W lipcu br. prawdopodobnie rozegra się w Sejmie i Senacie legislacyjny finał projektu ustawy o zasadach realizacji programu powszechnego uwłaszczenia obywateli Rzeczpospolitej Polskiej. Najpierw Wysoka Izba w tzw. trzecim czytaniu ustosunkuje się przez głosowanie posłów do wszystkich zaproponowanych poprawek oraz do całości projektu ustawy. Następnie Senat zaproponuje ewentualne swoje poprawki do ustawy sejmowej, po czym prezydent RP musi złożyć swój podpis.
Co zawiera aktualny projekt ustawy zawarty w odpowiednich sprawozdaniach Komisji Skarbu Państwa, Uwłaszczenia i Prywatyzacji oraz Komisji Finansów Publicznych?
Propozycje te można zawrzeć w następujących punktach:

1. Uporządkowanie ustawowe dotychczasowego uwłaszczenia w Polsce, a więc ustalenie - w postaci rejestru - kto został już uwłaszczony, po to aby nie był uwłaszczony ponownie i żeby mogli z uwłaszczenia skorzystać ci, którzy do tej pory nie byli uwłaszczeni na mocy żadnej ustawy (projekt ustawy uwłaszczeniowej zawiera listę 13 aktów prawnych, na mocy których zostało dokonane uwłaszczenie bezpośrednio polegające na nabyciu nieodpłatnym lub preferencyjnym mienia, akcji albo udziałów Skarbu Państwa lub gminy);

2. Możliwość nabycia na własność w trybie uwłaszczenia bezpośredniego (na mocy tej ustawy):
- lokalu mieszkalnego będącego własnością Skarbu Państwa, państwowej osoby prawnej lub gminy przez ich najemców,
- lokalu spółdzielczego przez ich lokatorów - członków spółdzielni,
- redukcji do 50% zadłużenia zaciągniętego przez spółdzielców do końca maja 1992 r. (tzw. kredyt starego portfela), gdzie stopa oprocentowania gwałtownie wzrosła w warunkach hiperinflacji,
- nieruchomości gruntowej przez mających je w posiadaniu jako użytkownicy wieczyści od co najmniej dziesięciu lat;

3. Zapowiedź uwłaszczenia pośredniego dla obywateli RP, którzy nie uczestniczyli w uwłaszczeniu bezpośrednim, a więc rolników, emerytów, rzemieślników oraz pracowników sfery budżetowej (nauczyciele, służba zdrowia, pracownicy administracji).
Przedmiotem specjalnej regulacji w trybie uwłaszczenia bezpośredniego będą już sprzedane wraz z lokatorami mieszkania zakładowe. Ustawa proponuje możliwość uwłaszczenia się aktualnych najemców tych mieszkań oraz rekompensatę przez Skarb Państwa na warunkach określonych w ustawie dla osób prawnych, które nabyły te mieszkania. Inną nowością propozycji poselskiej jest możliwość skorzystania przez pracowników byłych PGR-ów z dodatkowej oferty uwłaszczenia się zajmowanymi przez nich lokalami mieszkalnymi oraz pomieszczeniami gospodarczymi przynależnymi do tego lokalu wraz z gruntem, na którym znajduje się budynek z lokalem mieszkalnym. Dodatkowa oferta uwłaszczenia dla byłych PGR-owców obejmuje również 0,5 ha działki rolno-warzywnej, którą pracownicy uprawiali. Regulacje te byłyby przynajmniej częściową rekompensatą dla rodzin zamieszkujących wsie popegeerowskie za krzywdy, jakich doznały w związku z likwidacją PGR-ów.
Przedstawione przez posłów propozycje uwłaszczenia zgodne są nie tylko z zasadami sprawiedliwości społecznej, lecz stanowią one szansę społeczną i gospodarczą dla polskich rodzin. Jest to szansa na gospodarowanie "na swoim" jako właściciele lub współwłaściciele lokalu mieszkalnego oraz nieruchomości gruntowej.
Wyborcy mają prawo oczekiwać od posłów uchwalenia, a następnie podpisania przez prezydenta takiej ustawy uwłaszczeniowej, która nie pomija żadnej grupy zawodowej ani też nie dyskryminuje obywateli ze względu na wiek. Emeryci oraz pracownicy sfery budżetowej zostali już raz pominięci w minionym dziesięcioleciu przy podwyższaniu pensji, rent i emerytur. Wówczas Trybunał Konstytucyjny orzekł, iż stała się jawna niesprawiedliwość. Sejm uchwalił stosowną uchwałę, na mocy której rząd wypłaca obecnie pokrzywdzonym zaległe rekompensaty. Dobrze byłoby tego błędu nie powtarzać przy uwłaszczeniu, i tym wszystkim, którym się uwłaszczenie należy, przyznać prawo do niego w ustawie.
Wszystkich zainteresowanych uwłaszczeniem zachęcam do większej aktywności w ciągu najbliższych tygodni. Proszę się upominać, żeby posłowie i senatorowie ze wszystkich ugrupowań parlamentarnych z Państwa okręgu głosowali za takim uwłaszczeniem, które uwzględnia wszystkich, a nie tylko niektórych. Idźcie Państwo do ich biur poselskich, zadzwońcie do nich lub prześlijcie faxy. Finał rozegra się na najbliższych sesjach Sejmu jeszcze w lipcu 2000 r.

Zadbajmy o naszą wspólną sprawę.