Proszę też, abyśmy nie laicyzowali naszej ziemi. Niech żyje ona pod imieniem Jezusa i Maryi, tak jak to każe święta Ikona Częstochowska.

Umiłowani Diecezjanie,

Przyjmijcie na ten Wielki Post przypomnienie drugiego przykazania w świetle posoborowego Katechizmu Katolickiego. Potraktujcie to słowo jako dar Boży. Przejmijmy się objawieniem nam Bożego imienia. Głośmy je, uwielbiajmy, wywyższajmy. Idźmy w tym za młodzieżą, która w entuzjazmie radości wiary śpiewa:

"Święte imię Jezus

Jest na ustach mych i w sercu mym.

W mocy Ducha uwielbiam Cię

Nie ma w innym zbawienia

Gdyż nie dano nam ludziom innego

imienia

W nim zbawienie jest"

Ceńmy sobie nasze chrześcijaństwo i usłyszmy swoje własne imię, którym Bóg powołuje każdego z nas do Siebie. Idźmy za głosem Jezusa. On nas prowadzi drogą trudną, ale pewną przez czterdziestodniowy post, przez krzyż do radości wielkanocnych i chwały zmartwychwstania.

Zwracam się też z prośbą o wielką modlitwę w intencji nawróceń wielkopostnych, owocne rekolekcje i dobrą świętą spowiedź. Niech kapłani, osoby żyjące konsekracją zakonną i świecką, chorzy i niepełnosprawni, członkowie ruchów odnowy życia chrześcijańskiego i Akcji Katolickiej-modlitwą, pokutą i różańcem wypraszają Kościołowi częstochowskiemu wielkie łaski na czas Wielkiego Postu.

Polecam Wszystkich Matce Bożej Częstochowskiej i błogosławię na przeżywanie Wielkiego Postu w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego. Amen.