Reklama

U Poczajowskiej Pani

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Wakacje to czas intensywnych wędrówek naszych rodaków. Jedni jadą w góry lub nad morze, inni wybierają egzotyczne kraje, aby tam zregenerować swoje siły, spora część Polaków jedzie, aby zwiedzać miejsca związane z naszą historią, lub do znanych sanktuariów, by pogłębić więź z Bogiem. W Polsce wakacje, a szczególnie sierpień, to czas pielgrzymowania na Jasną Górę lub do innych miejsc, gdzie można wzmocnić swoje siły duchowe. Sanktuaria szczególnie maryjne można porównać do źródeł dających ożywczą wodę tym, którzy są spragnieni. W całym świecie spotyka się źródła wielkie i maleńkie, ale ich krystaliczna woda spełnia takie samo zadanie. Tak właśnie sanktuaria maryjne są rozmieszczone po całym świecie, aby jako Boże źródła dawały moc wszystkim przychodzącym i spragnionym. Takim źródłem bijącym od wieków jest Poczajów, dziś na ukraińskim Wołyniu, w pobliżu sławnego Krzemieńca umiłowanego przez poetę Juliusza Słowackiego.
Na wzgórzu wśród lasów już w 1240 r. osiedlili się pierwsi prawosławni mnisi pustelnicy. Jednemu z nich miała się objawić Matka Boża w płomieniu, z koroną na głowie i z berłem, stojąca na skale, która na pamiątkę swego pobytu pozostawiła odciśnięty ślad stopy i źródełko uzdrawiającej wody. Te wydarzenia spowodowały napływ modlących się ludzi, wkrótce zbudowano tu pierwszą drewnianą cerkiew. Z czasem kult Matki Bożej z poczajowskiej pustelni rozszerzył się na cały Wołyń, wybudowano nową cerkiew i pomieszczenia dla mnichów, a w 1527 r. król Polski Zygmunt Stary nadał temu miejscu specjalny przywilej. W 1597 r. miejscowa dziedziczka Anna Hojska (Gojska) ofiarowała mnichom piękną ikonę Matki Bożej z Dzieciątkiem, którą otrzymała od greckiego metropolity Neofita. To wydarzenie zapoczątkowało jakby nową epokę w historii klasztoru, ponieważ obraz Matki Bożej umieszczony w głównej świątyni zasłynął z wielu cudownych wydarzeń, a miejsce to wkrótce stanie się jednym z najbardziej znanych sanktuariów na wschodnich kresach Rzeczpospolitej.
W 1623 r. z powodu sporów majątkowych Jędrzej Firlej najeżdża na klasztor, jego wojsko zabiera wszystkie kosztowności oraz cudowny obraz. W kilka lat później (1647) cudowną ikonę odzyskuje poczajowski ihumen Iow Żelezo. Był on najwybitniejszym przełożonym klasztoru, bardzo pracowitym i pobożnym. Z jego inicjatywy założono słynną drukarnię i szkołę, na samym szczycie góry zbudowano cerkiew na cześć Świętej Trójcy, przebudowano i otoczono murem całą posiadłość nadając jej charakter obronny. Iow jako stuletni starzec w 1651 r. zmarł w opinii świętości, a w 1659 r. został kanonizowany przez Cerkiew prawosławną. Pochowano go w pieczarze pod zbudowaną świątynią, ciało jego nie uległo rozkładowi.
Rok 1596 przynosi dla Cerkwi w Rzeczpospolitej duże zmiany i napięcia. Część wiernych wraz z biskupami pragnie odnowienia jedności z Kościołem rzymskokatolickim. Dokonało się to w Brześciu nad Bugiem przez zawarcie unii (wiernych, którzy odnowili jedność nazywano unitami, później greko-katolikami). Nie wszyscy prawosławni zgodzili się z tą decyzją, powstał opór, m. in. w Poczajowie. Ostatecznie w 1720 r. Poczajów przejęli uniccy Bazylianie. W drugiej połowie XVIII wieku wybudowano nowy zespół zabudowań klasztornych z cerkwią Uspieńską (Wniebowzięcia, Zaśnięcia NMP). Sponsorem był znany warchoł i hulaka Mikołaj Bazyli Potocki, starosta kaniowski. Powstały wówczas okazałe świątynie w stylu pięknego baroku, w niczym nie przypominające cerkwi wschodnich, ponieważ projektowali je wybitni budowniczowie z zachodu Gotfryd Hoffman - Ślązak, oraz Piotr Polejowski i Franciszek Kulczycki, obydwaj Polacy.
Staraniem Potockiego już w 1773 r. ukoronowano obraz Matki Bożej papieskimi koronami; należy dodać, że pierwsza koronacja obrazu w Polsce miała miejsce na Jasnej Górze w 1717 r., następna w Chełmie Lubelskim w 1765 r. a w Poczajowie w 1773 r. Koronacja w dużej mierze przyczyniła się do tego, że klasztor poczajowski stał się najważniejszym sanktuarium maryjnym na Rusi, celem pielgrzymek katolików obrządku unickiego, rzymskiego a także wiernych prawosławnych, z tego powodu nazwano go „Ruską Częstochową”. Okres katolicki to bardzo ożywiony kult Bogurodzicy, pielgrzymowanie, liczne nabożeństwa, niekończące się spowiedzi, a także ważne i piękne osiągnięcia architektoniczne oraz gospodarcze.
Niestety, Rzeczpospolita stawała się coraz słabsza, wrogowie zagrabili jej ziemie, sanktuaria i bogactwa. Poczajów znalazł się w zaborze rosyjskim, w 1831 r. wypędzono katolickich Bazylianów, a klasztor przejmują mnisi prawosławni. W 1883 r. podniesiono go do rangi „ławry”. Ławra z języka greckiego oznacza zespół męskich klasztorów, pustelni i mnichów skupionych wokół świątyni. Dziś jest to tytuł honorowy dla klasztorów wybranych, bardzo ważnych, podległych bezpośrednio synodowi i patriarsze. Miejsce to stało się rezydencją biskupów wołyńskich, a także celem pielgrzymek carów moskiewskich, którzy go hojnie wspierali dotacjami.
Podczas I wojny pomieszczenia zostały splądrowane przez Austriaków, mnisi zostali zmuszeni do opuszczenia klasztoru zabierając ze sobą cudowny obraz, powrócili dopiero po wojnie polsko-bolszewickiej w 1920 r. Obawiano się, że Polacy zwrócą klasztor katolikom, ale tak się nie stało i znowu Poczajów stał się miejscem ożywionego prawosławnego kultu Matki Bożej. II wojna oszczędziła klasztor, mnisi mogli dalej działać. Po wojnie wschodnie rubieże Polski znalazły się w granicach ZSRR, władza radziecka pozwoliła pozostać niewielkiej liczbie mnichów, których w różny sposób szykanowano i męczono, mimo tak dramatycznej sytuacji udało się im przetrwać, chociaż w wielu pomieszczeniach klasztornych osadzono wrogo nastawionych do religii ludzi świeckich, bądź też zamieniono niektóre świątynie na muzeum ateizmu.
Z początkiem „pierestrojki” w społeczeństwie i w państwie zmienił się stosunek do Cerkwi. W Rosji i na Ukrainie zaczęło się na dobre odradzać życie religijne, powstają nowe klasztory, buduje się nowe cerkwie, lud jak dawniej pielgrzymuje do Poczajowa na święto Uspienia (Wniebowzięcia) obchodzone według kalendarza juliańskiego 28 sierpnia. Ławra Poczajowska należy do Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej Patriarchatu moskiewskiego i jest uznawana za czwarty w hierarchii ważności klasztor Rosji.
Warto zajrzeć do tego miejsca, do Poczajowskiej Pani, gdy wędruje się po współczesnej Ukrainie. Już z daleka powitają nas złote kopuły cerkwi Uspieńskiej zbudowanej z inicjatywy Potockiego, a także wysoka dzwonnica dominująca nad okolicą. Stara barokowa część jest bardzo piękna, obok niej zbudowano inne cerkwie w stylu staroruskim, chociaż nie pasujące do zabytkowej zabudowy, ale na swój sposób one też są piękne, można powiedzieć, że bajeczne. Całość jest bardzo zadbana, wszystko kapie złotem i zachwyca różnymi kolorami. We wszystkich świątyniach są ludzie, najliczniej przed cudownym obrazem Bogurodzicy oraz przy skale z odciskiem stopy Matki Bożej, gdzie można otrzymać krople wody z cudownego źródełka. Ikona Matki Bożej jest umieszczona w głównym ikonostasie, podczas wielkich uroczystości jest wyjmowana i wierni mogą popatrzeć z bliska w oblicze swej Pani. W dolnej cerkwi spoczywa w srebrnym relikwiarzu św. Iow Żelezo, który przyjmuje odwiedziny tłumów wiernych. Językiem oficjalnym jest tu rosyjski, nie spotkaliśmy przewodników mówiących po polsku, ale można dostać albumy z polskim tekstem. Można też kupić piękne ikony - kopię cudownego obrazu.
„Przed świętą Twą ikoną, Władczyni, modlący uleczają się, wiary prawdziwej nabywają i napaści odbijają. Jako i nam modlącym się do Ciebie, grzechów odpuszczenia proś myślami bogobojnymi serca nasze oświęć i do Syna Twego modlitwę wznieś o ratunek dusz naszych”.

Żródło:
Swiato-Uspieńska Poczajewska Ławra; Encyklopedia Katolicka tom XV.; Poczajów:: Religie:: Kresy.pl; Prawosławna Częstochowa www.polskie radio.pl; Ławra Poczajowska mwolter.republika.pl

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Podziel się:

Oceń:

+1 0
2012-12-31 00:00

Wybrane dla Ciebie

Klinika Gemelli: papież kontynuuje terapię

2025-02-26 12:15

PAP/EPA/MAURIZIO BRAMBATTI

„Papież obudził się i siedzi w fotelu, kontynuując terapię w taki sam sposób, jak w ciągu ostatnich kilku dni, w tym tlenoterapię. Nie przyjmował odwiedzających” - dowiedziała się włoska agencja katolicka SIR ze źródeł watykańskich na temat stanu zdrowia papieża Franciszka, który jest obecnie trzynasty dzień hospitalizowany w rzymskiej klinice Gemelli z powodu obustronnego zapalenia płuc.

Więcej ...

Watykan/ Kardynał Krajewski o stanie papieża: wiemy to, co mówią lekarze

2025-02-22 22:11

Urszula Buglewicz/Niedziela Lubelska

Papieski jałmużnik kardynał Konrad Krajewski, jeden z najbliższych i najbardziej zaufanych współpracowników papieża Franciszka, powiedział, że o jego stanie dowiaduje się od lekarzy i nie wie nic więcej. W sobotę Watykan poinformował o pogorszeniu się stanu zdrowia papieża; o kryzysie oddechowym, podaniu tlenu i transfuzji krwi.

Więcej ...

Papież powołał Komisję ds. Darowizn na rzecz Stolicy Apostolskiej

2025-02-26 14:32

Vatican Media

Instytucja, powołana przez Ojca Świętego, zajmie się koordynacją ofiar, jakie w różnej formie są przekazywane Stolicy Apostolskiej. Dokument w tej sprawie Papież podpisał 11 lutego br.

Więcej ...
Przejdź teraz
REKLAMA: Artykuł wyświetli się za 15 sekund

Reklama

Najpopularniejsze

Klinika Gemelli: poważny stan papieża, choć bez...

Franciszek

Klinika Gemelli: poważny stan papieża, choć bez...

Zdecyduję dziś, że moją modlitwą uczynię Kościół...

Wiara

Zdecyduję dziś, że moją modlitwą uczynię Kościół...

Wielki Post w praktyce – post, pokuta, akty strzeliste

Wiara

Wielki Post w praktyce – post, pokuta, akty strzeliste

Mało znane fakty z życia św. o. Maksymiliana Marii...

Święci i błogosławieni

Mało znane fakty z życia św. o. Maksymiliana Marii...

Dominikanie: Paweł M. wydalony z zakonu i ze stanu...

Kościół

Dominikanie: Paweł M. wydalony z zakonu i ze stanu...

Komunikat Watykanu: stan zdrowia papieża dalej jest...

Franciszek

Komunikat Watykanu: stan zdrowia papieża dalej jest...

Afryka: Islamscy terroryści ścięli w kościele głowy 70...

Wiadomości

Afryka: Islamscy terroryści ścięli w kościele głowy 70...

Watykan/ Kardynał Krajewski o stanie papieża: wiemy to,...

Franciszek

Watykan/ Kardynał Krajewski o stanie papieża: wiemy to,...

Komunikat Watykanu. Czy można już mówić o poprawie...

Kościół

Komunikat Watykanu. Czy można już mówić o poprawie...